I
Ezra
na
Esdrasa
dia olona resahina ao amin' ny
Tanakh
(Baiboly hebreo) sy ny
Baiboly
kristiana, indrindra ao amin' ny
Bokin' i Ezra
(na
Bokin' i Esdrasa
) sy ny
Bokin' i Nehemia
, sy boky hafa koa.
Jiosy babo tany Babilona
izay niverina an-taniny tao
Jerosalema
tokony ho tamin' ny taona 428 tal. J.K. i Ezra. Sady
mpisorona
izy no
mpanoradalana
, izay velona teo anelanelan' ny taonjato faha-5 sy faha-4 tal. J.K. Atao koa Ezra Mpanoradalana na Esdrasa Mpanoradalana koa izy (
hebreo
:
???? ?????? / Ezra ha-Sofer
).
Nitana anjara lehibe teo amin' ny fanavaozana ny fivavahana jiosy taorian' ny
Fahababoana
i Ezra. I Ezra dia heverin' ny sasany ho mpanorina faharoa (taorian' ny
Mosesy
) ny firenena jiosy. Izy no nipoiran' ny fampanjariana fehezan-dalana ny fitsipika isan-karazany nifehy ny fivavahana sy ny fiaraha-monina jiosy, indrindra ireo izay mifehy ny fanompoam-pivavahana ao amin' ny
Tempoly
sy ny famaritana ny boky filamatry ny finoana (
boky kanonika
). Nandray anjara betsaka tamin' ny fanoloana ny mpisorona ho mpampianatra (na
raby,
hebreo:
???
/
rav
) izy.
Izy no nitondra ny andiany faharoa tamin' ireo Jiosy nody an-tanindrazana taorian' ny Fahababoana avy any Babilona mba hanorina indray ny
Tempoly ao Jerosalema
izay noravan' ny Babiloniana tany aloha.
Ny asasoratra amin' ny anaran' i Ezra
[
hanova
|
hanova ny fango
]
Araka ny lovantsofina dia i Ezra (na Esdrasa) no nanoratra ny boky kanonika mitondra ny anarany ao amin' ny Baiboly, dia ny
Bokin' i Ezra
na
Bokin' i Esdrasa
. Nefa misy soratra hafa koa izay mitondra ny anarany.
Boky kanonika amin' ny anaran' i Ezra
[
hanova
|
hanova ny fango
]
Misy roa ireo boky kanonika amin' ny anaran' i Ezra ka mety hisaraka na hitambatra:
Ny
Boky Ezra-Nehemia
dia atao hoe
1 Izra
ao amin' ny
Baiboly ortodoksa etiopiana
.
Ny
Boky voalohany
sy
faharoan' ny Tantara
koa dia ataon' ny lovantsofina jiosy fa nosoratan' i Ezra.
Apokrifa na pseodepigrafa amin' ny anaran' i Ezra na Esdrasa
[
hanova
|
hanova ny fango
]
Misy fito ny soratra
apokrifa
na
pseodepigrafa
amin' ny anaran' i Ezra ka mety hitambatra ho boky iray ny sasany arakaraka ny fiangonana na ny
Baiboly
na ny fiteny itanisana azy. Mety hiova araka izany koa ny laharana araka izany:
- Boky fahefatr' i Esdrasa
na Apokalipsan' i Esdrasa na Apokalipsa jiosin' i Esdrasa na
2Esdras
ao amin' ny lisitra anglisy.