Артериосклероза
Крвен сад - наслаги и холестерол
Специ?алност	Патологи?а
Причинители	пуше?е, висок крвен притисок
Ди?агностички метод	крвна слика, ЕКГ
Третман	зависно од степенот на артериосклерозата
[ уреди на Википодатоци ]

Артериосклерозата е задебелува?е, стврднува?е и губе?е на еластичноста на ?идовите на артериите . ^[1] Ово? процес постепено го намалува протокот на крв кон органите и ткивата, и може да доведе до сериозни здравствени проблеми заедно со  атеросклероза , ко?а е специфична форма на артериосклероза предизвикана од масни наслаги, холестерол , и некои други материи во и на ?идовите на артериите. ^[2]

Може да биде предизвикана од пуше?е, лоша исхрана или од пове?е генетски фактори. Атеросклероза, главната причина за коронарна артериска болест (КАБ) и мозочен удар , е пореметува?е со пове?е генетски и еколошки фактори на ризик. Генетско-епидемиолошки студии откриле изненадувачки долго список на генетски и негенетски фактори на ризик за КАБ. Сепак, таквите студии укажуваат на тоа дека семе?ната истори?а е на?значаен и независен фактор на ризик.

Симптоми [ уреди | уреди извор ]

Ме?у симптомите на артериосклероза се: ненаде?на слабост, фаци?ална вкочанетост или вкочанетост на долните екстремитети, конфузи?а, тешкотии во разбира?е на говорот како и проблеми со гледа?ето.

Патофизиологи?а [ уреди | уреди извор ]

Лезиите на артериосклерозата, започнуваат кога интимата (внатрешниот сло? на ?идот на крвните садови) на артерискиот ?ид ?е почне да се полни со таложе?е на клеточни отпадоци. Како овие почнуваат да се зголемуваат и да растат, тие можат да заземат различни форми на артериосклероза. Сите се поврзани преку заеднички одлики, како што се запушува?е на артериски крвни садови, задебелува?е на артериските ?идови.

Артериосклерозата, за разлика од атеросклероза , е склероза ко?а ги засега само малите артерии и артериоли, кои носат хранливи материи и кислород до клетките. ^[3]   Атеросклероза е стеснува?е на артериите со таложе?е на масни материи, отпадните материи кои стигнале преку крвта, наслаги од калциум и фибрин, во внатрешноста на артериит. Ова ги зафа?а големите и средните артерии; но, неговото позиционира?е зависи од личност до личност.

Видовиː

• Monckeberg е артериосклероза ко?а се гледа на?многу ка? стари лица, на?често во артериите на екстремитетите. ^[4]
• Хиперпластична артериосклероза е вид на артериосклероза што се ?авува ка? големи и средни артерии. ^[5]  
• Хи?ална артериосклероза, се однесува на лезии кои се предизвикани од таложе?е на хомогени хи?алини материи во малите артерии и артериоли. ^[6]

Ди?агноза [ уреди | уреди извор ]

Ди?агноза на артериосклероза може да биде врз основа на физички преглед , крвна слика , ЕКГ . ^[7]

Третман [ уреди | уреди извор ]

Третманот е на?често во форма на превентивни мерки за профилакса. Лекови за третман на висок холестерол , лекови за лекува?е на висок крвен притисок (на пример, АЦЕ инхибитори ), ^[8]  се употребуваат за лекува?е на артериосклерозата. Промени во животниот стил, како што сеː зголемува?е на вежба?е, прекинот на пуше?ето, и ги намалена доза на алкохол, исто така се препорачува како профилакса од артериосклероза.

Покра? медикаментозната терапи?а, посто?ат и оперативни методи за лекува?е:

• Стент : Прво катетер се вметнува во блокираниот дел од артери?ата, а потоа и балон. Балонот се полни исполнува??и го луменот на садот и турка??и ги депозитите кон артериските ?идови. Потоа се става решеткаста цевка, за да се спречи артери?а од повторно запушува?е . ^[9]
• Коронарна артериска ба?пас хирурги?а : Оваа операци?а создава нов пат за да тече крвта до срцето. Се зема здраво парче од вена, и хирургот го додава на коронарната артери?а, над и под блокадата за да се овозможи нов пат. ^[10]
• Ендотеректоми?а : Ова е општа постапка за хируршко отстранува?е на блокади од артери?ата. ^[11]
• Тромбоцитна терапи?а: е третман ко? се користи за да ги растури тромбоцитските плаки во внатрешноста на артериите преку интравенско аплицира?е на грутко-растворувачки лекови. ^[12]

Епидемиологи?а [ уреди | уреди извор ]

Во 2008 година, имаше проценка од 16 милиони атеросклеротички срцеви болести и 5,8 милиони срцеви удари. Кардиоваскуларни болести кои се предизвикани од артериосклероза, предизвикале речиси 812,000 смртни случаи во 2008 година, пове?е од ко?а било друга причина, вклучува??и го и ракот . Околу 1.2 милиони Американци се предвидува да имаат срцев удар секо?а година. ^[13]

Истори?а [ уреди | уреди извор ]

Оваа болест можеби постои уште од античко време; ме?утоа, не?зината ди?агностика и клинички импликации не беа познати до XX век. Терминот артериосклероза не се употребил се дур  Жан Фредерик Мартин Лобстен не го измисли тоа, анализира??и го составот на калцифицирани артериски лезии. ^[14]

Потекло на поимот [ уреди | уреди извор ]

Името потекнува од грчките зборови αρτηρ?α , што значи артери?а , и σκληρωτικ?? , што значи закорави . ^[15]

Наводи [ уреди | уреди извор ]

Надворешни врски [ уреди | уреди извор ]