Атички календар

Од Википеди?а ? слободната енциклопеди?а

Атички календар е календар ко? бил користен во старата Атика , односно на територи?ата на старо Атинскиот полис, свооето вли?ание го добива во 5. и 4 век, п.н.р, и поради големиот бро? на богаства и докази од Атина на?добро е разбран и сочуван од сите Хеленски календари .

Посматран од страна на грегори?анскиот календар ово? стар календарски систем има необични особини, и токму ради тоа е и интересен : како културен артефакт, ни отвора прозорец во менталитетот на они кои го користени, или од оние од кои бил користен.

Иако доказите се релативнообилни и шаренолики, и често со противречно толкува?е, ниту еден современ извор не го опишува системот во целина, биде??и се сметал за очигледен и познат на сите, покра? тоа во споменатиот период дошло до промени кои не биле добро сватени, и токму ради ова секо? опис може да биде неизвесна реконструкци?а.

Локалниот фокус на календарот [ уреди | уреди извор ]

Атичкиот календар бил исклучиво локален феномен, ко? бил користен да ги регулира внатрешните работи на Ати?анците, со мал знача? за надворешниот свет, примез за ова е прекуграничната Бо?оти?а , кои не само што имале различни ими?а , туку и годината им почнувала околу зимскиот период, околу краткодневницата, додека пак во Атина годината почнувала шест месеци подоцна, малку по долгодневницата, покра? тоа грчките месеци требало да почнуваат со првото видува?е на младиот месецме?утоа ова било одредувано локално и неистовремено, и во многу години месеците во две заедници се поклопувале, ме?утоа нема знави дека се потполно ускладени деновите во месецот, биде??и не гледале причина за истото.

Разликата ме?у овие два соседни календара на?веро?атно ?а одржувало традиционалното непри?ателство ме?у двата полиса, и доколку Бо?о?аните зборувале на ?онскиот ди?алект како и Ати?аните можеби би имало преклопува?е во ими?ата на месеците, и како пример на ова е ?онскиот остров Делоскаде четири од дванаесете месеци биле викани исто како и во атинскиот, ме?утоа не биле на исто место во годината, таму годината почнувала околу краткодневницата, како во Бо?оти?а наспроти Атинската доминаци?а од околу 479. до 314. п.н.е.

Видови на Календари [ уреди | уреди извор ]

Ати?анците всушност живееле под неколку истовремени календари, кои биле користени за утврдува?е на денот за различни цели, и колку неко? календар бил значаен за поединецот зависело од неговиот начин на живот и местото во друштвото, и тие се поделени на :

  • Фестивалски календар, со 12 месеци одредени врз основа на месечевиот циклус
  • Календар Атинската демократска држава, со 10 произволно одредени месеци
  • Зем?оделски календар Годишно време , со излегува?е на ?везди те као индикатори за одминува?е на време .
Лето
1 Hekatombaion ?уни/?ули
2 Metageitnion ?ули/Август
3 Boedromion Август/Септември
Есен
4 Pyanepsion Септември/Октомври
5 Maimakterion Октомври/Ноември
6 Poseideon Ноември/Декември
Зима
7 Gamelion Декември/?ануари
8 Anthesterion ?ануари/февруари
9 Elaphebolion февруари/Март
Пролет
10 Mounichion Март/Април
11 Thargelion Април/Ма?
12 Skirophorion Ма?/?уни

Ими?а на месеците [ уреди | уреди извор ]

Првичната цел на ово? календар била одредува?е на денот за религи?ски фестивали , и они опфа?але многу широка лепеза на активности, и Атинските месеци биле именувани боговите и фестивалите, и по ова се разликувал од останатите календари на пример во Сумерскиот и Бабилонскиот календар месеците се именувани о зем?оделската активност во то? период од месецот што се извршувала, и многу атински фестивали имале врска со различни фази од зем?оделскиот циклус, како шт биле фестивалите на сеидба и жетва.

Денови во месецот [ уреди | уреди извор ]

од прилика се менувале месеците од 29 и 30 дена, биде??и месецот трае околу 29,5 дена, со цел да се надоврзе првиот ден од следниот месец со доа?а?ето на младиот месец, и кратките месеци од 29 дена биле нарекувани шупливи, а оние од 30 дена полни. Секо? месец е поделен во три фази од по десет дена поврзани со растечки полн и смалувачки месец, и именува?ето на овие денови било комплицирано, првиот ден од месецот бил noumenia или млад месец, кое име било користено во сите грчки календари, и отогаш се нумерирани деновите до 20-от ден, а во последната третина на месецот брое?ето се свртело и одбро?увало наназад од 10 -от до последниот ден, и само средниот период имал броеви на деновите над 10 и цесто биле викани во стилот трет преку 10, итн.