Нейтрон (а?ылшынны? neutron, латынны? neuter ? ол да емес, бас?а да емес), (n) ? спин? 1/2 ж?не массасы протон массасынан аз ?ана арты?, электрл?к бейтарап т?н; адрондар класына жататын бариондар тобына енет?н б?лшек. Ерк?н к?йдег? Нейтрон ? орны?сыз б?лшек, оны? орташа ?м?р с?ру уа?ыты 15,3 мин. Протондар мен Нейтрондардан барлы? атом ядролары ??ралады. Нейтронды а?ылшын физиг? Дж.Чедвик ашты (1932). Нег?зг? сипаттамалары: массасы mn 1,67410 ^?24 кг 1840me (me ? электрон массасы); Q=0; барионды? заряды В=+1; лептонды? заряды L=0; ?ажайыптылы?ы S=0, ?р? оны? ?шк? ж?птылы?ы о? болады. Нейтрон ядролы? энергетикада , трансуранды? элементтер мен изотоптар ?нд?р?с?нде, сондай-а?, химиялы? талдауда ж?не геологиялы? барлауда пайдаланылады. ^[1]

Т?рлер?

• Жылулы? нейтрондар ? кинетикалы? энергиясы 5?10?3 эВ-тен 0,5 эВ-ке дей?н болатын нейтрондар. Олар нейтрондарды баяулат?ыш орта атомдарымен жылулы? тепе-те?д?кке дей?н баяулату ар?ылы алынады.
• Аралы? нейтрондар -кинетикалы? энергиясы 10-100 кэВ нейтрондар.

Нейтрон ??мыры рекордты? д?лд?кте ?лшенд?

Лос-Аламос ?лтты? зертханасыны? UCNτ коллаборациясы физиктер? нейтронны? атом ядросынан тыс ?м?р с?ру ?за?ты?ын м?мк?нд?г?нше д?л ?лшейт?н эксперимент жасады. Протон , электрон ж?не антинейтрино?а ыдырап кеткенге дей?н ерк?н нейтрон 877,75 ± 0,28 секунд (14 минут 38 секунд) ?м?р с?ред? екен. Б?л деректер ?лемдег? материяны? пайда болуын т?с?нуге к?мектесед?. Жой?ын жарылыстан со?, ?лемд? толтырып т?р?ан ысты? суперты?ыз материя кварктар мен электрондар?а дей?н суыды. Секундты? миллионды? б?л?ктер? ?те, кварктар протондар мен нейтрондар?а б?р?кт?. Санаулы минуттан со? протон-нейтрон сорпасынан ал?аш?ы атом ядролары т?з?ле бастады. ^[2]

С?лтемелер

• Изотоп
• Электрон
• Ядролы? физика

Пайдалан?ан ?дебиет

1. ↑ ?аза? энциклопедиясы, 7 том
2. ↑ Физика ж?не ?арыш https://www.facebook.com/photo/?fbid=375234714392323&set=a.194976562418140

Б?л ма?аланы Уикипедия сапа талаптарына лайы?ты болуы ?ш?н уикиленд?ру ?ажет.