Dit artikel is gesjreve (of begos) in 't
Mestreechs
. Laes
hie
wie v'r mit de versjillende saorte Limburgs omgaon.
't
Vereineg Keuninkriek
, ofwel 't
VK
(
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
of
UK
), is e land in Wes-
Europa
, dat oet veer min of mie otonoom stokker besteit:
Ingeland
,
Sjotland
,
Wales
en
Noord-Ierland
. Ingeland weurt es kerngebeed gezeen, zeker umtot dao de hoofstad ligk en 't groetste deil vaan de bevolking woent. D'n Ingelse keuning heet de titels Keuning vaan Ingeland en Keuning vaan Sjotland, de kroenprins het Prins vaan Wales. 't Eiland boe-op Ingeland, Sjotland en Wales ligke weurt
Groet-Brittannie
geneump. Officieel hure 't
Isle of Man
en de
Kenaaleilen
neet bij 't Vereineg Keuninkriek. Dees eilen hure, same met 't Vereineg Keuninkriek zelf en 'n aontal
kolonie
en geweze kolonie, wel tot 't
Gemeinebes vaan Naties
.
Wie heibove aongegeve weurt 't Vereineg Keuninkriek in veer stokker verdeild:
Ingeland
,
Sjotland
,
Wales
en
Noord-Ierland
. Binne 't Keuninkriek weure die deile volweerdege
len
(
countries
) geneump. De veer regio's weure daorum ouch deks binne 't VK
countries within a country
geneump. Boete 't Vereineg Keuninkriek erkend evels geinen inkele staot die veer regio's es apaarte len. Wel weure ze es zoedaoneg deks op cultureel gebeed geneump en kump me kaarte vaan
Europa
tege boe-in de veer regio's weure aongegeve es apaarte len.
Op lieger niveau zien Ingeland en Wales in
counties
verdeild, Sjotland in
regions
en Noord-Ierland in
districts
. Zuug veur de indeiling bij de apaarte landsdeileuverziechte.
't Vereineg Keuninkriek in Internationaal Verband
bewirk
Al sinds de
dertiende iew
behiersde Ingeland Wales en sinds
1603
waor de keuning vaan Sjotland ouch keuning vaan Ingeland. Wales woort in
1536
officieel geannexeerd en met de
Act of Union
(1707), woort ouch Sjotland formeel debij betrokke: 't Keuninkriek Groet-Brittannie woort daomet opgeriech. In
1800
woort door weer 'n aander Act of Union noe ouch
Ierland
debijgevoog: 't Vereineg Keuninkriek vaan Groet-Brittannie en Ierland waor e feit. In de
negentiende iew
won 't land, mechteg op zie, ummer mier
kolonie
op alle kontinente, en tege
1900
besloog 't
Brits Riek
e kwaart vaan 't eerdoppervlak (zoonder
Antarctica
). Laank kos 't zien mechteg positie neet vashawwe: al gaw verklaorde
Canada
en
Australie
ziech oonaofhenkelik. In d'n
Ierste
en
Twiede Wereldoorlog
voch 't land succesriek aon
Geallieerde
zij met, al mos 't touwstoon tot de
Vereinegde Staote
lankzaam aon de leiende rol gonge euvernumme. Nao d'n Twiede Wereldoorlog woorte lankzaam aon ouch de mieste ander kolonie oonaofhenkelek of geannexeerd door ander len, 't les gebaorde dat met
Hong Kong
in
1997
. De
Falkland-eilen
koste ze evels nao
'nen oorlog
met
Argentinie
in
1986
behawwe.
't Vereineg Keuninkriek heet probleme gehad met de
integratie nao 't Europees vasteland
, en steit als "euro-sceptisch" bekind. In
1973
trooj 't land touw tot de
EEG
. Wie in
1997
Tony Blair
aon de mach kaom gaof heer Sjotland, Ingeland en Noord-Ierland 'n eige
parlemint
, en sjafde heer 't middelieuws systeem vaan 't
Hoegerhoes
aof. De
monarchie
is in de jaore negenteg ter discussie gekoume; toch blijf nog ummertouw twie daarde vaan de Britte veurstander vaan 't keuningsjap. Nao 2000 naom de intern verdeildheid sterk touw. E groet deil vaan de bevolking kierde ziech tege Europese samewerking, dewijl veural in Sjotland separatistische sentiminte opkaome. E rifferendum euver Sjotse oonaofhenkelekheid woort in 2014 zjus verlore, e rifferendum euver 't verlaote vaan de EU in 2016 haolde 't wel.