| Амазон
|
| Amazonas, Apurimac,
Ene,
Tambo,
Ucayali,
Amazonas,
Solimoes
|
Залез на Амазон ка?
Летиси?а
, Колумби?а
|
| Зем?и
|
Бразил
,
Колумби?а
,
Перу
|
|
|
| Притоки
|
| - леви
|
Мара?он
,
Жапура
/Какета,
Рио Негро
/
Гва?ни?а
,
Путома?о
|
| - десни
|
Ука?али
,
Пурус
,
Маде?ра
,
Тапажос
,
Шингу
|
| Град
|
Икитос
(Перу);
Летиси?а
(Колумби?а);
Табатинга
(Бразил);
Тефе
(Бразил);
Итакоатиара
(Бразил)
Паринтинс
(Бразил);
Обидос
(Бразил);
Сантарем
(Бразил);
Алме?рим
(Бразил);
Макапа
(Бразил)
|
|
|
|
|
| Извор
|
Анди
|
| - место
|
Мисми,
Арекипа
,
Перу
|
| - височина
|
5.170
м
|
| - координати
|
15°31′5″S
71°45′55″W
/
15.51806° ?ГШ; 71.76528° ЗГД
/
-15.51806; -71.76528
|
| Утока
|
Атлантски Океан
|
| - височина
|
0
м
|
| - координати
|
0°42′28″N
50°5′22″W
/
0.70778° СГШ; 50.08944° ЗГД
/
0.70778; -50.08944
[1]
|
|
|
| Должина
|
6.437
км
[2]
|
| Слив
|
7.050.000
км
2
[2]
|
| Истек
|
|
| - просечен
|
209.000
м
3
/с
[3]
|
|
|
 Сливот на Амазон
Сливот на Амазон
|
Наколни живеалишта во Летиси?а
Амазон
(
шпански
и
португалски
:
Amazonas
) ? знача?на
река
во
?ужна Америка
и на?големата река во светот во однос на волуменот на количество вода ко?а тече поголем од 8-те на?големи реки заедно. Амазон, ко? има на?голем речен слив, се смета дека околу една петтина од сите речни текови во светот. За време на влажната сезона Амазон е поме?у 190 км и 210 км широк. Поради огромните димензии се нарекува и речно море. На ниедно место Амазон не се преминува со мостови, тоа е последица на огромните димензии, на?многу поради ширината. Всушност Амазон не е толку широк за да не може модерен мост да ?а премости, но на?големиот дел од реката тече низ прашума каде има многу малку патишта и малку гратчи?а па нема реална потреба од премостува?е.
Додека Амазон е на?голема река во светот во однос на пове?ето мерки, моментално географската заедница смета дека е втора по должина, само за малку пократка од
Нил
. Дел од научниците од
Бразил
и
Перу
на ?а прифа?аат оваа теори?а.
Басенот на Амазон е на?голем базен, во светот, за истечни води покрива 40% од
?ужна Америка
, област од 6.915.000 км
2
. Водите во ово? басен се собираат од 5° СГШ до 20° ?ГШ. На?недостапните извори се наогаат на внатрешната висорамнина Андре?ан, чи?а локаци?а е на многу кратко расто?ание од Тихиот Океан.
Територи?ата покриена со вода од Амазон и не?зините притоки се зголемува за трипати во текот на една година. Во сушна сезона во просек 110.000 км
2
од зем?ена површина се покриени. Во дождлива сезона површината ко?а се поплавува од Амазон достигнува до 350.000 км
2
.
Количината вода ко?а се излева од Амазон во
Атлантскиот Океан
е огромна и достигнува до 300.000 км
3
во секунда во дождовна сезона. Од вкупната количина свежа вода ко?а се влева во океаните, Амазон слева една петтина. Океанот во делот каде Амазон се слева има многу помала
соленост
сe до 500 километри внатре во морето. Во ово? дел од океанот вода за пие?е може да се испумпа од океанот иако е многу далеку во недоглед.
Не сите притоки на Амазон се поплавуваат во исто време од годината. Многу ограноци почнуваат да се поплавуваат во ноември, а многу други надо?дуваат дури во ?уни. Надо?дува?ето на
Рио Негро
започнува во февруари или март, а се повлекува во ?уни.
Мадиера
надо?дува и се поплавува два месеци порано од останатите делови на Амазон.
Просечната длабочина на реката, кога на?интензивно врне, изнесува 40 метри и просечната ширина може да достигне до 40 км. Главната река (ко?а што просечно е широка 10 км) е пловна и за големи океански бродови сe до Манаус, 1.500 км должина од вливот на реката. Помали океански бродови од 3000
тони
до 9 000 тони со пречник од 5,5 метри можат да пловат до
Икитос
, Перу, што е 3.600 км од морето. Помали речни чамци можат да пловат и до 780 км од сливот сe до Понго де Мансериче.
Амазон како мотив во уметноста и популарната култура
[
уреди
|
уреди извор
]