| Борка Велески
|
|
| Роден
|
1912
Прилеп
|
| Починал
|
14 септември 1942
Мукос
|
Борка ?ованов Велески ? Горанов
(
1912
во
Прилеп
?
14 септември
1942
на
Мукос
,
Прилепско
) ? македонски комунист, револуционер, борец за слобода на
Македони?а
и учесник во
НОБ
. Бил прогласен за
народен херо?
на
20 декември
1951
година.
[1]
[2]
Поме?у двете светски во?ни
[
уреди
|
уреди извор
]
Велески е роден во сиромашно семе?ство. Бил одличен ученик во основното училиште. Многу млад чита забранета политичка литература, поради тоа е исклучен од 7-ми клас на Прилепската гимнази?а. Се запишува на Воената школа во
Нови Сад
, но и неа не ?а завршува па се вра?а во Прилеп, каде се вработува во Монополот за тутун. Истовремено работи на одгледува?е тутун и е еден од организаторите на Здружението на производителите на тутун во Прилеп.
Во април
1938
година Велески е еден од предводниците на штра?кот на сезонските работници во монополот.
[3]
Штра?кувале пове?е од 1.500 штра?кувачи, бара??и подобрува?е на матери?алната положба. Штра?кот имал делумен успех, но по месец дена на Велески му е затворена вратата за ново вработува?е. Обвинет е дека во говорите пред штра?кувачите внесувал ?политичка содржина“. Затоа е уапсен, но наскоро и пуштен.
Последните две години пред
Втората светска во?на
стекнува голем углед поме?у гра?аните на Прилеп. Станува секретар на Здружението на произведувачи на тутун, преку кое произведувачите се борат за подобри откупни цени на тутунот. Велески бил повереник за откуп.
Биста на Борка Велески - Левата во Могилата на непобедените
Пред
Априлската во?на
, често е повикуван на воена вежба. Од
1940
година ве?е е член на
Комунистичката парти?а на ?угослави?а
.
[4]
Командата во ко?а служел го открива и намерава да го предаде на Воениот суд.
По окупаци?ата, стапил во првата партизанска чета на
Селечка Планина
на
12 септември
1941
година. Биде??и бил пешадиски командант, то? е во?нички на?подготвен партизан во четата. Обучува млади борци кои на
11 октомври
го
нападнаа
Прилеп.
Во текот на 1941 па до септември 1942 година Велески учествува во многу акции на партизаните. Како командант на прилепскиот
одред ?Димитар Влахов“
, во ма? 1942 станува познат како Горанов.
Во непри?ателската офанзива од
14 септември
1942
година, првата чета на
одредот ?Димитар Влахов“
, со ко?а бил и Горанов, е опколена на планината
Мукос
. ?уначки се борат, пробива??и се од обрачот. Во таа борба многу партизани гинат.
[5]
Започнала жестока борба во ко?а дошло до израз познава?ето на воената тактика и ладнокрвноста на Борка, под чи?а команда бил пробиен обрачот и овозможено повлекува?е на пове?е партизани. Бране??и ?а отстапницата додека партизаните се пробиваат, Горанов на?прво бил ранет. Иако исцрпен то? сам се нафрлил на фашистите, им грабнал еден пушкомитралез и така ?а продолжил борбата сe до часот додека последната негова сила, поради изливот на крвта, не се исцрпила и животот не му згаснал.
[2]
Убиен е заедно со шест свои соборци од страна на
бугарската
во?ска и полици?а во месноста Сече?е, на планината Мукос.
[5]
По нивната смрт, телата на загинатите се однесени во Прилеп и ?авно покажувани за полици?ата да предизвика страв ка? населението. Но телото на Горанов е скриено во Командантството.
- ↑
?Народни херои од Македони?а“, Наша книга, Скоп?е, 1973, стр. 81
- ↑
2,0
2,1
Б. На?доски, м-р ?ован (1984).
Институт за тутун - Прилеп - 60 годишен ?убиле?
. Прилеп: Институт за тутун - Прилеп. стр. 15.
- ↑
Димитар Димески, ?Штра?кот на тутунските работници во Прилепскиот монопол во 1938 година“
, Годишен зборник на Филозофскиот факултет, 41-42 (1988-89), 5?29 стр.
- ↑
?Македонска енциклопеди?а“, МАНУ, Скоп?е, 256 стр.
- ↑
5,0
5,1
д-р Сто?ан Киселиновски и др. (2000).
Македонски историски речник
. Скоп?е: ИНИ. стр. 99.
ISBN
9989-624-46-1
.