Грчки ?акон во
црквата на Рождеството Христово во Витлеем
?акон
(
грчки
:
δι?κο?
) ? свештено лице што му помага на свештеникот при богослужба. Припадник на на?нискиот од трите чина во црковната
хиерархи?а
[1]
. Во христи?анската црква оваа позици?а е главно поврзана со неко? вид на служба на
Бога
. Иако во минатото имале познача?ни улоги, денес се главно само помош при
литургиите
.
?аконите се спомнуваат уште од
апостолско време
. Имено, биде??и апостолите се нао?але на чело на црквата, нивната прва и основна служба била проповеда?е за Исус Христос и неговото уче?е. Но, кога бро?от на ученици се зголемил, а грижите околу управува?ето на црковните општини се намножиле, апостолите предложиле да се изберат посебни лу?е кои ?е ?а преземат грижата околу административните и други работи: ?
Не е праведно ние да го оставиме Бож?ото слово и да служиме околу трпезите. Затоа, бра?а, изберете ме?у себе седум мажи, со добар углед, полни со
Светиот Дух
и мудрост, на кои ?е им ?а довериме таа должност, а ние и натаму ?е им се оддадеме на молитвата и на службата на словото
.” (Дап. 6,2-4). Тогаш избрале седуммина (
Стефан
, Филип, Прохор, Никифор, Тимон, Пармен и Никола?), кои црквата ги нарекува ?акони.
Во почетокот на
христи?анството
, во апостолско време, во црквата служеле и постари, набожни жени наречени ?
?акониси
(
грчки
:
διακον?σσαι
). Со текот на времето, оваа служба исчезнала. ?аконите пред с? имале литургиска и катихетска функци?а, но во некои случаи вршеле и мисионерска служба и проповедале (Дап 7,2; 8,5).
?аконите во Римокатоличката црква
[
уреди
|
уреди извор
]
Во средниот век, важноста на ?аконот во католичката црква се намалува, а то? станува втор од трите ?повисоки редови“ (суб?акони, ?акони и свештенство). Оттогаш, ?аконот е само асистент на свечената литурги?а. Но, на Запад, за разлика од источните цркви, ?аконот може редовно да крсти и да присуствува на венчавка. Вториот ватикански совет им дава можност на
бискупите
да ?а обноват институци?ата траен ?аконат. Во многу цркви на Запад, тра?ните ?аконати одамна се прифатени како реалност. Покра? тоа, суб?аконатот бил укинат, а ?аконатот станал првиот ред во ко? може да се зареде.
Секо? свештеник прво станува ?акон, а потоа свештеник. Во поново време, црквата ракоположува за ?акони и женети мажи кои доживотно остануваат ?акони и не можат да станат свештеници. Секо? ?акон може да крсти, да венчава, да погребува, да проповеда и да ги причестува болните. Не може да служи света миса да се измери, да исповеда и да дели помазание на болните, служби кои му припа?аат на свештеникот.
?аконите во православните цркви
[
уреди
|
уреди извор
]
?аконот во православните цркви е свештенослужителски чин и почетен степен на црковната ерархи?а, посветен со
хиротони?а
. ?аконот е ракоположен од
епископот
, а во богослужбите им помага на епископите и
презвитерите
. Службата на ?аконите се нарекува ?акони?а (грч. διακον?α), но то? збор се нао?а во
Новиот завет
не само како значе?е на службата на ?аконот (Рим 12,7), туку и како воопштено значе?е на службата (Евр 1,14), службата на пророците, апостолите (1 Тим 1,12; Дап 1,17). Посто?ат ?акони во световниот (мирски) и монашки ред (?еро?акон), со почесните титули ?
прото?акон
за мирскиот, и
архи?акон
, за монашкиот.
Одеждата
на ?аконот се состои од:
орар
,
стихар
и
нараквици
.
- ↑
Велковска, Снежана; Конески, Кирил (2006).
Толковен речник на македонскиот ?азик
.
III
. Скоп?е: Институт за македонски ?азик?Крсте Мисирков“.
ISBN
978-9989-640-70-4
.