Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't
Mofers
. Laes
hie
wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.
Blood ane vinger.
Blood
is 'n vleujstof die in 't lief van
dere
circuleertj veure verdeiling van voorstoffen ennen aafveur van euvertollige staofe vanne
stofwisseling
.
Bie hoeager dere, wie
reptiele
,
veugel
,
amfibieje
en
zougdere
(inclusief de
miens
) zorg 't ouch veur 't verveur van
zoerstof
ennen aafveur van 't verbranjingsproduk
koolstofdioxide
en wurmdje. Bie hoeager dere wuuerdj 't blood door e
hert
rondjgepomp in e geslaote systeem van slaagaore, aoren en haorvater.
Insekte daotaenge hobbe gei geslaote circulatiesysteem, meistes gein zoerstofbinjendje bestandjsdeiler in 't blood enne aomhaolingsfuncties waere bie haor neet door 't blood vervoldj. Dees vleujstof wuuerdj
hemolymfe
geneump.
Anger
geleedpuuetige
hobbe somtieds waal blood det zoerstof verveurtj, meh meistes gebaortj det neet mit
hemoglobine
, meh mit
hemocyanine
, e kaoperhajendj zoerstofverveurseiwit det vrie in 't blood opgelos is.
Blood besteitj oet drie saorte celle: roeaj bloodcelle (
erythrocyten
: verantjwaordelik veur 't verveur), witte bloodcelle (
leukocyten
: veur 't aafwaersysteem) en bloodplaetjes (
tromobocyten
: veur stolling bie bleujinge).
Blood haet e groeat aantal functies en kan 't beste waere gezeen es e vleujbaar weefsel. Inkel functies zeen:
