Ji Wikipediya, ensiklopediya azad.
Esededin ?erkoye kure ?adi
(bi
farisi
: ?irkuh:, nave wi bi
erebi
:
Asad ad-D?n Sh?rk?h bin Sh?dh?
) generaleki
misilmani
ku bi esle xwe
Kurd
bu. Ew ape
Selahedine Eyubi
bu. Ew di sala
1169an
de mir.
Ew li gunde Ecdanke (Ecdankane) nezi bajare
Diwine
li
Ermenistane
hati bu dine. Ew lawe ?adi, biraye
Necmedin Eyub
, yek ji baviken xanedana
Eyubiyan
bu. Ew ji malbata
?edadiyan
bu. Ji pe ?edadiyan di
1130i
de hilwa?iya re, ?adi cu
Bexdaye
, ji pe re ji
Tikrite
. ?erko ji pe bave xwe mir re pe?angiya xanedane u kargeriya Tikrit dewam kir. Dema ku ?erko xiristiyanek li Tikrite di 1138an de ku?t, ?erko u birayen xwe hatin sirgun kirin. Ew ketine arte?a Zengi u pe
Nuredin Zengi
mir re ew li
Musile
bu pa?wera wi.
Di
1163an
de Siltan Nuredin ew ?andine ser
Misira
fatimi
. Di we sefere de Selahedin ji bi ?erko re cu Misire. Li wir wi lihevnehatineke navbera ?awer u Zirxem (Dhirgham) de wi hela ?awer girt u Zirxem hat ku?tin. Le ji pe ?awer ani
weziriye
re navbera wan de genga?i der ket u ?awer hembera ?erko bi Amalrike yekem e
Or?elime
(
Amalric I
) re hevalbendi kir. Amalrik ?erko di
1164an
de li Bilbeyse bin xist. Berambera we Nuredin eri?i dewleten Xaciyan kir u heman heman
Entakyaye
dagir kir.
?erko di
1167an
de ?un da derkete sefereke ser Misire. ?awer disa bi Amalrik re hevalbendi kir. Amalrik ?erko li
Iskenderiye
bin xist. Le we deme de Amalrik bi
Imparatoriya Bizans
re hevlabendi ji bo dagir kirina Misire bi tuni kir. Ve care ji ?awer alikari ji ?erko xwest. Le ew vegeriye ?ame.
Di kanuna pa?in a 1169an de ?erko kete
Qehireye
u ?awer dar xist. ?erko xwe li wir wek weziri fatimiyan da zanin. Le du mehan din mir.
Kenge ew mir Selahedine Eyubi, ye ku di seferen Misir de bi ?erko re bu, di weziriye de bu pa?were wi. Ji pe Misir u
Suri
yek hev kir re wi pa?weriya Nuredin re ji kir u xacperest ji Xaken piroz derxistin.
Dibejin ku, ?irkuh te maneya
?ere ciyayi
, anku ?erko.
- Mihemed Emin Zeki
. Diroka Kurd u Kurdistane (2002). Avesta, Stenbol.
- Zana Farqini
, Ferhenga kurdi-tirki, Enstituya Kurdi ya Stenbole.
- Gibb, H.A.R. & J.H. Kramers (1995). Shorter Encyclopaedia of Islam. E.J. Brill, Leiden.
ISBN 9004 00681 8
(ji bo sererastkirinen bikarhener MikaelF)