Акция (лат. аctio ? тескеме, улуксат, доомат) ? аны кармоочунун ( акционердин ) акционердик коомдун пайдасынын бир б?л?г?н ?л?шпайда т?р?нд? алууга, акционердик коомдун иштерин башкарууга катышууга жана ал жоюлгандан кийин калган м?лкк? болгон укугун ырастоочу баалуу кагаз ^[1] .

Артыкчылыктуу акциялар [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

Биринчи кезекте (ж?н?к?й акциялардын ээлерине караганда) коом жоюлганда т?л?н??ч? (жоюу наркы) наркта жана белгиленген ?лч?мд??л?шпайда алууга укук бер??ч? акциялар. КР мыйзамдарына ылайык А. а. добуш бер?? укугуна ээ эмес, б. а. алардын ээлеринин (добуш бер?? жолу менен) эмитент-уюмду башкаруу ишине катышуу укуктары жок. Жайгаштырылган А. а. саны акционердик коомдун баардык акцияларынын 25 пайызынан ашпоосу тийиш.

Артыкчылыктуу чогултма акциялар [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

1) ээлери акционерлердин жалпы чогулушунда анын компетенциясындагы баардык маселелер боюнча, артыкчылыктуу акцияларга дивиденддерди т?л?? ж?н?нд? чечим кабыл алынбаган, же толук эмес т?л?? ж?н?нд? чечим кабыл алынган акционерлердин жылдык чогулушунан кийинки чогулуштан тартып добуш бер?? укугуна ээ болгон акциялар. А. ч. а. ээлеринин акционерлердин жалпы чогулушуна катышуу укугу к?рс?т?лг?н акциялар боюнча топтолгон ?л?шпайданы толук ?лч?мд? т?л?п берген учурдан баштап токтойт;

2) т?л?нб?г?н дивиденддери топтолгон, ?з ээлерине эмитент-компаниядан карыздарын жоюуну талап кылууга укук бер??ч? акциялар. Карыздар ж?н?к?й акциялар боюнча ?л?шпайдалай т?л?нг?нг? чейин жоюулушу керек.

Акция наркы [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

Акция наркы ? акциялардын сатуу баасы, ал эркин базар шарттарында туруктуу чо?дук боло албайт; фондулук биржада аныкталат. Акция аны банкка жайгаштырууда ?л?ш пайдадан кем эмес киреше алып кел??ч? суммага сатылат. Акциянын наркы акциялардын ушул т?р?н? суроо-талапка жана сунушка жараша болот. Акционердик коом ал боюнча ?л?шпайдага т?л?п бер??ч? документ купондук баракча деп аталат.

Тастыктамасы [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

Акция тастыктамасы ? эмитент тарабынан чыгарылып, к?б?катта к?рс?т?лг?н акциялардын санына карата укуктар жыйындысын к?б?л?нд?р??ч? документ; эмиссиялык баалуу кагаздар тастыктамасынын ке?ири тараган т?р?.

Акция т?р?нд?г? ?л?шпайда [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

Акция т?р?нд?г? ?л?шпайда ? кошумча акция т?р?нд? т?л?н??ч? ?л?шпайдалар (акчалай т?л?н??ч? ?л?шпайдалардын карама-каршысы); б?л?нб?г?н кирешенин кошундусу менен чектелет.

Акцияларды консолидациялоо [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

Акционердик коомдун аракети менен акционердик коомдун ж?г?рт??д?г? акцияларынын санын азайтуу ыкмаларынын бири, натыйжада коомдун жайгаштырылган 2 же андан к?п акциялары ошол категориядагы (т?рд?г?) бир жа?ы акцияга конвентирленет. А. к. акционерлердин жалпы чогулушунун чечими менен ж?рг?з?л?т.

Акциялардын к?зм?лд?г? пакети [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

?з?н?н ээсине акционердик коомдун ?ст?н?н иш ж?з?нд? к?з?м?лд? камсыз кылган акциялардын саны. Майда акциялар ке?ири таралган шарттарда коомдун ишин толук к?з?м?лд?? ?ч?н акциялардын 20?30 пайызына (кээде андан аз) ээлик кылуу жетишт?? болот. Ошондуктан жекебасарга каршы мыйзамдар акциялардын к?зм?лд?г? пакетине так аныктама бербейт, бул укукту тийишт?? органдарга калтырат.

Булактар [ т?з?т?? | булагын т?з?т?? ]

1. ↑ Юридика аталгылары менен т?ш?н?кт?р?н?н орусча-кыргызча т?ш?нд?рм? с?зд?г?. Илимий-маалымдама басылыш/АРД/Чекки долбоору,авторлор жамааты. ? Б.: 2005, ISBN 9967-428-14-7