Цинь Шихуанди , Цинь Ши-хуанди, Ин Чжэн (б.з.б. 258 ? 210) ? Цинь патшалы?ыны? билеуш?с? (б.з.б. 238 ? 221), ?ытай императоры (б.з.б. 221 ? 210). Билеуш? т??ымнан шы??ан.

22 жасында бил?кке келген Ин Чжэн 17 жыл бойы бытыра??ылы?та ?м?р с?рген ?ытай жер?н б?р орт-?а ба?ындыру жолында к?рес ж?рг?зд?. Б.з.б. 221 ж. ?ытайда?ы 6 патшалы?ты ?з?не ба?ындырып, ?лы билеуш? ? Цинь Шихуанди ? “ Циньн?? б?р?нш? императоры ” деген атпен б?р орталы??а ба?ын?ан б?рт?тас ?ытай мемлекет?н ??рды. Б?л сол заманда?ы аса ?лкен мемлекет ед?. Цинь Шихуанди ?ата? т?рт?пке, шекс?з бил?кке нег?зделген ?м?рш?лд?к ж?йе енг?зед?. Ол ?шк? саясатында ег?нш?л?к к?с?пке барынша ?олдау к?рсетт?. Ал ?ол?нер мен сауда жекеменш?к сипат?а ие болды. Мемлекетт?? ?айтадан ыдырап кету?не жол бермеу ?ш?н елде б?ры??ай за? реформасын жасады. Орта? а?ша жасап, ?лшем б?рл?ктер?н, жазуды б?ры??ай ж?йеге келт?ред?. Бас?ыншылы? со?ыстар мен жат жерлерд? басып алу Цинь Шихуандиды? сырт?ы саясатыны? нег?з? болды. *Б.з.б. 221 ? 216 ж. со?ыс ?имылдары нег?з?нен солт. ж?не о?т. ба?ытта ж?рд?. Солт-тег? сюнну ( ??ндар ) тайпаларына ?арсы ж?рг?з?лген со?ыстар ?ор?анысты? сипатта болды. Б?л ба?ытта?ы со?ыстар империяны? солт. шекараларын ны?айту ж?не б?рын айрылып ?ал?ан аума?тарды ?айтарып алу ма?сатын к?здед?.

• Б.з.б. 215 ж. Цинь Шихуанди 300 мы?дай ?скер?н солт-ке ж?беред?. Цинь ?скерлер? ??ндарды же??п, солт-тег? Гаоцюе , Иньшань ж?не Бэйцзя жерлер?н ?айтарып алды. С?йт?п, ек? жыл ?ш?нде Цинь империясы ?з?н?? ??рамына ?зынды?ы 400 км-ге жуы? аума?ты ?осты. К?шпел?лерд? б?ржолата тал?андау м?мк?н емес ед?, сонды?тан ол б.з.б. 215 ж. солт-тег? шекара бойында аса ?лкен ?ор?ан салдыра бастады (?. ?ытай ?ор?аны). ??рылыс?а ?скерлермен ?атар, ?ылмысы ?ш?н айыптал?андар, ??лдар ж?не ?ылмысын е?бекпен ?теу м?ндеткерл?г?ндег? т?рл? адамдар тартылды.
• Б.з.б. 213 жылды? ая?ында ??рылыс нег?з?нен ая?талады. Б?л алып ??рылыс миллион?а жуы? адамны? ?м?р?н ?иды.
• Б.з.б. 212 ж. ?лы ?ытай ?ор?анынан шы?ыс?а ?арай, одан о?т-ке Цинь империясыны? астанасына дей?н ?лкен жол салынды. ??ндардан тартып алын?ан жерлерде 44 ?к?мш. уезд ??рылды. О?ан елд?? орт. аудандарынан жер аударыл?андарды ?кел?п ?о-ныстандырып, олар мемл. м?ндеткерл?ктен 10 жыл?а босатылды. Ал о?т-те ?аз?рг? Гуандун ж?не Гуанси провинциялары мен ?нд??ытай т?бег?н?? солт.-шы?ысында?ы Аулак мемлекет?н?? юэ тайпаларына ?арсы бас?ыншылы? со?ыстар ж?рг?з?лд?. О?т. ???р Цинь империясын ?з?н?? байлы?ымен к?шт? д?р?лер жасайтын м?й?зт?мсы? м?й?з?, п?л с?йег?, сирек ??старды? ?шекейл? ?ауырсындары, маржан тастар, т.б. ?ызы?тырды.

Жаулап алу ?рекеттер? бес ба?ытта ж?рд?:

1. Таньчэн?а ;
2. Цзюншань?а ;
3. Паньюйя?а ;
4. Наньюэге ;
5. Юйганьшуй?а ба?ытталды.

Алайда б.з.б. 214 ж. юэ тайпалары Аулак мемлекет?н?? ?скерлер?мен б?рлесе отырып, Цинь армиясын тал?андады. Дегенмен, Цинь ?скерлер? Намвьет ж?не Аулак мемлекет?н?? солт. б?л?г?н толы?ымен басып алды. Басып алын?ан жерлерде Наньхай , Гуйлин ж?не Сян округтер? ??рылды. Ол жерлерге де солт?ст?ктег?дей саясат ?олданылып, орт. аудандардан к?ш?р?л?п ?кел?нгендер к?птеген же??лд?ктермен ?оныстандырылды. Цинь Шихуанди кенеттен ?айтыс болып, орнына та??а отыр?ан баласы ек?нш? император Эрши-хуанди т?рт жылдай ?ана бил?к ??рды. ?арсыластары Цинь Шихуанди ?айтыс бол?аннан кей?н к?тер?л?ске шы?ып, император отбасын т?гел?мен жойып ж?берд?. ^[1]

Дерекк?здер [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]