한국   대만   중국   일본 
Азербе??ански ?азик ? Википеди?а Пре?ди на содржината

Азербе??ански ?азик

Од Википеди?а ? слободната енциклопеди?а
Азербе??ански ?азик
Азерски ?азик
Az?rbaycan dili, ????????? ????, Аз?рба??ан дили
Изговор /?zærb?jd??n dili/
Застапен во
Подрач?е Азербе??ан , Кавказ
Народ Азери
Говорници 26 милиони  (2007)e18
?азично семе?ство
туркиски
Писмо
Статус
Службен во   Азербе??ан
  Руси?а
Регулативен орган Азербе??анска Национална Академи?а на Науките
?азични кодови
ISO 639-1 az
ISO 639-2 aze
ISO 639-3 aze ? опсежен код
Поединечни кодови:
azj  ? северноазербе??ански
azb  ? ?ужноазербе??ански
slq  ?  сел?учки
qxq  ?  кашка?ски
Linguasphere дел од 44-AAB-a
{{{mapalt}}}
Азербе??ански ?азик
   региони каде ?азикот е мнозински
   региони каде ?азикот е видливо малцински

Азербе??ански , или именуван како азерски , а понекогаш и како азерски турски [1] [2] или само турски [3] [4] ? туркиски ?азик ко? е ма?чин ?азик на Азерите . ?азикот е службен во современата држава Азербе??ан , како и во руската република Дагестан . На?големиот бро? говорници на азербе??ански се нао?аат во Иран , но таму нема никаков службен стгатус. Покра? тоа, ?азикот се зборува и ме?у азерската ди?аспора во Грузи?а , Турци?а и останатите држави.

Азербе??анскиот е дел од групата на огуски ?азици . ?азикот се дели на северноазербе??ански (ко? се зборува во Азербе??ан и Руси?а) и ?ужноазербе??ански (ко? се зборува во Иран. Азербе??анскиот е многу сличен и сроден со турскиот , туркменскиот , кашка?скиот и кримскотатарскиот ?азик . Овие ?азици се ме?усебно разбирливи. [5]

Потекло на поимот [ уреди | уреди извор ]

Азерите го именуваат ?азикот како турки ( Turki ) [6] што во превод значи ?турски“ или азербе??ански турски ( Az?rbaycan Turkc?si ). Понекогаш од одреден круг на научници се користи терминот истанбулски турски за современиот ?азик во Турци?а .

Во периодот од 1945/ 1946 година Азербе??анската Народна Влада ко?а управувала со Ирански Азербе??ан , азербе??анскиот ?азик во Иран офици?ално го именувала како ?турски “. Во 1992 и 1993 година, кога се основала современата држава Азербе??ан, офици?ално ?азикот го именувала како ?турски “. Но по 1994 година властите почнале да го користат терминот ?азербе??ански ?азик“, ко? патем бил користен за време на СССР .

Гласовен систем [ уреди | уреди извор ]

Самогласки [ уреди | уреди извор ]

Самогласки
предни задни
незаоблени заоблени незаоблени заоблени
затворени i y ? u
средни e ø o
отворени æ ?

Шема на азербе??ански самогласки: [7]

Согласки [ уреди | уреди извор ]

Согласки во современиот азербе??ански ?азик
Билаби?ални Лаби?ално-
дентални
Дентални Алвеоларни Пост-
алвеоларни
Непчани Меконепчени Глотални
Експлозивни и
африкати
p b t d ? ? c ? k ?
Носни m n
Фрикати f v s z ? ? x ? h
Апроксимантни l j
Тапни ?

Наводи [ уреди | уреди извор ]

  1. Djavadi, Abbas (2010-07-19). ?Iran's Ethnic Azeris And The Language Question“ . RadioFreeEurope/RadioLiberty . Посетено на 2016-01-24 .
  2. electricpulp.com. ?AZERBAIJAN viii. Azeri Turkish ? Encyclopaedia Iranica“ . www.iranicaonline.org . Посетено на 2016-01-24 .
  3. ?Turk dili, yoxsa az?rbaycan dili? (Turkish language or Azerbaijani language?)“ . BBC . 9 August 2016 . Посетено на 15 August 2016 .
  4. [1] Milli dil m?s?l?si: Turk dili, yoxsa Az?rbaycan dili?
  5. Sinor, Denis (1969). Inner Asia. History-Civilization-Languages. A syllabus . Bloomington. стр. 71?96. ISBN   0-87750-081-9 .
  6. ?Turk dili, yoxsa az?rbaycan dili? (Turkish language or Azerbaijani language?)“ . BBC . 9 August 2016 . Посетено на 15 August 2016 .
  7. Mokari, P. G.; Werner, S. (2016). "An acoustic description of spectral and temporal characteristics of Azerbaijani vowels". Pozna? Studies in Contemporary Linguistics 52 (3).