Dhyworth Wikipedya, an godhoniador rydh
Pennserneth
yw towlenna, desinya ha drehevel drehevyansow po strethurow erel. Pennserneth yw keskelmys gans
ynjynorieth
strethurek hag yn fenowgh y hwra pennseri ha ynjynoryon oberi war-barth. Oberennow a bennserneth yw konsidrys yn fenowgh avel toknys a
wonisogeth
hag avel
art
. Yth aswonir
hwarheansow
yn
istori
yn fenowgh der aga howlwriansow a bennserneth hag yw gesys dhyn.
Nebonan a wra pennserneth yw pennser. Y'n jydh hedhyw, res yw studhya yn pennskol dhe dhos ha bos pennser, mes yth esa pennseri kyns bos pennskolyow. I a dhyskas dre vos kynser dhe bennser a vri.
Tekstow yn kever pennserneth re beu skrifys a-dhia
kotheneb
. An a-varra tekst yn kever tybieth a bennserneth yw
De architectura
a'n kynsa kansvledhen KOK gans an pennser
romanek
Vitruvius. Herwydh ev, drehevyans da a wra personegi
firmitas
(duryadewder)
, utilitas
(les) ha
venustas
(tekter).
Hen pennserneth trevek o fogellys war dhrehevel strethurow
kryjyk
hag arwodhyow an nerth
politek
a rewlyoryon, pys pan wrug pennserneth
romanek
ha
grek
chanjya an fog dhe rasow burjesek. Pennserneth
eyndek
ha
chinek
a wrug delanwes furvow dres
Asi
hag yn arbennik pennserneth
Vouddiek
a janjyas herwydh pub le dyffrans. Dres an
Osow Kres
yn
Europa
, gisyow oll-Europa a abattiow ha penneglosyow romanesk ha gothek a veu displegys. An
Dastinytheans
a faveras furvow Klassek gans pennseri a vri.
Pennserneth arnowydh a dhallathas wosa
Kynsa Bresel an Bys
avel movyans avant-garde a vynnas displegya gis nowydh flamm hag o gwiw rag bys nowydh sosyel ha
erbysiethel
wosa-bresel fogellys war gollenwel an edhomow a'n renkasow kres hag oberi. Posek o gisyow ober ha devnydhyow arnowydh ha furvow sempel a
vynsonieth
. Lies pennser a dhallathas bos dihus gans
arnowydhieth
hag o konsidrys gansa dhe vos anistorek ha gorth-esthetek. Ytho, pennserneth a-lemmyn ha wosa-arnowydh a dhisplegyas.
Yma'n erthygel ma owth usya an
Furv Skrifys Savonek
a-barth Kernowek kres.