Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't
Mofers
. Laes
hie
wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.
De Golje Tempel (
Harmandir Sahib
) is 't wichtigste heiligdom veure sikhe.
't
Sikhisme
(
Punjabi
: ?????
Sikhi
) is 'n
monotheistische
godsdeens
die ane begin vanne zestieendjen ieef is ontstangen in naordelik
India
doren ieeste lieermeister
Goeroe Nanak Dev
. 't Is 'n onaafhenkelik geluif en gein sameveuging van
hindoeisme
en
islam
, wie 't somtieds wuuertj gedach. De meiste aanhengers woeanen innen Indiasen deilstaot
Punjab
; hie woeane zoeaget 21 miljoen vanne 26 miljoen aanhengers van 't sikhisme (sikhs of sikhe). Ouch guuef 't sikhgemeinsjappen in
Maleisie
,
Singapore
,
Oeas-Afrika
, 't
Vereinig Keuninkriek
, de
Vereinigdje Staote
en
Canada
.
't Sikhisme woort geinspireerdj op 't ongerrich vanne tieen
goeroes
: wichtige religieus ongerwiezers en praekers. 't Sikhisme geitj oet van eine God, geliekheid, rechvaerdigheid en vrieheid veur edereine. De religie duitj e beroop op zien volgelinge om e laeve van disciplien, hel wirke, leefdaodigheid en
meditatie
te leie. Ze accepteertj 't bestaon van alle geluiven en tolereertj gein beveuroeardeiling of ongerdrokking op grondj van godsdeens, kaste, hoedskluuer, geluifsbeliejenis, ras en geslech.
De doctriene zeen vasgelag inne
Goeroe Granth Sahib
, 't heilig book veure sikhs. De stifter ennen ieeste goeroe waas Goeroe Nanak (
1469
-
1539
). Goeroe Nanak stifdje 't geluif inne vieftieendjen ieef mit zien ideologie det alle luuj geliek zeen, 'n ongerdeil vorme van 't Goddelik leech en d'n alderhoeagste (spirituele) staot konne bereike door same te smultje oftewaal op te gaon innen einen Almechtige God.
't Waord "sikh" is aafgeledj gewaord van
sikkha
oet 't
Pali
of
?i?ya
in 't
Sanskriet
; bei meine discipel. De meining heltj verbandj mit 't feit det sikhe discipele zeen vanne tieen goeroes.
't Sikhisme woort gevestig door tieen goeroes (lieermeisters), die laefdje tosse
1469
en
1708
. Dees lieermeisters waren intellectuele die es houfenj 't geistelik en moreel waalzeen vanne massa hawwe. Edere goeroe veugdje principes en praktiek toe aan waat door zien veurgengers woort ongerweze. Dit mondje oet in 't vormgaeve vanne godsdeens. Goeroe Nanak waas d'n ieeste goeroe en
Goeroe Gobind Singh
de litste. Veurder Goeroe Gobind Singh storf, verklaordje d'r det Sri Goeroe Granth Sahib, 't heilig book, d'n oetenjeliken en definitieve sikhgoeroe waas.
De tieen goeroes ware:
d'n Tieendje goeroe, Goeroe Gobind Singh Ji, waas de litste miensjelike goeroe. Hae haet in
1708
de Goeroe Granth Sahib beneump toete permanente goeroe vanne sikhe. Hae reep de sikhe op de Goeroe Granth Sahib te ieeren es 't lief en geis vanne tieen goeroes.
De Goeroe Granth Sahib of ?di Granth is mieer es allein 'n heilig book veure sikhe. 't Is d'n ellefdjen en definitieve goeroe vanne sikhe. Daoveur tuuenen aanhengers van 't geluif 'ne groeate ieerbeej veur 't book. 't Book haet ouch de centraal positie bieje sikhistische plaats van verieering, genaamp de
gurdwara
. 't Heilig gesjrif steitj op e dominant platform inne wichtigste zaal vanne gurdwara en wuuertj tiejes de deens mit groeaten ieerbeej en waerdigheid op 'n troean geplaats.
De ?di Granth bevatj bao 6000 hymnes die dore ieeste vief goeroes woorte samegesteldj: N?nak (974), A?gad (62), Amar D?s (907), R?m D?s (679) en Arjun (2218). Daonaeve bevatj de ?di Granth hymnes vanne heilige
Bhakta
enne
??f?s
-moslims (in 't biezunjer
Ravid?ss
,
Kab?r
en
Far?d Kh?n
).