?е?мс Мид

Неоке?нзи?анска економи?а
Роден	23 ?уни 1907 ( 1907-06-23 ) Свони? , Англи?а
Починал	22 декември 1995 (1995-12-22) (возр. 88) Кембри? , Англи?а
Националност	Британец
Установа	Лондонска економска школа
Поле	макроекономи?а
Алма матер	Коле? Ориел Коле? Крист Коле? Малверн
Вли?ани?а од	?он Ма?нард Ке?нс
Вли?аел врз	Пол Кругман , Ричард Стон , Де?вид Винс , Ентони Барнс Аткинсон
Придонеси	Теори?а на ме?ународната тргови?а и ме?ународните движе?а на капиталот
Награди	Нобелова награда за економи?а (1977)
Информации на IDEAS/RePEc

?е?мс Едвард Мид CB , FBA ( англиски : James Edward Meade ; 23 ?уни 1907 ? 22 декември 1995 ) ? британски економист и добитник на Нобеловата награда за економи?а во 1977 година, заедно со шведскиот економист Бертил Олин ?за нивниот придонес кон теори?ата на ме?ународната тргови?а и ме?ународниот биланс на пла?а?е“.

Роден во Свони? , Дорсет . Се образувал на коле?от Малверн и го посетувал коле?от Ориел во Оксфорд во 1926 година на класичната катедрала, но се префрлил на филозофи?а, политика и економи?а. Неговиот интерес за економи?ата произлегол од завршната година на коле?ите Крист и Тринити во Кембри? (1930?31), каде имал чести дискусии со водечките економисти во тоа време, како Денис Робертсон и ?он Ма?нард Ке?нс .

По работата во Лигата на народите и во владата, бил водечки економист во првите години на владата на Атли , пред да стане професор на Лондонската економска школа (1947?57) и Кембри? (1957?67).

Ран живот и образование [ уреди | уреди извор ]

Мид се преселил во градот Бат, Сомерсет, во ?угозападна Англи?а. Го посетувал училиштето Ламбрук во Беркшир од 1917 до 1921 година, каде неговото образование се насочило кон грчкиот и латинскиот ?азик. За време на коле?от Ориел, Оксфорд, Мид кон кра?от на втората година на класичните студии се префрлил на филозофи?а, политика и економи?а, што било нов концепт во тоа време, ко? започнал во 1921 година. Интересот за економи?а на Мид растел поради пове?е причини.

?а сметал големата невработеност во Обединетото Кралство во ме?увоениот период како закана и општествено зло. Неговата поврзаност со ма?орот Клифорд Даглас , со кого се запознал преку неговата тетка, му помогнала да до?де со лек за ова зло.

Во 1930 година, Мид бил избран за член на коле?от Хертфорд, Оксфорд. Тука добил можност да го продолжи изучува?ето на економи?ата како магистрант. Во 1930?31 година, Мид се приклучил на коле?от Тринити, Кембри?, откако бил поканет од Денис Робертсон, со кого се сретнал преку неговата тетка.

Додека бил во Кембри?, Мид станал близок при?ател со Ричард Кан , П?еро Срафа , ?оан Робинсон и Остин Робинсон , кои го создале Кембри?скиот окружок за економска дискуси?а. Заедно започнале да зборуваат за работата на Ке?нс со име Расправа на парите . Секо? викенд, Ке?нс бил присутен и бил информиран за дискуси?ата на окружокот. Исто така, дискутирале теории со Ке?нс во собата на Ке?нс на коле?от Кинг.

Кариера [ уреди | уреди извор ]

Мид станал предавач на коле?от Хертфорд, Оксфорд, во 1931 година и продолжил до 1937 година. Мид заедно со младите ентузи?асти како Ро? Харод , Хенри Фелпс Браун , Чарли Хич, Роберт Хал, Линдли Фре?зер , Морис Ален и Ерик Харгривс, ко? бил нивен постар тутор на коле?от Ориел, го започнале кон?ептот на предава?е економи?а како редовен предмет, ко? бил релативно нов на Оксфорд. Мид бил назначен да го предава целиот предмет за економската теори?а. Мид особено го интересирале економи?ата за масовната невработеност и ме?ународната тргови?а. Во тоа време, Оксфорд имал силни врски со Лигата на народите преку Гилберт Мари како претседател и Маргарет Вилсон како секретар, ко?а на кра?от ?е се омажи за Мид. Мид станал член на економскиот дел на Лигата на народите во Женева во 1937 година. Работел како главен уредник на списанието World Economic Survey и ги об?авил 17. и 18. издание.

Во април 1940 година, Мид бил присилен да ?а напушти Женева во Англи?а со неговото семе?ство, жената и трите деца, поради во?ната. Станал член на економскиот дел на воениот секретари?ат во Англи?а и останал до 1947 година издигнува??и на местото директор во 1946 година. На Мид му се приклучиле Ла?онел Робинс и Ке?нс и заедно ги решавале секо?дневните економски проблеми од системот за сооднос до ценовната политиката на компаниите. Мид станал професор по тргови?а на Лондонската економска школа во 1947 година, каде економската катедра била предводена од Ла?онел Робинс . Додека бил во Оксфорд, Мид напишал кратка книга со наслов ?Вовед во економската анализа и политика“. Мид верувал дека било време повторно да ?а напише книгата додека предавал ме?ународна економи?а. Полека прераснала во две книги на Мид, ?Платен биланс“ (1951) и ?Тргови?а и благососто?ба“ (1955).

Првото издание на ?Платен биланс“ го изнел фактот дека за секо?а од целите на политиката, владата мора да има алатка за спроведува?е. Второто издание на ?Тргови?а и благососто?ба“ говорело за условите под кои слободната тргови?а ?а прави државата подобра и условите под кои не. Мид заклучил дека, спротивно на претходните верува?а, ако зем?а ве?е штити еден од не?зините пазари од ме?ународната конкуренци?а, понатамошната заштита на друг пазар може да биде ?втор на?добар“. Тоа е, иако идеално е да бидат отстранети сите трговски пречки, ако поради неко?а причина ова не е возможно, тогаш додава?ето на одбрана доза на протекционизам може да ?а подобри економската благососто?ба на зем?ата.

Двете книги му одзеле една децени?а да ги заврши, ме?утоа според него сe уште не го покривале целото поле на ме?ународната економска политика, биде??и посветил малку внимание на проблемот на ме?ународните аспекти на економскиот раст или динамичната рамнотежа. И покра? неговите зборови, Мид ?а поделил Нобеловата награда за економи?а заедно со Бертил Олин во 1977 година.

Во 1957 година, Мид се преселил од Лондон на местото претседавач на катедрата за политичка економи?а во Кембри?, кое го држел до 1967 година кога се откажал за да стане постар истражувач на коле?от Крист во Кембри?. Мид го напуштил местото поради пензионира?е во 1974 година. За ова време, Мид започнал да мисли да напише едно или две издани?а на домашните аспекти на економската теори?а и политика. Успешно напишал четири поглав?а во низа наречена ?Стационарна економи?а“, ?Растечка економи?а“, ?Контролирана економи?а“ и ?Само економи?а“. Дури и по четирите издани?а, Мид сe уште мислел дека е само на почеток. Верувал дека границите на знае?ето, кога станува збор за економи?ата, посто?ано се шират со таква брзина, што е невозможно да воспоставиш ?асно засновано разбира?е на целата област и неговите растечки делови.

Во 1974 година, Мид станал претседавач на комитетот на Институтот за фискални студии за истражува?е на градбата за директно оданочува?е во Обединетото Кралство. Комитетот се состои од бро?ни економски теористи и водечки практичари во даночното право, сметководството и администраци?ата.

Во 1976 година добил почесен докторот од Универзитетот Бат. ^[1]

Мид умрел на 22 декември 1995 година во Кембри? .

Моделот на економски раст на Мид [ уреди | уреди извор ]

Основни претпоставки на моделот на Мид:

• (1) Економи?ата е затворена економи?а без врски со надворешниот свет.
• (2) Не постои владина активност за оданочува?е и трошоци.
• (3) Постои совршена конкуренци?а на пазарот.
• (4) Посто?аните доходо преовладуваат во оваа економи?а.
• (5) Посто?ат само две добра ? потрошувачко добро и капитално добро.
• (6) Постои целосна употреба на зем?ата, трудот и опремата.
• (7) Сите машини се слични и соодносот на трудот за машина е лесно пресметлив, оттука постои совршена растегливост на машините.
• (8) Постои совршена замена поме?у капиталните добра, потрошувачките добра и залихата на машини, без разлика колку се стари или нови, одреден процент се заменува секо?а година.

Детерминанти на стапката на економски раст [ уреди | уреди извор ]

Според горенаведените претпоставки, нетопроизводот произведен од економи?ата зависи од следниве четири работи:

• (1) Износот на постоечка залихи на машини во економи?ата
• (2) Износот на труд за производство
• (3) Износото на зем?а или природни ресурси достапни за производство во економи?ата
• (4) Технолошкиот напредок во економи?ата ко? се очекува да се подобри со време

Оттука произведствената функци?а за економи?а би била дадена со:

${\displaystyle Y=F(K,L,N,t)}$

Каде:

         ${\displaystyle Y=}$ нетопроизвод или нетореален доход
         
${\displaystyle K=}$ постоечка залиха на машини
         
${\displaystyle L=}$ износ на труд
         
${\displaystyle N=}$ износ на зем?а
         
${\displaystyle t=}$ време

Времето е пресметано биде?и со тек на време производствоот ?е се зголеми без зголемува?а во ${\displaystyle K}$, ${\displaystyle L}$ или ${\displaystyle N}$. Зголемува?е во ${\displaystyle Y}$ со време (означено со ${\displaystyle \Delta Y}$) може да се случи на три начини. На?првин, залихата на машини може да се зголеми ако општеството започне да штеди дел од сво?от доход преку акумулира?е на реален капитал. Ако зголемува?ето во залихите на капитал се случи за една година е означена со ${\displaystyle \Delta Y}$, производот ?е се зголеми за ${\displaystyle V\Delta K}$ каде ${\displaystyle V}$ го означува маргиналниот нето-физички производ од машина.

Второ, ${\displaystyle L}$, работното население, може да расте. Ако ${\displaystyle \Delta L}$ означува зголемува?е на износот на продуктивноста на трудот вработена во една година и ${\displaystyle W}$ го мери маргиналниот производ на трудот, производот ?е расте во таа година за ${\displaystyle W\Delta L}$.

На кра?, нетопроизводот може да се зголеми, ако постои зголемува?е во техничкиот напредок (оттука зголемува?е на ефикасноста). Вкупното зголемува?е во нетопроизводот поради техничкиот напредок е дадено со ${\displaystyle \Delta Y'}$. Оттука, вкупното зголемува?е во нетопроизводот за една година е збир на три вли?ани?а. Комбира??и ги се добива равенството:

${\displaystyle \Delta Y=V\Delta K+W\Delta L+\Delta Y'}$

Деле??и ги обете страни со ${\displaystyle Y}$, добиваме:

${\displaystyle {\frac {\Delta Y}{Y}}={\frac {V}{Y}}.\Delta K+{\frac {W}{Y}}\Delta L+{\frac {\Delta Y'}{Y}}}$

Или,

${\displaystyle {\frac {\Delta Y}{Y}}={\frac {VK}{Y}}.{\frac {\Delta K}{K}}+{\frac {WL}{Y}}.{\frac {\Delta L}{L}}+{\frac {\Delta Y'}{Y}}}$ (Прво равенство)

Тука ${\displaystyle {\frac {\Delta Y}{Y}}}$ е годишна пропорционална стапка на раст на нетопроизводот, ${\displaystyle {\frac {\Delta K}{K}}}$ годишна пропорционална стапка на раст на залихите на машини, ${\displaystyle {\frac {\Delta L}{L}}}$ годишна пропорционална стапка на раст на продуктивноста на вработеното население и ${\displaystyle {\frac {\Delta Y'}{Y}}}$ годишна пропорционална стапка на раст на нетопроизводот поради зголемува?е на техничкиот напредок.

Мид ги означил овие четири пропорционални стапки на раст како ${\displaystyle y,k,l}$ и ${\displaystyle r}$ соодветно. ${\displaystyle {\frac {VK}{Y}}}$ е пропорци?а на нетонационалниот доход ко? ?е биде исплатен како нетопрофити (ко? обезбедува сопствениците на машините да доби?ат еднаква награда на вредноста на нетомаргиналниот производ од машината). Мид го означил ова како ${\displaystyle U}$ и го нарекол ?пропорционален маргинален производ на машината“. Под претпоставка за посто?ани доходи, тоа е еднакво на пропорци?ата на националниот доход добиен како профит. Слично ${\displaystyle {\frac {WL}{Y}}}$ претставува пропорционален маргинален производ на труд и е еднаков на пропорци?ата на нетонационалниот доход ко? ?е биде исплатен како плати во услови на посто?ани доходи. Мид го означил ова како ${\displaystyle Q}$. Оттука првото равенство може да биде запишано како:

${\displaystyle Y=UK+Ql+r}$ (второ равенство)

Ова покажува дека стапката на раст на нетопроизводот ${\displaystyle y}$ е збир на трите други стапки на раст, збир на стапката на раст на залихите на машини ${\displaystyle k}$ собрана со маргиналната важност на машините во производството, на пр., во конкурентна рамнотежа преку сооднос на националниот доход оди како профити ${\displaystyle U}$ плус стапката на раст на население ${\displaystyle I}$ собрана со маргинална важност на трудот во производството или во конкурентна рамнотежа преку соодност на националниот доход оди како плати ${\displaystyle Q}$ плус стапката на раст на техничкиот напредок ${\displaystyle r}$. Оттука, второто равенство може да биде запишано како:

${\displaystyle y-l=Uk-(1-Q)L+r}$ (трето равенство)

Биде??и ${\displaystyle y-l}$ е разликата поме?у стапката на раст на вкупниот производ и стапката на раст на работното население може да се измери стапката на раст на реалниот доход по жител. На пример, ако вкупниот реален доход се зголемува за 10 проценти секо?а година, но работното население расте за 8 проценти по година, доходот по жител расте за околу 2 проценти по година.

Третото равенство покажува дека стапката на раст на реалниот доход по жител (y ? l) ? производ на три фактори.

На?првин расте поради стапката на раст во реалниот капитал ${\displaystyle k}$ собрана преку не?зиниот пропорционален маргинален производ или пропорци?ата на нетонационалниот доход, ко? ?е биде платен минус профитите во конкурентна рамнотежа ${\displaystyle U}$. Второ се намалува од стапката на растот на работното население ${\displaystyle l}$ собрана како еден минус пропорционалниот маргинален производ на трудот ${\displaystyle l-Q}$. На кра? расте од износот на технологи?а во економи?ата ${\displaystyle r}$.

Елементот ${\displaystyle UK}$ во третото равенство може да се запише и како ${\displaystyle {\frac {VK}{Y}}.k}$ биде??и стапката на раст на залихите на машини е ${\displaystyle {\frac {SY}{K}}}$ каде ${\displaystyle S}$ е соодносот на нетонационалниот доход ко? е заштеден. Затоа имаме ${\displaystyle Uk=US.{\frac {Y}{K}}=SV}$ што изразува иста работи во трите форми, дека придонесот ко? го прави акумулаци?ата на капитал кон стапкта на раст на кра?ниот производ. Оттука, основната врска поме?у стапката на раст на реалниот доход по жител и не?зините три основни детерминанти може да бидат изразени како:

${\displaystyle y-l=Uk-(1-Q)l+r}$

${\displaystyle y-l=US.{\frac {Y}{K}}-(1-Q)l+r}$

${\displaystyle y-l=SV-(1-Q)l+r}$

Мид ?а об?аснил примената на овие равенства преку едноставен пример.

Претпоставете дека лу?ето штедат една десетина од нивниот доход со што ${\displaystyle S=}$ и дека маргиналниот производ на реалните капитални добра или стапката на профит на пазарот е 5 проценти годишно. Оттука ${\displaystyle V=5}$ проценти по година. Придонесот на акумулаци?ата на капитал кон растот на производот, ${\displaystyle SV}$ ?е биде една десетина на 5 проценти годишно. Оттука пола процент годишно. Об?аснува?ето на ова е, од годишен доход од 1000, ако лу?ето штедат 100 единици и ако додава?ето на 100 единици на залихите на машини го зголемува годишниот производ секо?а една година за 5 единици, тогаш првичниот годишен доход од 1000 ?е се зголемува за годишната акумулаци?а на капитал на 1005 или за половина процент во годината. Претпоставува??и дека годишниот доход е 1000 и дека првичните залихи на машини се 2000 ${\displaystyle Y=1000}$ и ${\displaystyle K=2000}$.

Слично, истата работа може да биде изразена веле??и дека износот на машини ?е се зголеми од 1000 на 2100 или за 5 проценти годишно. Тогаш ${\displaystyle U={\frac {VK}{Y}}={\frac {(5/100)\times 2000}{1000}}={\frac {1}{10}}}$ и ${\displaystyle Uk={\frac {1}{10}}\times 5={\frac {1}{2}}}$ по година.

Така, придонесот на акумулаци?ата на капитал на стапката на раст на завршниот производ била една десетина од 5 проценти секо?а година или половина процент годишно.

Критичка оцена на теори?ата на раст на Мид [ уреди | уреди извор ]

Теори?ата на раст од Мид е неокласична по прирда. Едноставна е и привлечна биде??и ветува држава со силен економски раст. Ме?утоа страда од неколку маани:

На?првин, за да постои силна држава со економски раст, технолошкиот напредок треба да го присво?ува целиот труд. Ова е специ?ален случа? во неутралниот технолошки процес на Харод. Ме?утоа, ова не постои во моделот.

Второ, неокласичниот механизам на прилагодува?е зависи од флексибилноста на цените. Но, ако тие не се флексибилни се по?авуваат многу тешкотии. На пример, во ке?нзи?анската стапица на ликвидност, каматата може да падне под минималната, спречува??и го соодносот на капитал да биде доволно висок за да се постигне растечка рамнотежа.

Трето, не постои спомнува?е на инвестициската функци?а. Се претпоставува дека е целосно одредена од заштедите. Оттука претприемачките очекува?а за иднината не се земени во обзир.

Четврто, во неокласичните модели, капиталот се претпоставува дека е хомоген и растеглив. Оваа претпоставка е нереална, но и без тоа, станува многу тешко да се стигне до фазата на брз раст.

На кра?, технолошкиот напредок се смета дека е целосно егзоген, што повторно е целосно нереално.

Сумирано, неокласичниот модел на раст на Мид е заснован на одредени ограничувачки и нереални претпоставки. Оттука, примената на ово? модел во случа?от на неразвиените зем?и е скоро невозможно биде??и претпоставките за совршена конкуренци?а, целосна вработеност и целосна искористеност на машините и посто?аните доходи не влегуваат во нивните економски состо?би.

Други придонеси [ уреди | уреди извор ]

Професорот Мид направил други придонеси кон економи?ата. На пример, покажал дека работните задруги не треба да одговорат неефикасно на растот на цените дури и во теори?а. ^[2]

Об?авени трудови [ уреди | уреди извор ]

Негови книги се следниве:

• The Theory of International Economic Policy – The Balance of Payments (1951)
• The Theory of International Economic Policy – Trade and Welfare (1955)
• Principles of Political Economy (1965?76)
• The Intelligent Radical's Guide To Economic Policy (1975)
• Liberty, Equality and Efficiency (1993)

Наводи [ уреди | уреди извор ]

Надворешни врски [ уреди | уреди извор ]

Викицитат има збирка цитати поврзани со:

?е?мс Мид

• Посмртница , The Independent
• Посмртница , The New York Times
• ?Придонес кон теори?ата за ме?ународната тргови?а и ме?ународните движе?а на капиталот“ на Семрежниот архив (англиски)

• Кратко автобиографи?а
• Каталог на трудовите на Мид
• ?е?мс Едвард Мид (1907?1995) . The Concise Encyclopedia of Economics . Library of Economics and Liberty (2.. изд.). Liberty Fund. 2008.

п р у Добитници на Нобеловата награда за економи?а 1969?1975 Рагнар Фриш / ?ан Тинберген (1969) Пол Сем?уелсон (1970) Са?мон Кузнец (1971) ?он Хикс / Кенет Ароу (1972) Васили? Леонт?ев (1973) Гунар Мирдал / Фридрих Ха?ек (1974) Леонид Канторович / Т?алинг Копманс (1975) 1976?2000 Милтон Фридман (1976) Бертил Олин / ?е?мс Мид (1977) Херберт Са?мон (1978) Теодор Шулц / Артур Луис (1979) Лоренс Кла?н (1980) ?е?мс Тобин (1981) ?ор? Стиглер (1982) Жерар Дебре (1983) Ричард Стоун (1984) Франко Моди?ани (1985) ?е?мс Б?укенан (1986) Роберт Солоу (1987) Морис Але (1988) Тригве Ховелмо (1989) Хари Марковиц / Мертон Милер / Вили?ам Форса?т Шарп (1990) Роналд Коуз (1991) Гари Бекер (1992) Роберт Фогел / Даглас Норт (1993) ?он Харса?и / ?он Форбс Неш / Ра?нхард Зелтен (1994) Роберт Лукас (1995) ?е?мс Мирлис / Вили?ам Викри (1996) Роберт Мертон / Ма?рон Шоулс (1997) Амарт?а Сен (1998) Роберт Мандел (1999) ?е?мс Хекман / Даниел Мекфаден (2000) 2001?денес ?ор? Акерлоф / Ма?кл Спенс / ?озеф Стиглиц (2001) Даниел Канеман / Вернон Смит (2002) Роберт Енгл / Кла?в Грен?ер (2003) Фин Кидланд / Едвард Прескот (2004) Роберт Ауман / Томас Шелинг (2005) Едмунд Фелпс (2006) Леонид Гурвич / Ерик Мескин / Ро?ер Ма?ерсон (2007) Пол Кругман (2008) Елионор Остром / Оливер Вили?амсон (2009) Питер Да?монд / Де?л Мортенсен / Кристофер Писаридес (2010) Томас Сар?ент / Кристофер Симс (2011) Алвин Рот / Ло?д Шапли (2012) ?у?ин Фама / Ларс Петер Хансен / Роберт Шилер (2013) Жан Тирол (2014) Ангус Дитон (2015) Оливер Харт / Бенгт Холмстрем (2016) Ричард Талер (2017) Вили?ам Нордхаус / Пол Ромер (2018) Аби?ит Банер?и / Естер Дифло / Ма?кл Кремер (2019) Пол Милгром / Роберт Вилсон (2020) ?ошуа Ангрист / Де?вид Кард / Гвидо Имбенс (2021)