Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't Sint-Joasters . Laes hie wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.

E baryon is e subatomair deilke det besteit oet drie quarks ; bekandje veurbiljer hievan zint e proton en e neutron .

Baryone versjille van de mesone die bestaont oet eine quark en 'nen antiquark . De baryone en de mesone vorme same de femielje van de hadrone , 'n vergaoring van deilkes die oet quarks bestaont (loos quarks lieke neet veur te komme). Baryone zint fermione en voldoont aan 't oetsloetingsprincipe van Pauli . Mesone daotaenge zint bosone .

Aangezeen baryone zint opgeboedj oet quarks numme ze deil aan de sterke kaenkraf , in taengestelling tot leptone , die neet oet quarks bestaont. De bekandjste baryone zint de protone en de neutrone , die same 't grotste deil van de massa van de zichbaar materie in 't hielal vorme, dewiel elektrone , de angere wichtige komponentj van atoame , leptone zint. Eder baryon haet e corresponderendj antideilke, wobie de quarks sumpelewaeg zint vervange door haor antiquarks. E proton besteit beveurbeildj oet twie upquarks en einen downquark en 't antideilke, antiproton, besteit oet twiee antiupquarks en einen antidownquark.