Charles Darwin

Ji Wikipediya, ensiklopediya azad.
Charles Darwin

FRS FRGS FLS FZS
Nave rasti
Charles Robert Darwin  Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Jidayikbun 12e sibata   1809an
Mirin 19e nisana   1882an  (73 sali)
Down House  ( en ) , Downe  ( en ) , Kent
Cihe goristane Westminster Abbey  Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Hevwelati   Britani
Perwerde
Pi?e
Xebat
  • On the Tendency of Species to form Varieties; and on the Perpetuation of Varieties and Species by Natural Means of Selection
  • On the Origin of Species
  • The Voyage of the Beagle
  • The Descent of Man, and Selection in Relation to Sex
  • The Expression of the Emotions in Man and Animals  Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Bandorbar
Hevjin
  • Emma Darwin (Maer Hall, 1839–1882)  Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Zarok
  • Anne Darwin
  • Francis Darwin
  • William Erasmus Darwin
  • Henrietta Darwin
  • George Howard Darwin
  • Leonard Darwin
  • Horace Darwin
  • Charles Waring Darwin
  • Elizabeth Darwin
  • Mary Eleanor Darwin  Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
De u bav
  • Robert Darwin  Li ser Wîkîdaneyê biguhêre (bav)
  • Susannah Darwin  Li ser Wîkîdaneyê biguhêre (de)
Xizm
  • Ursula Mommens (neviya neviye ya jin)
  • Josiah Wedgwood (ap / xal, xezur)
  • Emma Darwin (kuzena jin)
  • Robin Darwin (kure neviye kur)
  • Sarah Darwin  Li ser Wîkîdaneyê biguhêre
Xelat
  • Madalyaye Royal (1853)
  • Madalyaye Wollaston (1859)
  • Madalyaye Copley (1864)
biguhere  -  Wikidaneye biguhere Belge

Charles Robert Darwin (jdb. 12e sibata 1809an ? m. 19e nisana 1882an) zanyareki britani ye. Pirtuka wi Koka Cureyan (bi  inglizi : On the Origin of Species ) bandoreke giring ser zanistan kir.

Charles Darwin sala 1809 de li Inglistane wek zaroke malbateke dewlemend hat dinyaye. 16 saliya xwede ji bo perwerdeya tibe bibine Zaningeha Edinburghe li Skotlendaye . Le ev mijar bala wi neki?and u lewma ji bave wi ew ji bo bibe kese qane kir u xwest ew bice Zaningeha Cambridge . Ji xeyne viya ti?ta ku heri bala Charles diki?and diroka xwezaye bu. Her wiha di vi deme de li Zaningeha Cambridge de John Stevens Henslow e wek mamoste kar dikere bu hevalbend u dost. Darwin, ji saya Henslow gerineki ji bo ke?fkirine cu Amerikaya ba?ur. Her wiha di vi deme de ti?ta ku heri bandore li ser Darwin dike pirtuka Alexander von Humboldt `in. Pirtuken Humboldt reya zanistiya xwezaye li ber Darwin vekir. Darwin, 5 salan rewitiyeki deryaye ji bo ke?fkirina xweza erdnigariye kir.  

Charles Darwin, di vegera rewitiya xwe de li ser mijaren ajalnasi u erdnigari nivisen xwe ye rojane wesand. Ev ti?t di raya gi?tide nave wi belav kir.

Koka Cureyan ( On the Origin of Species ) [ biguhere | cavkaniye biguhere ]

Darwin, di sala 1843 de berhema xwe ya bi nave Koka Cureyan wesand. Dema Darwin ev berhem nivisand bi tabeti ji Thomas Malthus e ku pirtuka wi ya bi nave "Ezmuniyek li ser Nifusa ku bandorxistina ji bo civaka pe?eroje" e gelek bandora wi de ma. Malthus gotibi, civakeki miroven an ji heywanan, dema hemu ferden wi werin salen gehi?ti u xwe bidin zayin, bi lezeki mezin civak dikare duqat bibe. Darwin bi vi fikre tevgeriya u teza xwe ya vebijartina xwezayi derxist u pe?tabir. Li gor teze; ji bo muhfezekirina nifusa ya civaka heywanan, giredaye mirina ferden ku hin nehatibune salen zayineye. Encax, ferden ku xwe li diji rew?a jiyane xurtgirtine dikarin bizene an ji bide zayin. Her ti?t vebijartina di navbera ferden ku xwe li diji zehmetiya jiyane dike cedibe.

Ev teza wi seride u heya niha gelek rexne ki?andiye. Bi taybeti rexneyen firmesuni u oli cebunin.

Tekosina Darwin, bi mirina wi qediya (1882)u fikre wi hin ji vi aliye oldaran te rexnekirin u te xwestin ku were puckirin.

Deftera, 1837
On the Origin of Species , 1859, rupel 116?117

Cavkani [ biguhere | cavkaniye biguhere ]

Giredanen derve [ biguhere | cavkaniye biguhere ]

Li Wikimedia Commons medyayen di ware Charles Darwin de hene