Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't
Sjennes
. Laes
hie
wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.
Sjenne
(
Nederlands
:
Schinnen
) is 'n
dorp
in de gemeinte
Baekdale
in
Nederlands Limburg
. In 't dorp woane zoa'n 3.000 luuj. Bis 2019 waor Sjenne ein zelfsjtandige gemeinte mit zoaget 13.000 inwoeners.
Oet Sjenne kump de sjroeap van
Canisius
en 't
Alfa Beer
, dat gebroewe wurt in de buurtsjap
Tholl
. In Sjenne sjteit ouch ein kesjtielboerderie,
kesjtiel Terborg
. Daonaeve is Sjenne bekend door de ieesjte
boekeriejesjbende
die hie ontsjtange is in de buurtsjap
Woufhage
, taege de Potterberg.
De Breinder
is de naam van 't bedrieveterrein van de gemeinte.
De gemeinte hauw 'ne gemeinteband met de
Poolse
gemeinte
Krobia
. Sjenne makde deil oet van 't
landsjapspark de Graven
.
Kerne in de veurmaolige gemeinte Sjenne
[
bewirk
|
bron bewerke
]
De kerk
dorper
,
gehuchte
en
buurtsjappe
:
Euver de naam Sjenne gaon vaol geruchter de ronje. Zoea zouwe de Romeine ein opsjtenjige sjtam de Sunici nao 't Noorden van hun riek verbanne hobbe, namelik nao Zuud-Limburg en dees sjtam woort in 't Germaans schineks geneump. Dees sjtam sjtiechde de dorper Sjenne, Sjommert, Sjen op Geul e.a. De naam Sjenne is hievan ein verbastering. Es kompleet oet de doem verzonne verhaol mot me 't volgende besjouwe: keizer Karel de Groeate waor op waeg van Aoke nao Maesje verdwaald. Pes hae gans wied e weg ein leech zoog sjiene (Sjenne) en aan de angere kantj wied e weg ein leech zoog sjemere (Sjommert). Es dank veur 't weer trokvinge va de waeg leet Karel de Groeate op de plaats wo hae de leechversjiensele zoog ein
kepel
boewe. Dat zouw dan de Auw Kirk tosje Terborg en Sjpaubik gewaes motte zin.
In Sjenne stjtong pes 1993 nog ein veurmalige koelsjach (sjach 4) van de
Sjtaatsmien Emma
. Dees sjach waor gelaege pal naeve 't sjpaor va
Haelder
nao
Zitterd
en d'n autowaeg
A 76
. Op 't terrein van Sjach 4 is allewiel 't 254th Base Support Battalion (BSB) gevestig. De basis besjteit oet ein groeat winkelcentrum, banke en 'n paar restaurante. 't Veurmalig sjpaor van de koele leep va
Brunssum
,
Gebrook
en
Noth
via
Thull
langs de Gelaenbeek euver 't grondjgebied van de gemeinte Sjenne, en kruutsde in Sjenne de Staasjewaeg (Sjtationsjtraot) en de Viewaeg via een ongeliekvloerse kruutsing. Oppe huegde Sjach 4 verleet 't sjpaor van de koele 't grondjgebeed va de gemeinte Sjenne en gong ziene waeg via het grondjgebeed va de gemeinte
Sjpaubek
en
Gelaen
nao de haves va
Sjtein
. Eind jaore '50, begin jaore '60 gol de Koel 't terrein rondj de Muldermeule in Thol. In dit gebied loge ein ouw meule en 'n paar boerderieje. Enne gansen tied woort hiej koelsjlik en -sjtein geloos, wat van de Emma in Gebrook kaom. Wie de koele gesjlaote waore, keem 't terrein in henj va
DSM
, dat d'r 20 jaor niks mit dong. Zoea ontsjtong dao 'n natuurgebied met zeldjzaam plante wiej de Reuzepaardestaart, Zeeaster (! zoeawied van de zie aaf) en versjeiene orchideeje. Mer veural de veugel op de Sjlik waore biezunjer: allerlei veugel, die me van de Waddenzie kent wiej Groenpootruiter, Witgatje, Pleviere, mer ouch de Blauwborst, Kwak, Zilverreiger. Mer de gemeinte wol d'r ei pretpark van make, en mit d'n aanlek van de vosjviever woort de reetgordel aafgegrave, wodoor de veugel gein besjerming mie houwe. De zeldjzaam veugel en de plante verdwene. In de jaore '90 is 't gebeed euvergegange van DSM nao de gemeinte Sjenne, die 't oetentelik toch verkoch aan Natuurmonumenten (mer te laat om de biezunjer plante en veugel te redde) en is 't deil gaon oetmake va Landjsjapspark 'De Graven'. Dit haet 'r onger angere toe geleid dat 't ganse terrein oppenuuj woort ingerich met wanjelpaedjes, 't truukbringe van de Gelaenbaek in haore natuurlike loup en 't aanlegke van euversjtaekplaatse veur de houfwilj kuj.
Wae wilt weite welke zeldjzaam plante d'r sjtonge, mot mer 'ns in de beuk euver orchideeje kieke onger de verzameling van dokter De Wever oet Nut, enne van de belangriekste plantendeskundige van 't landj in ziene tied.
Sjenne haet ein eige
NS
-sjtaasje, van wo oet men twea kier per oer kent vertrekke in de richting
Haelder
en in de richting
Zitterd
. Wier ongerhilt Openbaar Verveursbedrief
Arriva
ein lienbosdeens tosje
Gebrook
en
Gelaen
euver Sjenne (lien 53).
- Hans Erkens
, ex voetballer bie Fortuna Sittard en Ajax thans gedelegeerd lid van de Raod va Commissarisse va
Fortuna Sittard
en hea is de trainer van het iersjte van de SV Sjenne.
- Leon Frissen
, Gouverneur van Nederlands Limburg, gebaore in Baek, meh haet lang in Sjenne gewoond
- Piet Knarren
, trompettis.
- Hub Nijssen
, dichter in 't Sjennes, literatuurweitensjapper in Nijmege
- Nadia Weijenberg
, hardloupster, woont in Nagelbaek
- Frans Korver
, voetballer en oud-trainer van Fortuna SC, VVV, MVV.
- Henri Ritzen
, sjilder
- Henri Ritzen
, grafisch ontwerper en kleinzoon va de sjilder Henri Ritzen
- Pieter Ritzen
, grafisch ontwerper en kleinzoon va de sjilder Henri Ritzen, woont al jaore in Belsj
- Piet Gerards, grafisch vormgaever en oetgaever in Amsterdam
- Andre Dieteren
, sjilder, woont op
kesjtiel Terborg
- Henk van der Linden, oet
Tholl
, regisseur van kenjerfilms wie Dik Trom, Pim Pandoer
- Sjir Nijssen, professor in de informatica in Mesjtreech en Brisbane, Australie
- Leo Wetzels, professor in de Romaanse talen en Amazonetalen, Vrije Universiteit Amsterdam en Centre National de la Recherche Scientifique (LPP)/Paris III-Sorbonne Nouvelle.
- Math Noortmann, professor international recht in Oxford. Zuug:
http://ssl.brookes.ac.uk/about/staff/prof.asp?ID=510
- Fons Haagmans, sjilder