Ниобий.
Ниобий
(лат. Niobium), Nb ? элементтердин мезгилдик системасынын V тобунда жайгашкан элемент, к. н. 41,
ат. м.
92,9064. Табигый туруктуу изотобу 93Nb. 1801-жылы англиялык окумуштуу Ч. Хатчет ачкан. Табиятта эркин т?р?нд? кездешпейт, ал к?б?нч? минералдардын курамында тантал менен бирге кездешет. Ниобий жер кыртышында массасы боюнча 2.10?3% таралган. Маанил?? минералдары ? колумбит, танталит, лопарит жана пирохлор. Ниобий жогорку температурада эр??ч?, боз т?ст?г? металл, тыгыздыгы 8,57 г/см3, абада туруктуу. Б. эр?? t 2487˚С, кайноо t 4930˚С. Tаза ниобий муздакта жана басым алдында жакшы иштетилет. Механикалык мыкты касиеттерин жогорку температурада сактайт. N2, C, H2, O2 сыяктуу элементтер аралашканда анын ийкемд??л?г? азайып, катууланат. Химиялык касиети боюнча танталга окшош. Плавик комитетасында эрийт. К?пч?л?к Ta)O4 (мында Nb2O5 38?58%), эвксенит Y(Nb, Ti, Ta)2O6 (курамында Nb2O5 21?34%) сыяктуу минералдар кирет. Эгер кенташтын курамында Nb2O5 0,15?0,2%тен кем болбосо, ал ?н?р жайлык мааниге ээ. Чачынды кенде колумбит 0,1? 0,15 кг/м3ге жетсе, ниобий ?нд?р?л?т. Ниобий к. карбонатит, гранит, граносиенит, сиенит тектери менен байланышкан. Ниобий ракета курууда, авиацияда, атом реакторлорунда, электроникада жана башка тармактарда ке?ири колдонулат. Э? ири кени Бразилияда (Араша), Канададан (Ока, Сент-Онор), Урал тоолору менен Кола ж. аралында табылган.
