Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't
Mofers
. Laes
hie
wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.
d'n
Aezel
is lid vanne femielje van
paerdechtige
en haet es kinmerke lang oeare, 'ne pluum aan 't inj vanne stert (wo ouch 'n spel van aafgeledj is:
ezeltje prikje
), en 'n groeat oethajingsvermoge.
In 't bezunjer mentj me mit
aezel
de saort
Equus asinus
of
E. africanus
, mer ouch anger klein paerdechtige waere waal zoea geneump (zie make same 'n ongergeslech; zuug onger
aezele
).
Gedomesticeerde
aezele zeen good broekbaar es lasdeer, veur rietuug en es riedeer.
Mitochondriaal
DNA-ongerzeuk haet in 2004 laote zeen det d'r twiee populaties gedomesticeerde aezele bestaon, wo van ein dudelik aafstamp van de ongersaort Equus asinus africanus. Van de anger is de aafstamming nag ondudelik.
't Veurdeil van gedomesticeerde aezele ten opzichte van paerd is det die kleiner zeen, baeter bestandj zeen taenge extreme omstenjigheje en mekkeliker te hanjtere en te vore zeen.
De reputatie van aezele det die eigezinnige bieester zeen, haet veural te make mit haore intelligentie en veurzichtigheid. Ze zeen lestig te porre es me ze beveurbeeldj mit gevaor veur haor laeve get wiltj laote daon. Hobs se eimaol haor vertroewe gewonne, dan hobs se d'r 'n dankbaar en prettig gezelsjap aan.
'n Kruutsing tosse aezelhings en paersmerrie wuuertj
moeldeer
geneump, die tosse aezelin en paershings hetj 'ne
moelaezel
. Alle mennelike naokommelinge tosse dees kruutsinge zeen onvrochbaar.
Vrie aezele komme nag veur in
Noord-
en
Oeas-Afrika
. 't Guuef de volgendje ongersaorte: