Надин Гордимер

Уикипедия ? ашы? энциклопедиясынан алын?ан м?л?мет
Навигация?а ?ту ?здеуге ?ту
Надин Гордимер
Nadine Gordimer

Надин Гордимер Гетебургта?ы к?тап ж?рме?кес?нде, 2010 жыл
Ту?ан к?н?

20 ?араша 1923 ( 1923-11-20 )

Ту?ан жер?

Спрингс , Трансвааль провинциясы, ОАО (?аз?р ? Гаутенг провинциясы, ОАР )

?айтыс бол?ан к?н?

13 ш?лде 2014 ( 2014-07-13 ) (90 жас)

?айтыс бол?ан жер?

Йоханнесбург , ОАР

Азаматты?ы

  ОАР

Мансабы

прозаик

Шы?армашылы? жылдары

1939?2014

Жанры

роман , новелла

Шы?армаларды? т?л?

а?ылшын

Марапаттары
?лг?:??рмет Легионы орден?н?? офицер? ?лг?:?нер ж?не ?дебиет орден?н?? командоры
Сыйлы?тары
Нобель сыйлығы — 1991 ?дебиет саласында?ы Нобель сыйлы?ы ( 1991 )

Надин Гордимер ( а?ылш. Nadine Gordimer ; 20 ?араша 1923 ( 19231120 ) , Спрингс, Трансвааль провинциясы ? 13 ш?лде 2014 , Йоханнесбург ) ? о?т?ст?к африкалы? а?ылшын т?лд? жазушы . 1991 жылы ?дебиет бойынша Нобель сыйлы?ыны? иегер?, ≪ол ?з?н?? тамаша эпопеясымен адамзат?а ?лкен пайда ?келд?≫. Африка ?лтты? конгрес?н?? м?шес? ж?не апартеид режим?не ?арсы белсенд? к?рескер. [1]

?м?рбаяны [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Надин Гордимер 1923 жылы 20 ?арашада Йоханнесбургтен алыс емес Спрингс кенш?лер ауылында еврей отбасында д?ниеге келген. Оны? ?кес?, са?ат шебер? ж?не кей?н?рек зергер Исаак-Вольф (Исидор) Гордимер (1887?1962), О?т?ст?к Африка Ода?ына он ?ш жасында Ковно провинциясы, Шавельский ауданы, Жагордан ?оныс аударды ж?не анасы ? алты жасында Лондоннан Ханна Гордимер (?ыз к?н?нде Майерс, 1897?1973) к?ш?п келд? [2] . Оны? Бетти Аделаида атты ?лкен ?пкес? бол?ан (т?рмыста Вольф, 1920?2000).

Айтуынша, ≪т?с тос?ауылыны? ?олайлы жа?ында≫, Надин Мей?р?мд? М?риям Ана монастырында?ы тек а?тар?а арнал?ан бастауыш мектепке ж?бер?лд?. Ол то?ыз жасында жаза бастады, б?ра? он жасында о?ан ж?рек ауруы диагнозы ?ойылды ж?не Надин ?йдег? м??ал?мнен о?и бастады [3] . 1939 жылы 16 жасында, Йоханнесбургте шы?атын ≪Форум≫ журналы, оны? ≪Ерте? ?айта кел≫ атты ал?аш?ы ??г?мес?н жариялады. Мектепт? б?т?ргеннен кей?н, ол Витватерсранд университет?нде о?и бастады, б?ра? ?деби ?ызметпен айналысу ?ш?н оны тастап кетт?.

1940?1950 жылдары ОАР-да апартеид орнады, н?с?лд?к кемс?туш?л?к к?шей?п, тер? т?с? ?рт?рл? адамдар арасында?ы некеге тыйым салынды. Жазушыны? ?з? балалы? ша?ында ≪?з?н?? а? тер?с?н≫ арты?шылы?ты? белг?с? рет?нде ?абылда?анын ж?не кей?н?рек ?айта туыл?андай бол?анын еске алды. Гордимер апартеидке т?келей ?арсы т?ра алмады, ол ?з ортасыны? адамдарын, елд?? орта табын сипаттады, ?о?амны? психологиялы? ?имасын берд?. Ол былай деп жазады: ≪Жазушы жазушы болуы керек... Мен еш?ашан саяси партияда бол?ан емесп?н. Мен?? со?ысым жеке сипатта≫, дегенмен уа?ыт ?те Гордимер шы?армалары ?зект? ж?не ?леуметт?к ма?ызды бола бастады [4] .

Гордимерд?? ≪Бетпе-бет≫ атты ал?аш?ы ??г?мелер жина?ы 1949 жылы, ал 1953 жылы оны? ≪Жал?ан к?ндер≫ атты ал?аш?ы романы жары? к?рд?, онда жас ?а?арман Хелен, жазушы сия?ты эволюцияны бастан кеш?ред?. Гордимер шы?армашылы?ы О?т?ст?к Африка?а т?н ?леуметт?к-саяси жа?дайларды? к?рдел?л?г?н к?рсетт?, дегенмен Гордимер ?р?ашан ?з?н?? саяси идеяларды? жаршысы емес екен?н баса айтты. Гордимер ≪Жал?ан к?ндер≫ романында ту?ан ?аласыны? ?м?р?н Африка туралы еуропалы? жазушыларды? экзотикалы? шы?армаларыны? д?ст?р?нде емес, оны? шынайылы?ында к?рсетт?.

1958 жылы шы??ан ≪Б?тен жер≫ романы ? 1950 жылдарды? ортасында?ы Йоханнесбург ?о?амыны? к?п ?ырлы сурет?, жас а?ылшын журналис? Тоби Ходдты? к?з?мен к?ргендер?. Кей?пкерд?? д?ниен?? ?атыгезд?г?нен жеке, о?шаулан?ан ?м?р?не ?ашуы туралы 1963 жылы шы??ан ≪Кездейсо? махаббат≫ романы О?т?ст?к Африкада к?п жылдар бойы баспа?а тыйым салын?ан болатын.

1964 жылы Гордимер журналист Энтони Сэмпсонмен б?р?г?п Нельсон Манделаны? ≪Мен ?луге дайынмын≫ деген, оны? мемлекетке опасызды? жаса?аны ?ш?н айыбы бойынша сотта, ?ор?ау с?з?н дайындау?а ?атысты. Гордимер шетелде жариялау ?ш?н процест?? жазбаларын ж?рг?зд?. Алайда оларды? бар к?ш-ж?гер? Манделаны т?рмеден ??т?ара алмады. Т?рмеде ол былай деп жазды: ≪Мен Надин Гордимерд?? барлы? тыйым салынба?ан романдарын о?ып, а?тарды? либералды? сез?мталды?ы туралы к?п н?рсе б?лем?н≫ [5] .

1966 жылы шы??ан ≪Жо?ал?ан буржуазиялы? к?ш? ?лем≫ романы Гордимерд?? жал?ызды? пен о?шаулану сез?м?н толы? к?рсетт?. Б?раз уа?ыт б?л роман?а О?т?ст?к Африкада да тыйым салынды [6] . 1971 жылы Джеймс Тайт Блэк мемориалды? сыйлы?ын же??п ал?ан 1970 жылы шы??ан ≪??рметт? ?она?≫   (а?ыл.) романы жа?а т?уелс?з ?ара мемлекеттег? африкалы? социализмн?? ерекшел?ктер?н зерттейд? (м?мк?н Замбияны ме?зейд?). Кер?с?нше, 1974 жыл?ы Букер сыйлы?ын же??п ал?ан ? ≪Са?таушы≫ романында ре?к одан да пессимист?к, о?шаулану сез?м? одан да ай?ын, шынды? зулус миф?н?? мотивтер?мен ?йлесед?, н?тижес?нде Гордимерд?? Африканы а?тарсыз ал?аш к?ру? болды. 1979 жылы шы??ан ≪Бургерд?? ?ызы≫ романы да цензура?а ?шырады, б?л нег?з?нен басты кей?пкер Роуз Бургерд?? кейб?р к?м?ндерден кей?н ?кес?н??, Коммунист?к партияны? ?инап ?лт?р?лген т?ра?асыны? ж?мысын жал?астыруымен байланысты.

1981 жылы шы??ан ≪Жулай хал?ы≫ романы ?лемге ?йг?л? болды. А?ызды? ортасында ? с?улетш? Смизельд?? отбасы. Йоханнесбургтен ауыл?а ?аш?ан отбасы ?з ?ызметш?с?н?? ?й?нде т?рады. Гордимер тере? психологиялы? т?р?ыдан ауыл адамдары мен а? отбасы арасында?ы ?арым-?атынасты к?рсетед?, оларды? арасында?ы ?леуметт?к-м?дени т???иы?ты талдайды. Одан кей?н 1987 жылы ≪Таби?ат ойыншы?ы≫, 1990 жылы ≪Мен?? ?лым туралы ??г?ме≫ романдары; ≪Алты фут жер≫ (1956), ≪Ж?маны? ?з?≫ (1960), ≪Жариялау?а жатпайды≫ (1965), ≪Ливингстон сер?ктер?≫ (1971), ≪?лбетте, д?йсенб?де≫ (1976), ≪Сарбазды? ??ша?ы≫ (1980), 1981 жыл?ы ≪Ш?лде адамдары≫ романы бар, 1984 жылы ≪Б?р ?те жа?ын жерде≫ ??г?мелер жина?ы ж?не та?ы ек? роман, 1987 жылы ≪Таби?ат ?ызы?ы≫ ж?не 1990 жылы ≪Мен?? ?лымны? хикаясы≫ Гордимерд?? О?т?ст?к Африкада?ы ?м?р проблемаларына ?з?н?? ?айталанатын та?ырыбына адалды?ын растайды. 1987 жылы Гордимер О?т?ст?к Африка жазушыларыны? конгрес?н   (а?ыл.) ??ру?а к?мектест?, оны? ??рамында к?пш?л?г? ? ?ара н?с?лд?лер.

Б?рде Гордимер оны? барлы? шы?армалары б?р к?тапты ??райтынын бай?ады. Оны? романдары мен онда?ан ??г?мелер? н?с?лш?лд?к та?ырыбын да, адамдар арасында?ы ?з?мш?лд?к пен алауызды?ты, руханият пен т?з?мс?зд?кт? айыптауды да ?амтиды.

Б?рнеше рет Гордимер ?дебиет бойынша Нобель сыйлы?ына ?сынылды. 1991 жылы Нобель сыйлы?ы а?ыры Надин Гордимерге бер?лд?, ол ?з?н?? ≪тамаша эпикалы? шы?армасымен, Альфред Нобельд?? с?з?мен айт?анда, адамзат?а ?лкен пайда ?келд?≫ [7] . Гордимер Нобель сыйлы?ын ал?аннан кей?н к?п ?замай шы??ан ≪Сек?р?с≫ ж?не бас?а ??г?мелер (1991) жина?ында жазушыны? с?й?кт? та?ырыптарын ?рт?рл? ?ырынан ?арастыратын ??г?мелер бар, оны? жазу стил?н?? ?рт?рл?л?г?, оны? ≪ша?ын жанр≫ техникасыны? шеберл?г?н ай?а?тайды.

1994 жылы ≪Жанымда ? ешк?м≫ романында Гордимер, ?з?н осылайша жа?сыра? т?с?ну ?м?т?мен ?м?р?н толы?ымен саясат?а арна?ан Вера Старк туралы ??г?мелейд?. 1998 жылы шы??ан ≪?йдег? мылты?≫ романын кейб?р сыншылар ≪бил?кт?? жо?ары эшелондарыны? ?м?р?нен алын?ан триллер≫ деп атады. 1999 жылы ≪?м?тпен ?м?р с?ру ж?не тарих: б?зд?? ?асырда?ы жазбалар≫ басылымы жары? к?рд?, о?ан Гордимерд?? ?дебиет, м?дениет, адам ???ы?тары, О?т?ст?к Африкада?ы ?ызмет? мен ?м?р? туралы ма?алалары мен лекциялары к?ред?. 2001 жылы шы??ан ≪Кездейсо? танысты?≫ романы б?р байды? ?ызы мен за?сыз араб иммигрантыны? арасында?ы махаббатты суреттейд?.

Оны? со??ы романы ≪?аз?р е? ?олайлы уа?ыт≫ 2012 жылы жары? к?рд? ж?не б?г?нг? О?т?ст?к Африкада?ы апартеидке ?арсы ?оз?алыс ардагерлер?н?? ?м?р?н баяндайды. К?птеген ??рметт? ата?тар мен марапаттарды? иегер? Надин Гордимерд?? романдары, ??г?мелер? мен ма?алалары ?лемн?? 40 т?л?не аударыл?ан [8] .

Жеке ?м?р [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Б?р?нш? неке (1949?1952) ? Джеральд Гавронский (1924-2008), стоматолог, Витватерсранд университет?н?? ортодонтия профессоры, ≪Т?менг? жа?ты? алды??ы т?стер?не ерекше с?лтеме жасайтын Cercopithecus Aethiops ?тпел? т?стер?≫ (The Transitional Dentition of Cercopithecus Aethiops with Special Reference to the Mandibular Anterior Teeth) монографиясыны? авторы (1980) [9] ; б?л некеде ?ызы ? Ориана ( а?ылш. Oriane Phoebe Gavronsky , 1950 ж. ту?.) д?ниеге келд? [10] .

Ек?нш? неке (1954) ? Рейнхольд (Рейнхардт Ганс) Кассирер (1908?2001), ?р? нем?с ?нерк?с?пш?с? Гуго Кассирерд?? ( Берлиндег? Hugo-Cassirer-Straße атал?ан) ?лы, невропатолог Рихарда Кассирерд??, галерист Пол Кассирерд?? ж?не ?нерк?с?пш? Альфред Кассирерд?? жиен?, философ Эрнст Кассирерд?? , психиатр Курт Голдштейн ж?не галерея иес? Бруно Кассирерд?? немере а?асы; ?нер коллекционер?, галерист, Сотбис аукцион ?й?н?? О?т?ст?к Африка филиалыны? нег?з?н ?алаушы ж?не бас директоры ; б?л некеде ?лы Хьюго Кассирер (1955 жылы ту?ан) д?ниеге келд? ? нью-йоркт?к дерект? кинорежиссер [11] [12] .

?л?м [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Надин Гордимер 2014 жылды? 13 ш?лдес?нде кешке [13] 90 жасында [14] Йоханнесбургтег? ?й?нде, балалары Гюго мен Ориананы? [15] ?асында ?айтыс болды. Отбасы ≪Ол О?т?ст?к Африка?а, оны? м?дениет?не, хал?ына ж?не оны? жа?а демократия ??ру жолында?ы ?за? к?рес?не ?атты ала?дады≫ дед? [16] . Нельсон Мандела ?орыны? т?ра?асы, профессор Нджабуло Ндебеле ≪ол ?лы жазушы, патриот ж?не те?д?к пен демократияны? ?н? болды≫ [17] деп айтты.

Библиография [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Романдар [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

  • Жал?ан к?ндер ( а?ылш. The Lying Days (1953)
  • Б?тен жер ( а?ылш. A World of Strangers (1958)
  • Кездейсо? махаббат ( а?ылш. Occasion for Loving ) (1963)
  • Жо?ал?ан буржуазиялы? к?ш? ?лем ( а?ылш. The Late Bourgeois World ) (1966)
  • ≪??рметт? ?она?≫   (а?ыл.) ( а?ылш. A Guest of Honour ) (1970)
  • Са?таушы ( а?ылш. The Conservationist (1974)
  • Бургерд?? ?ызы ( а?ылш. Burger's Daughter ) (1979)
  • Жулай хал?ы ( а?ылш. July's People ) (1982)
  • Таби?ат ойыншы?ы ( а?ылш. A Sport of Nature ) (1987)
  • ?лымны? ??г?мес? ( а?ылш. My Son's Story (1990)
  • Мен?? ?асымда ? ешк?м ( а?ылш. None to Accompany Me ) (1994)
  • ?йдег? мылты? ( а?ылш. The House Gun (1998)
  • Кездейсо? кездесу ( а?ылш. The Pickup (2001)
  • ?м?р с?ру ( а?ылш. Get a Life (2005)
  • ?аз?р е? ?олайлы уа?ыт ( а?ылш. No Time Like the Present (1998)

??г?мелер [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

  • Бетпе бет ( а?ылш. Face to Face ) (1949)
  • ?ала мен ауыл ?ашы?тары ( а?ылш. Town and Country Lovers )
  • Жыланны? ?ктем дауысы ( а?ылш. The Soft Voice of the Serpent (1952)
  • Ту?ан жерд?? алты футы ( а?ылш. Six feet of the Country (1956)
  • Б?л ?андай болуы керек, жа?а д?у?р? ( а?ылш. Which New Era Would That Be? ) (1956)
  • Ж?ма ?з? ( а?ылш. Friday's Footprint ) (1960)
  • Жариялау?а жатпайды ( а?ылш. Not for Publication ) (1965)
  • Ливингстон спутниктер? ( а?ылш. Livingstone's Companions (1970)
  • Та?дал?ан ??г?мелер ( а?ылш. Selected Stories (1975)
  • Ондай бас?а жер жо? ( а?ылш. No Place Like: Selected Stories ) (1978)
  • Солдат ??ша?ында ( а?ылш. A Soldier's Embrace (1980)
  • ?те жа?ын жерде ( а?ылш. Something Out There ) (1984)
  • Сырттай о?у курсы ж?не бас?а ??г?мелер ( а?ылш. Correspondence Course and other Stories (1984)
  • Т?с?р?л?мнен б?рнеше минут б?рын ( а?ылш. The Moment Before the Gun Went Off (1988)
  • Б?р рет ?м?р с?рген ( а?ылш. Once Upon a Time (1989)
  • Сек?р?с ж?не бас?а ??г?мелер ( а?ылш. Jump: And Other Stories (1991)
  • Нел?ктен жазбады?: Та?дамалы ??г?мелер 1950-1972 ( а?ылш. Why Haven't You Written: Selected Stories 1950-1972 ) (1992)
  • ?з?рге б?рде?е ( а?ылш. Something for the Time Being 1950-1972 ) (1992)
  • Олжа ж?не бас?а ??г?мелер ( а?ылш. Loot: And Other Stories (2003)
  • Бетховен он алтыдан б?р ?ара болатын ( а?ылш. Beethoven Was One-Sixteenth Black ) (2007)
  • ?м?рлер: ??г?мелер ( а?ылш. Life Times: Stories ) (2011)

Пьесалар [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

  • Б?р?нш? айналым ( а?ылш. The First Circle ); О?т?ст?к Африка авторларыны? алты б?р акт?л? пьесалар жина?ында (1949)

Эссе жина?тары [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

  • ?ара аудармашылар ( а?ылш. The Black Interpreters (1973)
  • Бургерд?? ?ызымен не болды немесе О?т?ст?к Африкада?ы цензура ?алай ж?мыс ?стейд? ( а?ылш. What Happened to Burger's Daughter or How South African Censorship Works ) (1980)
  • ?ажетт? ым-ишара: хаттар, саясат ж?не орындар ( а?ылш. The Essential Gesture: Writing, Politics and Places ) (1988); Стивен Клингманмен б?рге жазыл?ан
  • Жазу ж?не ?м?р ( а?ылш. Writing and Being: The Charles Eliot Norton Lectures (1995)
  • ?м?тпен ж?не тарихпен ?м?р с?ру ( а?ылш. Living in Hope and History (1999)

Бас?а ж?мыстар [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

  • Шахталарда ( а?ылш. On the Mines (1973)
  • Апартеид уа?ыттары ( а?ылш. Lifetimes Under Apartheid (1986)
  • ?д?лд?к ?ш?н та?дау ( а?ылш. Choosing for Justice: Allan Boesak (1983) (дерект? фильм, Хьюго Кассирермен)
  • Берлин ж?не Йоханнесбург: ?абыр?а ж?не т?ст? тос?ауыл ( а?ылш. Berlin and Johannesburg: The Wall and the Colour Bar ) (дерект? фильм, Хьюго Кассирермен)

Гордимер шы?армаларыны? бей?мделу? [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

  • а?ылш. The Gordimer Stories (1981?1982) ? жет? шы?арманы бей?мдеу, Гордимер оларды? т?ртеу?не сценарий жазды

Жа?артыл?ан ж?мыстары [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Дерекк?здер [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

  1. Nadine Gordimer: Facts от 8 декабря 2020 на Wayback Machine The official website of the Nobel Prize
  2. Nadine Gordimer . Jewish Women's Archive (1 наурыз 2009). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 14 ш?лде 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  3. Надин Гордимер . N-T.ru (10 ?а?тар 2010). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 29 наурыз 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  4. Надин Гордимер . Nobeliat.ru . Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 6 наурыз 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  5. Лауреат Нобелевской премии по литературе из ЮАР Надин Гордимер умерла в возрасте 90 лет . ИТАР ТАСС (14 ш?лде 2014). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 15 ш?лде 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  6. В ЮАР скончалась нобелевский лауреат по литературе Надин Гордимер . Российская газета (14 ш?лде 2014). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 15 ш?лде 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  7. Nadine Gordimer: Facts М?ра?ат к?ш?рмес? Wayback Machine м?ра?атында The official website of the Nobel Prize
  8. В ЮАР скончалась писательница Надин Гордимер . Радио Свобода (14 ш?лде 2014). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 15 ш?лде 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  9. Gavronsky, Gerald (1924?2008) . Университет Витватерсранда (2008). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 15 ш?лде 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  10. Professor Gerald Gavronsky, Bds, M.Dent, Dip.Orth (Witwatersrand) . Sabinet (2009). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 15 ш?лде 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  11. Film Maker Wed To Sarah Buttrick . The New York Times (17 ?азан 1987). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 16 ш?лде 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  12. Reinhardt (Reinhold) Hans Cassirer . Genealogy.metastudies.net (13 а?пан 2013). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 15 ш?лде 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  13. Нобелевский лауреат по литературе Надин Гордимер скончалась в ЮАР . РИА Новости (14 ш?лде 2014). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 15 ш?лде 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  14. Лауреат Нобелевской премии Надин Гордимер умерла в ЮАР . BBC Russian (14 ш?лде 2014). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 15 ш?лде 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  15. Умерла первый нобелевский лауреат по литературе из ЮАР . Lenta.ru (14 ш?лде 2014). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 14 ш?лде 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  16. Скончалась лауреат ≪Нобеля≫ по литературе Надин Гордимер . BBC Russian (14 ш?лде 2014). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 15 ш?лде 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.
  17. Nelson Mandela Foundation sends condolences on the passing of Nadine Gordimer . Фонд Нельсона Манделы (14 ш?лде 2014). Басты дерекк?з?нен м?ра?аттал?ан 15 ш?лде 2014. (?олжетпейт?н с?лтеме) Тексер?лд?, 14 ш?лде 2014.

?дебиет [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

  • Roberts R. S. No Cold Kitchen: A Biography of Nadine Gordimer . Johannesburg: STE Publishers, 2005 (Гордимер авторды кел?с?м шарттарын б?зды деп айыптады)