Па?а ?ованови? е роден во Вршац ? Тамишки Банат (тогашна Австроунгари?а ) на 16 ?уни 1859 година. Бил прв син на познатиот фотограф Стеван ?ованови?. Ма?ка му, Ернестина Деот, ко?а имала француско потекло, починала многу рано и неговиот татко се преженил за Мари?а ди Понти, ко?а многу грижливо го одгледала. Имал пет бра?а и една сестра, и своето детство го поминал во весело, сре?но и многучлено семе?ство.

Од раното детство покажувал склоност кон црта?ето и уметноста, што донекаде се должело и на опкружува?ето во кое пораснал. Татко му бил одличен фотограф со дарба за сликарство (во тоа време фотографира?ето значело не само познава?е на фототехниката туку била потребна и уметничка дарба за ретушира?е на фотографиите).

Освен тоа, во градот Вршац, ко? бил мало, но богато место во тоа време, твореле пле?ада на одлични сликари, кои биле негови претходници. Од то? период се познати: иконографот Арсение Арса Теодорови? (1767-1826), сликарот Павел ?уркови? (1772-1830) познат по иконостасот во Соборната црква, сликарот ?ован Попови? (1810-1864) со чи? син се дружел Па?а ?ованови? и бил чест посетител на неговото ате?е. Таму се запознал со копиите од старите ма?стори на сликарството, со студии на природа и со сликарски дела со религиозни теми.

Почетоците на неговото сликарство та?но ги поминувал во празната црква каде со саати ги копирал црковните слики. Открива?ето на неговиот талент и првата нарачка ?а добил на 14 годишна возраст, кога неговите цртежи, копии на иконите од црквата, послужиле како урнек при изработка на рел?ефите на ?воната на црквата во Вршац. ?воната биле нарачани да се произведат во Виена, што било можност да се запише на тамошната сликарска Академи?а.

Но уписот на престижната Академи?а не бил лесен, то? бил со с? уште незавршена гимнази?а и мал по возраст. Затоа се запишал во училиште за црта?е ка? професорот Махолц, со чи?а наклоност и препорака, а на?многу поради сво?от упорен и посветен труд, добил можност за упис во Академи?ата.

Во април 1877 година, на?прво се запишал на Општ сликарски курс, а ве?е во октомври станал редовен студент на Кристи?ан Грипенкерл (1839 ? 1916), тогаш познат сликар и ценет ликовен педагог.

Студиите ги завршил за три години (21.07.1880 година), но продолжил да се школува ка? истиот професор на специ?ален курс по историско сликарство.?

Истовремено се усовршувал во ма?сторската класа на професорот Леополд Карл Милер (1834 ? 1892) ко? бил истакнат во жанрот на историското сликарство, каде бил негов на?добар ученик.

Па?а ?ованови? многу патувал и токму на тие патува?а добивал инспираци?а за сво?ата работа.

Уште како студент поттикнуван од своите професори, а и од сопствената ?убопитност, патувал низ Балканот , посебно во Црна Гора , Далмаци?а , Албани?а , Босна и Херцеговина и ?ужна и источна Срби?а . Таму работел на скици и студии, ?а впивал атмосферата на секо?дневниот живот и обичаите на народот. До детали ги бележел пределите, ликовите, носиите, оруж?ето и накитот.

Полн со впечатоци, на вра?а?е ги насликал многубро?ните и познати жанр слики: Ранет Црногорец , Мечува?е , Гуслар , Ките?е на невеста , Во заседа , Арбанас , Арнаут со луле , Предавник , Борба на петли .

Овие слики го прославиле низ светот, особено во Европа , ко?а во тоа време била заинтересирана за настаните на Балканот.?

Првото признание го добил во 1882 година, на студиите во Виена, за сликата ?Ранет Црногорец“. Сликата била изложена на годишната изложба на Академи?ата и за неа добил прва награда и царска стипенди?а.

Следната година склопил десетогодишен договор со познатиот галерист Валис за Френч галери?ата во Лондон и на кра? на 1883 се преселил во Лондон, каде продолжил да живее и работи. Неговите слики добро се продавале, што му овозможило да оди често на долги и скапи патува?а низ северна Африка ( Мароко и Египет ), Грци?а , Турци?а , Итали?а и Шпани?а . Со сво?от при?ател, рускиот сликар Франц Рубо , боравел шест месеци на Кавказ .

После Лондон, живеел и работел во Минхен , Париз , а на кра? се вратил во Виена.

Срби?а се гордеела со сво?от млад и славен уметник. Скоро секо?а ку?а во Срби?а имала по неко?а негова репродукци?а, било со историска тема било со тема од обичниот живот. Српската власт му била благодарна затоа што со своите дела ?а ширел културата и истори?ата на српскиот народ, па затоа во 1884 година го избрале за дописен член на Српското учено здружение . Четири години подоцна станал редовен член на Српската кралска академи?а . Свеченото прогласува?е било дури 1893 година, кога била одржана неговата прва изложба на слики во Белград . На Светската изложба во Рим , во 1911 година, неговите слики биле изложени во пави?онот на Австроунгари?а, иако многу од тогашните сликари, Урош Преди? , Иван Мештрови? , Марко Мурат , Томислав Кризман , своите слики ги изложиле во пави?онот на Кралството Срби?а .

Од 1895 година, Па?а ?ованови? влегол во нов период на творештво ориентирано кон слика?е на историски композиции (на?значаен период од неговото творештво).

Таа година то? добил две нарачки за Милениумската изложба, ко?а требала да се одржи 1896 година во Будимпешта .

• Од Саборскиот одбор на Сремски Карловци , на чие чело бил патри?архот Георги Бранкови?, добил нарачка да изработи грандиозна историска композици?а ?Преселба на Србите под патри?архот Арсение Трети Чарно?еви?“.
• Од Муниципатот на Вршац добил нарачка за сликата ?Вршачки триптих“. ^[1]

Поканата за сликата ?Преселба на Србите под патри?архот Арсение Трети Чарно?еви?“ ?а прифатил со задоволство и веднаш се нафатил за не?зина изработка. Во Сремски Карловци се сретнал со парти?архот и му бил даден консултант за историските податоци, историчарот анхимандрит Иларион Рувец. ?ованови? патувал по манастирите на Фрушка Гора каде собирал матери?ал за сликата за да може што поверно да го прикаже настаните и ликовите од то? историски период. По десет месеци напорна работа, то? бил задоволен од своето дело, но не и патри?архот. Поради нивните политички несогласува?а, сликата не била изложена на Милениумската изложба туку биле испратени сликите: Триптихот на Вршац , Берба , Косе?е , Пазар , како израз на добрососетските односи ме?у Србите, Унгарците и Германците.

Сликата ?Преселба на Србите под патри?архот Арсение Трети Чарно?еви?“ е изработена во четири верзии. ^[2]

Освен неа, то? насликал и други историски композиции:

Furor Teutonicus (Тевтонски бес) или ?Битка во Тевтобуршката шума“ за ко?а добил Ра?хлова награда на Виенската Академи?а, а подоцна и сребрен медал на Светската изложба во Сент Луис ( САД ).

Сликата ?Женидба на херцог Фери?а IV со Елисавета Хабсбуршка“ не му се допаднала на нарачателот, надво?водата Фердинанд Хабсбуршки, ко? ?а одбил па таа завршила во галери?ата во Дубровник .

Таковско востание - сликата е изработена по нарачка на кралот Милан Обренови? . Сликата денес се нао?а во Народниот музе? во Белград . Таа е толку пати пресликувана што во свеста на српскиот народ се врежала како автентичен, а не личен израз на еден историски настан значаен за српскиот народ.

Непосредно пред 1900 година, то? добил нарачка од владата на Кралска Срби?а за Светската изложба во Париз. За таа прилика ?а насликал грандиозната историска слика ?Крунисува?ето на цар Душан во Скоп?е за цар на Србите, Грците и Бугарите“. Ова исклучително дело било наградено со златен медал на изложбата и ги добило сите пофалби на критиката, публиката и колегите.?

Со слична тематика му била и подоцнежната слика: ?Женидбата на царот Душан со сестрата на бугарскиот цар“, ко?а била изложена 1904 година на Првата ?угословенска уметничка изложба во Белград.

Во ово? период, то? се занимавал и со црковно сликарство: го изработил иконостасот на Соборната црква во Нови Сад , иконостасот на црквата во Долово, призори од животот на Свети Сава за Соборната црква во Сремски Карловци: Свети Сава ги помирува бра?ата , Свети Сава го крунисува Првовенчани , Спалува?е на моштите на Свети Стефан . Од ово? период се и композициите: Христова беседа на Гора , Светиот карл Милутин , Манастир Сопо?ани , Архиепископ Данило и Распетие .

Од 1905 година, Па?а ?ованови? се посветил пове?е на слика?ето на портрети. Насликал мноштво на владетели, политичари, аристократи, банкари, научници и уметници.

За време на сво?от престо? во Америка, во 1902 година, го насликал портретот на Миха?ло Пупин и портретот на госпо?ица Пупин ? неговата ?ерка.

Во 1903 година, престо?увал на црногорскиот двор на покана на кралот Никола. Таму насликал пове?е портрети: Портретот на принцеза Милица ? еден од неговите на?омилени портрети, Портертот на престолонаследникот Данило и Портретот на крал Никола .

Во Виена го насликал стариот цар Фра?о ?осиф, и тоа дури во девет портрети наменети за разни австриски установи.?

Од портретите на уметници кои ги сликал со лично задоволство познати се: Портретот на сликарот Симингтон и Портретот на ва?арот ?око ?ованови? .

Посебно внимание им посветил на женските портрети. Познати се сликите: Госпо?а Мирка , Госпо?а Штраус , Госпо?а Шинк , Госпо?а Хадсон , Баронеса Ерлангер , танчерката Бергел , Госпо?а Кауфман , Госпо?а Доблин , Софи?а Дун?ерски , Теодора Дун?ерски , портрети на неговата сопруга Муни и др.?

Слика?ето на жени за него значело слика?е на убавината. Дури и кога не се работело за убав женски модел то? се трудел да во неа на?де убавина. Поради тоа бил критикуван од многу ликовни критичари, но се бранел со зборовите: ?Вештина е да се на?де убавината“ и на тие зборови останал до кра? доследен.

Со почетокот на Првата светска во?на , се преселил во Женева каде живеел и заработувал од слика?е на познати и богати личности.

Во 1917, се оженил за Хермина Муни Даубер, млада Виенка и негова инспираци?а и муза за бро?ни портрети, а ко?а посветено го следела до кра?от на животот.

По Првата светска во?на, то? поминал некое време во Белград, каде ги насликал портретите на членовите на кралското семе?ство Кара?ор?еви?: на кралот Александар и кралицата Мари?а. Таму учествувал и во декораци?ата на капелата на Деди?е.

Потоа се вратил во Виена каде на?голем дел од времето го поминувал во своето ате?е.?

Па?а ?ованови? првпат дошол во Белград 1910 година на покана на кралот Петар Први.

То? го засакал Белград и покра? сите ангажмани и патува?а по светот, секогаш се вра?ал во саканиот град.?

Пред самиот почеток на Втората светска во?на , решил да ?а напушти Виена и се преселил во Белград. Тука ги поминал тешките години на окупаци?а и првите послевоени години. Иако бил во длабока старост и понатаму се занимавал со сликарство.

Поради незгоди околу имотот, морал да се врати во Виена 1950-тата година. Навлезен во длабока старост, а со желба да на саканиот град му остави дел од своето творештво и се друго што вредело да се чува, то? направил преписка за наследство со музе?от на градот Белград. На музе?от му оставил дел од сво?от опус, комплетниот сликарски прибор, скици, мапи, цртежи и репродукции.

Од ово? матери?ал 1970-тата година отворен е Легат на сликарот Па?а ?ованови?, каде се изложени неговите слики, скици, белешки, лични работи, фотографии, документи, многубро?ни одликува?а, медали, дипломи и разни признани?а. На штафела?от стои неговата последна слика ?Букет на црвени рози“.

Починал на 30 ноември 1957 година во Виена. По негова желба урната со пепел е пренесена во неговиот сакан град Белград.

Петар Петрови?, во 2012 година, ?а об?авил книгата ?Системски каталог на Па?а ?ованови?“ во ко? се обработени 1099 дела, а се претпоставува дека посто?ат с? уште непознати дела.

• Урош Преди?
• Надежда Петрови?

• "Музе?от на град Белград - Наследството на уметникот Па?а ?ованови?" Архивирано на 25??уни 2016?г.
• "Музе? на Па?а ?ованови?" Архивирано на 9?август 2016?г.
• Биографи?а на мрежното место на Српската академи?а на науките и уметностите ^{[ мртва врска ]}
• Народен музе? во Белград Архивирано на 24?април 2014?г.
• Каталог на делата на Па?а ?ованови? Архивирано на 5?октомври 2015?г. , Народен музе?, Белград.
• Галери?а на Матица српска Нови Сад Архивирано на 26?октомври 2014?г.
• На?познати српски сликари - Па?а ?ованови? Архивирано на 29?септември 2013?г.
• Биографи?а и слики на Па?а ?ованови?