Шаблон:Серпасыс абу
Горчаков Гений Дмитриевич
(
1927
?
2016
) ?
коми
драматург, гижысь
, режиссёр,
шылад тэчысь
,
Коми АССР-са ним?дана артист
(
1962
),
Россияса культураын ним?дана уджалысь
(
1991
).
Гений Горчаков чуж?ма
1927 вося
рака т?лысь 8-?д лун
Коми асшoр обласьтын
Усть-Сысольск уездса
Визин
в?л?сьтын
. Уджал?ма
СССР-са наукаяс академиял
?н Войвыв базаын экспедицияясын; кыл?д?ма в?р.
1943
?
1947
вояс? вел?дч?ма
Н.М.Дьяконов?н
веськ?дл?м улын
республикаса драмтеатр
бердын театральн?й студияын. Артиставны ыш?д?ма в?зй?м нянь паёкыс: война кадад челядьыдлы вичм?дл?ма?сь 400 грамм, а аскиа артистъяслы к?сйысь?ма?сь сетны 800 грамм нянь. Практика выл? студент?с ыст?ны
Абъячойса
профессиональн?й театр?, а диплом босьт?м б?рын уджал?ма сэнi актёр?н да режиссерл?н ассистент?н.
1949
-?д воын театр тупк?м б?рын уджал?ма культура учреждениеясын:
Луздор районса
райисполкомын культура юк?н?н веськ?длысь?н,
Абъячойын
районса культура керка?н веськ?длысь?н.
1949 воын
Г.Д. Горчаков культура керкаын котырт? ассьыс театр, кодлы 10 во мысти сет?ны ≪народн?й≫ ним. ?нi тай? театрыс Г.Д. Горчаков нима.
1967 воын
вудж?ма овны
Эжва?
да веськ?дл?ма Бумажникъясл?н культура керка?н (Сыктывкарса ЛПК). Восьт?ма сэнi ассьыс театр, кодлы Гений Горчаков зiль?м?н сет?ма ≪народн?й≫ ним.
1973 воын
кджысь ор?дчыт?г помал?ма
Москваын
Н.К. Крупская нима искусство университетысь режиссёр юк?н.
1977 восянь
уджал?ма Коми АССР-са культура министерствоын, а сэсся режиссёр-методистал?ма республикаса й?зкостса творчество ш?ринын.
Кул?ма
Сыктывкарын
2016 вося
моз т?лысь 15-?д лун?
, гуал?ма Вылыс Човса шойнаын.
[1]
Батьыс, Дмитрий Семёнович, вoлi журналистoн, уджалiс районса газетъяын, вoлi
≪Вoрлэдзысь≫
газетын редакторoс вежысьoн. Батьыс пoгибнитiс
Айму в?сна Ыджыд тыш
дырйи
Ленинград
дорйигoн. Мамыс, Ольга Алексеевна, ноксис гортас, видзис-лелькуйтiс квайт челядьoс. Медыджыдыс ? Гений Дмитриевич.
Гений Дмитриевичлысь батьсo тшoкыда мoдoдлывлoмаoсь командировкаясo. Мукoддырйи некымын во кежлo. Та вoсна и семьяыс уна олан места вежлoма. Батьсo ыстылoмаoсь уджавны и
Мылдiн
o, и
Выльгорт
o, и
Сыктывкар
o.
Медся бура Гений Дмитриевичлoн вежoрас кольoма Мылдiнын 30-oд воясo олoм: ≪Коркo Мылдiнo вайисны кино. Мый сэтшoмыс ? некод оз гoгoрво. Но ме мамлысь кори жo сьoмтортo да ветлi видзoдлыны дивoтo. Oти морт аппарат бергoдлo, мукoдыс пемыд залын пукалoны да экран вылo видзoдoны. ≪Немoй≫ кино тайo вoлi. Помнита ≪Дочь партизана≫, ≪Оса≫ да мукoд кино видзoдлiм. Мамъясыд быд кино вылo сьoмтo оз вермыны вoлi вичмoдны. Та вoсна сёрнитчам киномеханикыскoд, мый кутам разoдны афишаяс да и аппаратсo бергoдлыны на отсалам. Татшoм ногoн уна кино удайтчывлiс видзoдны.
Челядьыд тай пыр аддзoны аслыныс занятиетo. Бара жo Мылдiнад на олiгoн бать менo гусясьoмысь ёна пoвсавлiс. Со мыйысь. Батьяслы пыр вoлi сетoны пистолет да некымын патрон. И сундукo сiйo дзеблывлiс патрон запассo. Ме та йылысь зэв бура тoдi. Орчча сиктсаяскoд ми ёна тышкасьлывлiм. И коркo шуим повзьoдны найoс. Ме батьыдлысь некымын патрон гусялi. Сэсся найoс ми сюялiм бипурйo. И вуджим асланым берегo. Видзoдам, виччысям, мый водзo лоас. Сэсся тай кыдзи патронъясыд лыйыштасны, орчча сиктса зонъясыд повзясны да и пышъясны. А ми: ≪Вермим ! Ура!≫ горзам. Сёрниыд тай сиктад oдйo паськалo. Со и батьыд та йылысь тoдмалoма. Ёна и сюралiс меным ышмoмсьыд. Челядь дырйиыд тшoкыда ворслывлiм ≪Сыркисьыд≫, ≪Дурпопсьыд≫, ≪Городкисьыд≫ да ≪Парусьыд≫.
Медводдза классас велoдчигoн батьыс козьнавлoма Гений Дмитриевичлы баян. ≪Сэки баяныд зэв дона вoлi да и эз сюрлы. Бать менам партийнoй конференциясянь сiйoс вайлiс. Баяныс сьoкыд, мексo паськoдны он вермы выльысла, кизьясoдзыс киясoй оз судзны. Бать эськo ёна кoсйис, мед велoдча. Но эг тай босьтчы, эз вoв баяннад ворсoмыд сьoлoм серти. Сэсся батьoй и вузалiс менсьым баянтo≫.
Гижан удж? кутчысь?ма 1970-oд вояс ш?рын. Татш?м сь?л?м кыл?мыс сылы вудж?ма батьсяньыс.
1977
-?д во? республикаса театрын пукт?ны роч гижысь Потаповл?н да Панфёровл?н ≪Волк тундры≫ повесьт серти ≪Тундраса к?ин≫ спектакль, код?с 1980-?д воын театр петк?дл?ма
Москваын
аслас творческ?й отчёт дырйи.
Та б?рын гиж? версть?лы да челядьлы пьесаяс: ≪Йитчы-клеитчы≫, ≪Ёр?м морт≫, ≪Корк?-некорк?≫, ≪Со тадз, фантазёр≫ да уна мук?д пьеса. Та кад? ж? пет?ны ≪Луз ю вожын пугрась?≫ да ≪Расдор грездса Варук≫ повесьтъяс, висьтъяс, школаса самодеятельносьтлы сценкаяс.
1997 восянь
пыр?
Россияса гижысь котыр?
.
Г.Д. Горчаков т?дса кыдзи шылад л?сь?дысь. Дасьт?ма да лэдз?ма куим сьыланкыв чук?р. Выль сьыланъяс?н унаысь петк?дчыал?ма асш?р шылад тэчысьясл?н
≪Василей≫
гаж-фестивальын. Эжваын котырт?ма ≪Эжва й?л?га≫ сьылан котыр, код?н ?нi веськ?дл? сыл?н пиыс ?
шылад тэчысь
, Коми Республикаса культураын заслуженнoй уджалысь
Александр Горчаков
.
Гений Горчаков пыр?дч? общественн?й ол?м?. Корк? заводитл?ма комсоргсянь. Сэсся в?л?ма месткомын, профсоюзын, карса с?ветын, Эжваса райс?ветын. Эжваын ?тувт?ма ас г?г?рыс коми й?зс? ≪Эжваса комияс≫ котыр?.
- ↑
В Сыктывкаре скончался артист и драматург Гений Горчаков // ≪Комиинформ≫ ю?р сетан агентство (2016.08.16 лун; роч?н)