Bij ing
oliejarchie
(Oad Jriekiesj: ?λ?γο? (
oligos
) = 'winnieg' en ?ρχειν (
archein
) = 'hersje') is de mach i de
heng
van inne klinge kloeb, ing vuursjtand va hersjere va jroeese sjtank.
[1]
Vruier i jen aodheet besjtong ´t rejier oes hersjafte die ´t jewaltsmonopolie bezitse: ing erfsjaftlieje klasse die durch
reliejoeen
, verwantsjaf, jehalt, anerkennoeng en tsewiele zoeejaar durch
sjproach
jesjeie is va de res va de jezelsjaf. Ezoeng vuursjteng hant de bedurfnis hon mach tse jebroeche vuur d'r eje troeb vuur tse trekke.
[2]
In ing oliejarchiesje rejieroeng vingt de richtiegheet va de jezetser ziene fong bij 't jodvinge (jroeps-ieksbeliebiegheet) durch d'r jesjlaose kloeb behauwe lu. Et is ee va de vunnef sjtaatssjlage besjreve durch d'r
Plato
, dee kank de oliejarchie weer wie d'r 'sjleetste' fassong van ing aristokratie wail de oliejarchie intsel en alling vuur d'r eje klasse hotvollee sjoeft.
De bekankdste oliejarchiesje
polis
woar Massalia (Jitsieg Marseille), woava d'r sjtaatsbesjtel in de aodheet durch mennieginne jod woeed ekstemeerd. Och de
poleis
Sjparta, Korinthe en Athene zunt oeets baisjpiele va oliejarchiesje rejieroenge jewee, jraad wie intsieje sjtee op 't Hollendsj in 't zivvetsing en achtsingde joarhonged. Och de Foenieziesjer handelsjtad
Karthago
woar ing oliejarchie.
D'r bejrif 'oliejarch' woeed werm doks jebroechd doe noa 't oezeree breche va de
Sovjet-Oenie
't ziech oeswiezet dat ongersjiedlieje kiets-jesjefsmander oes de Roesiesjer handelswelt ziech jod mit de politieker ongeree versjtonge en doadurch ziech koeete imiesje i politiesje besjluus. Durch dezelfde ree weede de
sjtate van Amerika
en de
Oekraiene
allewiele ummer dokser wie oliejarchie besjrieve.
Ing baisjpiel van e durch ing oliejarchie jelenkd lank is hu tse daags
Tsaoedi-Arabieje
, woa de mach jedeeld weed tusje bekans doezend prinse die allenau mitmitjlieder zunt va d'r sjtam Tsaoed.[bron?]]
Jezelsjafswissesjafrer d'r Robert Michels behauptet dat jedes rejier, ejaal wie
demokratiesj
of
autokratiesj
't och deet aavange, vazelver weed dat ing oliejarchie. Doamit jetsieemt dis iezer jezets va de oliejarchie ziech bij d'r jedanke uvver behauwe lu vuurjeworpe durch d'r Pareto en d'r Mosca.
Schablon:Appendix
Schablon:Woordenboek
- ↑
Van Dale Groot Woordenboek der Nederlandse Taal. Elfde, herziene druk. 1989.
- ↑
oligarchy (government), Encyclopaedia Britannica