Вакцинаци?а ии цепе?е претставува администраци?а на антигенски матери?ал ( Вакцина ) со цел стимулира?е на имуниот систем на личноста да развие адаптивен имунитет на патоген . Вакцините можат да го превенираат или ублажат морбидитетот од инфекци?а . Делотворноста на вакцините била темелно испитувана и потврдена; пример за тоа се, вакцината за грип , ^[1] ХПВ вакцината , ^[2] и вакцина за овч?и сипаници . ^[3] Вакцинаци?ата е на?ефективен метод за превенци?а на инфективни болести ; ^[4] глобалниот имунитет ко? се постигнува благодарение на вакцините е одговорен за светска ерадикаци?а на големи сипаници и намалува?е на инциденцата на болести како што се детска парализа , мали сипаници , и тетанус во поголем дел од светот. Светската здравствена организаци?а (СЗО) известува дека до денес достапни се лиценцирани вакцини за превенци?а или помош при превенци?а и контрола на дваесет и пет инфекции . ^[5]

Активниот агенс на вакцините може да биде интактна но онеспособена (неинфективна) или атенуирана (со намалена инфективност) форма на причинувачкиот патоген ,или пак прочистени компоненти на патогенот кои имаат голема имуногеничност (пример, белковини на надворешна обвивка на вирусот ). Токсоиди се произведуваат за имунизаци?а против болести предизвикани од токсини , како што е случа?от со модификаци?а на тетаноспазмин токсин на тетанус при што се отстрануваат неговите токсични ефекти а се задржува имуногеничниот ефект. ^[6]

Големи сипаници се првото заболува?е за кое се направени обиди за превенци?а со самоинокулаци?а ^{[7] [8]} и првото заболува?е за кое е произведена вакцина. Вакцината за големи сипаницибила создадена во 1796 од страна на британскиот доктор Едвард ?енер ,иако на?малку шест други научници користеле слични принципи во годините пред не?зиното создава?е. ^[9] Луис Пастер продолжил да го развива концептот преку неговата работа во полето на микробиологи?а. Имунизаци?ата била наречена вакцинаци?а поради тоа што првата вакцина била произведена со помош на вирус ко? ги афектирал кравите( латински : vacca— крава ). ^{[7] [9]} Големите сипаници биле инфективна и смртоносна болест ко?а причинувала смрт ка? 20?60% од инфицираните возрасни лица и над 80% ка? инфицираните деца. ^[10] Кога големите сипаници биле конечно ерадицирани во 1979, бро?от на мртви од оваа болест достигнал околу 300?500 милиони лу?е ^{[11] [12] [13]} во дваесеттиот век.

Наводи [ уреди | уреди извор ]