Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't
Sint-Joasters
. Laes
hie
wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.
De
toekoms
is d'n
tied
dae nao 't hujig mement kump. 't Taengesteldje hievan is 't
vergangene
, d'n tied dae veur 't huuj koom. 't Sniejpuntj van 't vergangene en d'n toekoms is 't noe. 'n Meugelike diffenisie gegrundj op de
twiedje houfwet
van de
thermodynamica
is: d'n tiedsrichting worin de
entropie
van e geisoleerdje macroscopisch systieme toenump is de toekoms.
Volges sommige opvattinge is de toekoms al veur os bestump gewaore, zie 't door e hoager waeze of 'n oerkraf, al dan neet vasgelag in de
sterre
. De gangbaar weitesjappelike meining is aevel det v'r 'ne zekeren invlood konne oetube op sommige toekumstige gebeurtenisse. Trotsdet de toekoms nag neet besteit en (in bepaoldje maot) onzeker is, konne v'r waal nottige oetspraok dao-euver doon. De opvatting det de toekoms waas vasgelag waas euveriges ouch in d'n achtiendjen iew in de netuurweitesjappe aanwaezig en waas bekandj es 't
determinisme
. Det koom veurt oet de
Newtonse
mechanica, worin de toekoms gans bestump zow zeen door de beginposities en -snelheje van alle deilkes woroet 't hielal besteit. Later ontwikkeling, onger anger in de
kwantummechanica
, mit naam de
onzekerheidsrelatie van Heisenberg
, tuendjen aan det dees theorie neet hawtbaar waas. Loos daovan kan ouch vanoet de informatica waere aangetuendj det de stelling van 't determinisme neet hawtbaar is: veur de toekoms te beraekene mit 'n snelheid die hoager is es de wirkelike evolutie in d'n tied zow 'ne computer nuedig zeen dae vaolomvattendjer is es 't ganse hielal.
