Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't
Mofers
. Laes
hie
wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.
Windj
is 'n netuurlike lochbewaeging vannen
atmosfeer
. Dees ontsteitj door horizontaal lochdrokversjille, wonao de krach en richting waere beinvloodj dore drejjing vanne
aerd
en eventueel de wrieving mit 't aerdoppervlak.
De dominante windjrichting euver 't aerdoppervlak enne
straolstruim
hoeager innen atmosfeer waere besjreve door drie zoeageneumdje circulatiecelle:
- Hadleycelle
, tosse de
aevener
enne 30e
bredjegraod
- Ferrelcelle
, tosse 30e bredjegraod en 60e bredjegraod
- Polair celle
, tosse de 60e bredjegraod enne poeal
De circulatiecelle gaeven aan waat de dominante windjrichting (naord/zuud) is op 'n bepaoldje bredjegraod en bepaolen ouch in waatfer zones meistes hoeage- of lieegedrokgebiede ligke. Dit liek 'n einveljig petroean, mer is inne wirkelikheid ingewikkeldjer.
Door drokversjille rondj (veural hoeag) geboewen ontsteitj ouch 'nen heldere windj, vergeliekbaar mit trek.
De windj kan sterk varieren in snelheid. De windjsnelheid wuuertj oetgedrok in e getaal oppe
sjaol van Beaufort
, in m/s of, minder weitesjappelik, in km/h. De terme "windjkrach" of "windjsterkdje" waeren ouch waal gebroek, meh zeen formeel neet juus, omdet dees groeatheid wuuertj oetgedrok inne einheid van snelheid. De windjsnelheid haet vaol effek oppe geveulstemperatuur die emes erveurtj. Bie helle windj en
vros
neump me dit versjiensel
windchill
.