Й?шт? Кугыза

Й?шт? Кугызан пырля пашам ыштыше йолташыже-влак
Россий
Дед Мороз ден Снегурочка ( ru ) Саган Убугун Паккайне Уэс Дадэ Й?шт? Кугыза ден Лум?дыр Нишке Кыш Бабай (Qı? Babay) Тол Бабай Х?л Мучи (Х?л Мучи) Чисхан але Эхээ Дьыл ден Хаарчаана Ямал Ири
Европа
Бабадимри Зюзя але Дзед Мароз ден Снягурка Дядо Коледа Деда Мраз Фазер Кристмас ( en ) Микулаш или Телапо Вайнахтсманн или Николаус Агиос Василис Товлис папа, Товлис бабуа Юлеманден и Юлениссен Daidi na Nollaig Папа Ноэль Баббо Натале Паре Надал Ziemassv?tku vec?tis, Salavecis Kal?d? Senelis Кышкар:Флагификаций/Македоний Дедо Мраз Мош Крэчун (Mo? Cr?ciun) Синтаклаас, тыгак Kerstman Юлебукк але Юлениссен Свенты Миколай Пай Натал ( pt ) Мош Крэчун (Mo? Cr?ciun) Деда Мраз Ежишек Дедек Мраз ( Dedek Mraz(sl) ) Ноель Баба ( tr ) Святий Миколай але Д?д Мороз Йоулупукки Пер Ноэль Синтеклаас Деда Мраз Микулаш Юлтомтен Daidain na Nollaig Jouluvana
Азий
?axta baba Dzmer Pap Baba Chaghaloo Синтерклас Goosaleh Баба Ноель
Й?двел Америка
Санта-Клаус Пер Ноэль Санта-Клаус
Латин Америке
Папай Ноэл Viejito Pascuero
Африка
Papa Noel Goosaleh

Й?шт? Кугыза ( Й?шт? Коча , руш . Дед Мороз ) ? У ий пайремын эн т?? персонажше. Й?шт? Кугыза марий-влак коклашке руш йомак-влак дене пырля толын. А тушко славян мифологий гыч. В?дым кылмыктыше апшат, теле й?штын чурийже Й?шт? Кугызаш савырнен. Й?шт? Кугыза канде але йошкар мыжерым чия, кужу ош пондашым нумалеш, кидыштыже ? тоя, йолыштыжо ? портышкем. Кум имньым кычкен, издерыште кудалыштеш. Лум?дыр дене эре пырля улеш.

Поснак шуко Й?шт? Кугызан вургемже нерген ?чашат. Совет Ушем жапыште тунемынна йошкар мыжерым ужаш, а пытартыш жапыште ала могай канде т?сан мыжерым й?шт? кугыза-влак чият. Но т??алтышыште Й?шт? Кугыза канде да южгунам ош мыжерым чиен. Вара гына, XX курымышто йошкар т?с вургемыште озаланен. Йошкар т?с Совет Ушемын т?сшылан, а вес шот дене Европысо Санта-Клаусын т?сшылан келшен.

А Российыште 2005 ий гыч Кылме тылзын 18 кечынже Й?шт? Кугызан шочмо кечыжым пайремлат. Кечым йоча-влак ойыреныт. Калык пале почеш тиде кечын Великий Устюгышто чот й?шт? т??алеш, теле шке вийжым налеш.

Илышкорно [ т?рлаташ | кодым т?рлаташ ]

Славян калыкыште [ т?рлаташ | кодым т?рлаташ ]

Й?шт? Кугызан илышкорно т??алтышыже славян мифологий дене кылдалтын. Мороз, Морозко, Трескун, Студенец ? л?м-влак дене тудым л?мденыт. Акрет славян-влак изи капан, чал кужу пондашан кочам с?ретленыт. Ш?лалта гын ? мландыште й?шт? лиеш. Шинчав?дш? ? ийс?с . Кылмен шичше мутшо ? покшым. ?пш? - лум поран. Й?шт? Кугызан пелашыже ? Теле. Теле пагытыште Й?шт? Коча олык, чодыра, уремлаште куржталеш да шке тояж дене перкала. Перкалымыж деч кугу й?шт? э?ерым , урем в?дым, ер-влакым ий дене леведеш. А п?рт лукыш тояж дене пералта гын ? пырня шелеш. К? кылмымылан шортын шинча але кылмымыж нерген кычкыра ? тыгай-влакым Коча ок й?рате. А йывыртыше, весела-влаклан тудо кап пе?гыдылыкым да чевер чурийым п?лекла. Кылме тылзе гыч ?ярня тылзе марте Й?шт? Коча моткоч виян улеш, туддеч Кечат л?деш. Т??алтышыште Й?шт? Коча осал юмо-влак радамыште лийын. Эре сырен коштшо Й?двел оза нерген Некрасов ≪Мороз, Красный нос≫ поэмым возен. Тушто Й?шт? коча чодыраште кресаньык тулык ватым кылмыктен пуштеш, ?дырамашын йочаже-влак шкет кодыт. Островскийын ≪Снегурочка≫ пьесыштыже Й?шт? Кугыза осал да виян коча улеш. Славян-влак п?рт?с вийлан ?шаненыт. Сандене т??алтыште Й?шт? Кугыза шке калык надырым поген коштын, уда йоча-влакым мешакыштыже на?гаен. Но жап дене койышыж вашталтын. Лум?дыр дене пырля кошташ т??алмыж дене Коча эше шке веле п?лекым пуэда.

Совет Ушемыште [ т?рлаташ | кодым т?рлаташ ]

Икымше гана Й?шт? Кугыза 1910 ийыште Роштолан калыкыш лектын. Но кумдан шарлен огыл. Совет жапыште Й?шт? кугызан имиджше вашталтеш: тудо У ийлан йоча-влак дек п?лекым конда. Тиде образым советысе кинематографист-влак 1930 -шо ийлаште кучылтыныт. 1935 ийын Теле тылзынже Сталинын лишыл е?же ? Павел Постышев ≪Правда≫ газетыште статьям савыкта. Йоча-влаклан у пайремым темла. Харьковышто эн ончыч йоча-влаклан у ий утренникым эртареныт. Пайремлашке уныка ? Лум?дыр дене пырля толеш. Но ойлат, Й?шт? Кугызан кызытсе образшым Шнуй Николай ? Санта-Клаусын, да славян-юмо-влакын койышышт гыч чо?еныт. Совет Ушемысе фильм да мультфильмлан ?шанаш гын, Й?шт? кугыза Й?двел Полюсышто ила.

Й?шт? Кугыза Руш танле черке дене [ т?рлаташ | кодым т?рлаташ ]

Ик шот дене Черке Й?шт? Кугыза ваштареш шога, вет тудо эше п?рт?слан ?шаныме жап гычак кодын. Чимарий й?ла семынак, Й?шт? Кугыза Черке й?лалан келшен ок керт. А вес шот дене - тиде калык т?выра гыч персонаж. 2001 ийыште Вологдысо да Кугу Устюгысо епископ Максимилиан (Лазаренко) каласен: "Й?шт? Кугызан официал биографийыштыже Кочан тынеш пурымыж нерген возалтеш гын, РТЧ "Кугу Устюг - Й?шт? Кугызан шочмо верже" проект дене келша, да полша.

Кугу Устюг да Кукнур - Й?шт? Кугызан илыме верышт [ т?рлаташ | кодым т?рлаташ ]

Вологдо велыште 1999 ий гыч тиде проект Юрий Лужковын тыршымыж дене шы?даралтын. 1999 ийыште Теле тылзын 25 кечынже Кугу Устюг олаште Й?шт? Кугызан п?ртш? почылтыныт. Олашке турист поезд-влак Моско , Санкт-Петербург , Вологда олала гыч коштыт. Кызыт автобус маршрут-влакым келыштарыме. Проект т??алме гыч Й?шт? кугызалан т?рл? элла гыч миллион утла серыш толын, олаште сатукоштмаш (товарооборот) 15 пачаш кугемын, пашадымылык иземын.

Адрес Марий Элыште :