Нигилизм

Уикипедия ? ашы? энциклопедиясынан алын?ан м?л?мет
Навигация?а ?ту ?здеуге ?ту

Нигилизм [1] ( лат. nihil ? еште?е) ? ?о?амда ?алыптас?ан м?дени ??ндылы?тар мен м?раларды, д?ни, моральды? нормалар мен т?с?н?ктерд? ?айта ?арауды, жо??а шы?аруды б?лд?рет?н ??ым.

“Нигилизм” ??ымын ?ылыми айналым?а енг?зген нем?с жазушысы ж?не философы Ф.Г. Якоби ( 1743 ? 1819 ). Философия мен м?дениеттануда Нигилизм к?з?арасы нем?с философы Ф.Ницше ес?м?мен байланысты. ?з заманын ??лды Нигилизмрау кезе?? деп есептеген Ницшен?? Нигилизм ?о?амды? сана?а с???п, б?лжымас ?а?ида рет?нде ?абылдан?ан ??ндылы?тар мен м?раттарды? жойылуыны? салдары. Ол д?ниеде, ?м?рде тияна?ты, т?ра?ты ешн?рсе жо?, адам мен ?о?ам ?м?р?нде а?ылдан г?р? инстинкт басым р?л ат?арады деген ой айтып, гуманизм , рационализм сия?ты оптимист?к ?стындарды жал?ан ?р? зиянды ?аса? к?з?арас деп сынады.

Нигилизмн?? пайдасы ? ол адамдарды ?м?р, д?ние, адам, ??дай ж?н?ндег? елестерден, тер?с т?с?н?ктерден арылту?а жол ашады. Нигилизммен шектелуге болмайды, оны же?у керек. Б?л ?ш?н ?м?рге, д?ниеге сал?ын?андылы?пен, салауатты ?арау керек, ешк?мге де, ешн?рсеге де ??рал, ?олжаулы? болмайтын ерен, ер?кт? т?л?алар д?ниеге келу? Нигилизм к?з?арасын одан ары дамыт?ан нем?ст?? идеалист философы О.Шпенглер болды. Ол тек еуропалы? ?ркениет ?ана емес, еуропалы? ?о?амны? да нигилист?к сипатта екен?н к?рсетуге тырысты. Оны? п?к?р? бойынша ?рб?р ?ркениет, м?дениет к?нн?? батып бара жат?анындай.

XX ?асырда экзистенциалист?к философия ?к?лдер?н?? туынды Нигилизм ?айта бой к?терд?. М?ны? себеб?н Ж.П. Сартр ( 1905 ? 1980 ), А.Камю ( 1913 ? 1960 ), та?ы бас?а адам ?ш?н к?ндел?кт? ?м?рд?? м?нс?зд?г?мен, адамны? д?ниедег? ?з орнын таба алмай, ?з?н субъект, т?л?а рет?нде таныта алмай, жо?алтып алуымен т?с?нд?ред?. [2] [3] [4]

Та?ы ?ара?ыз

[ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

С?лтемелер

[ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Дерекк?здер

[ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]
  1. Орысша-?аза?ша т?с?нд?рме с?зд?к: ?леуметтану ж?не саясаттану бойынша / Жалпы редакциясын бас?ар?ан э.?.д., профессор Е. Арын - Павлодар: ≪ЭКО≫ ??Ф. 2006. - 569 б. ISBN 9965-808-89-9
  2. ?аза? Энциклопедиясы , 7 том 2 б?л?м
  3. ?аза? м?дениет?. Энциклопедиялы? аны?тамалы?. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
  4. Саяси т?с?нд?рме с?зд?к. ? Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3