Муаз ибн Ж?б?л ибн Амр ибн ?ус , (Арабша: ???? ?? ??? ?? ???? ?? ???) Ла?абы ? ?бу ?бдуррахман (Арабша: ???? ??? ??? ??????). Ансарды? алды??ы ?атарлы сахабаларыны? б?р?. ^[1]

Сипаты [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Сахабаларды? арасында сымбаттылы?ымен ?оса сыры тере?, ж?мса? м?незд?, биязы бол?ан. Ж?не жомартты?ымен де аты шы??ан.

Басты ерекшел?ктер? [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Муаз ибн Ж?б?лд?? басты ерекшел?ктер?н?? б?р? ? ??ранды жат?а б?л?п, тамаша ?уезбен о?уында ед?. Сонды?тан да Пай?амбар: “??ранды мына т?ртеу?нен: Абдулла? ибн М?с??т , ?б?й ибн К??б , Муаз ибн Ж?б?л ж?не ?бу ?уз?йф?дан ?йрен??дер” деп б?л ерекшел?г?н атап кеткен. Ол Пай?амбарыды? д?у?р?нде ??ран к?р?мн?? жинастырылуына к?п е?бек с???рд? ^[2] . Муаз ибн Ж?б?л та?уалы??а ерекше м?н берет?н. Т?нн?? б?р уа?ында ?нем? т???жжуд намазына т?ратын. Ол м?н?ж?ттан со?: “Алла?ым! Д?л ?аз?р к?з б?ткен ?й?ы?а шом?ан, к?кте ж?лдыздар жылтырайды. Сен болса? ?р?ашан ояу, жарат?андары?ды тег?с ?ада?алап т?расы?… Раббым, ма?ан д?ние мен а?ыретте тура жол н?с?п ет! Ш?б?с?з, Сен берген у?де?нен таймайсы?” деп д??а етет?н ^[3] .

Муаз жайлы айтыл?ан с?здер [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Ол жайлы пай?амбар: [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

“?алымдар ?ияметте б?р жерге жинал?ан кезде, Муаз олардан б?р о? атым ?лгер? т?рады”. (Хадис) Бас?а хадис?нде: “?мбет?мн?? арасында харам мен халалды е? жа?сы б?лет?н ? Муаз”, ? деген ^[4] .

Ол жайлы Омар: [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

“Ана атаулы б?дан кей?н д?л Муаздай адамды д?ниеге ?келе алмайды. Егер Муаз болмаса, Омар ??рдым?а кетер ед?. Муаз мен?? халифалы?ым кез?нде т?р? бол?анда, оны ?з?мнен кей?н халифа ет?п та?айындар ед?м. Раббым менен оны не ?ш?н халифа еткен?мд? с?рар болса: “О, Раббым! ?з елш??н?? “?алымдар ?ияметте б?р жерге жинал?ан кезде, Муаз олардан б?р о? атым ?лгер? т?рады” деген?н ест?д?м” деп жауап берер ед?м”,? дед? ^[5] .

Ибн М?с??т Муаз жайлы: [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

“Еш ш?б?с?з Алла??а бет б?р?ан мойынс?нуы тере? жан ед?, Алла??а сер?к ?осушылардан болмады” деген. О?ан: “Б?л с?зд?? айт?андары?ыз ??ран к?р?мде Ибра?им пай?амбар жайында айтыл?ан” деген кезде (“Н?хл”, 120) “Муаз да сондай ед?. ?айырды б?л?п, сол жа?сы жолды ?станатын. Алла? пен елш?с?не ба?ынатын” деп оны Ибра?имге (а.с.) ??сат?анды ^[6] .

Пай?амбарды? ? Муазды Йеменге ж?беру? [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Оны? б?л?мдарлы?ын, ы?ыласын жа?сы б?лгенд?ктен М?хаммед пай?амбар Исламды адамдар?а т?с?нд?р?п, ??ранды ?йрету? ?ш?н оны Йеменге ж?беред?. Жол?а аттанар алдында Пай?амбарымызбен арасында бол?ан ??г?мен? хаз?рет Муаз былайша баяндайды: Алла? расулы мен? Йеменге ж?берер кезде: “Сенен б?р м?селе жайлы с?рал?анда неге с?йен?п ?к?м жасайсы??”, ? деп с?рады. Мен: “Алла?ты? к?табына с?йен?п, ?к?м кесем?н”, ? деп жауап берд?м. “?здеген жауабы?ды Алла?ты? к?табынан таба алмаса?, неге с?йен?п ?к?м жасайсы??”, ? дед?. “Алла? расулыны? ?к?м? бойынша”, ? дед?м. “Одан да таба алмаса? ше?”, ? дегенде, “?з а?ылыммен ойланып шешем?н”, ? деп жауап берд?м. Б?л жауапты ест?ген Пай?амбарымыз: “Разы бол?ан м?селес?нде Н?би?н табыс?а жетк?зген Алла??а мада?!”, ? деп, йеменд?ктерге: “С?здерге сахабаларымны? ?ш?ндег? ?л?мд?, д?нд? е? жа?сы б?лет?н ?айырлы адамды ж?берд?м”, ? деп ?шбу хат жазып ж?берд? ^[7] .

Пай?амбарды? Муаз?а айт?ан ?сиет? [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Муаз ибн Ж?б?лд? Йеменге ж?бер?п отыр?ан М?хаммед пай?амбар о?ан мына ?сиетт? айтты: “?й, Муаз! ??ли китап (К?тап иелер?: я?удилер мен христиандар) ?о?амына бара жатырсы?. ≪Ж?ннатты? к?лт? не?≫ ? деп с?раса, “Л? ил??? илл?лла?” ? де. Ей, Муаз, ?нем? к?ш?пей?л бол. Ж?мса?, а?ыл?а ?онымды ?к?м бер. Алла? та?ала сен?? бойы?нан шынайылы? к?рсе, са?ан ж?рдем бер?п, жет?ст?кке жетк?зед?. Егер б?р м?селен?? шеш?м?не а?ылы? жетпесе, ол м?селен?? аны?-?аны?ына жеткенге дей?н к?те б?л немесе ма?ан хабар ж?бер. Н?пс??н?? аз?ыруына ерме. Н?пс??н?? аз?ыруы сен? ж??аннам?а бастайды. Халы??а ?айырымды ?р? мей?р?мд? бол. ?й, Муаз оларды Алла?тан бас?а т???рд?? жо? екенд?г?не ж?не мен?? Алла? елш?с? екен?ме ку?л?к етуге ша?ыр. Егер м?ны ?абыл етсе, Алла?ты? б?р к?нде бес уа?ыт намазды парыз еткен?н айт. М?ны да ?абылдаса, байлардан алынып, кедей-кепш?кке бер?лет?н зекетт?? олар?а да парыз ет?лген?н айт” ^[8] .

?м?р?н?? со??ы жылдары [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

Муаз Пай?амбар д?ние сал?анша Йеменде Ислам жолында ?ызмет етт?. Ол жерде м?сылмандарды? саны к?ннен-к?нге к?бей?п жатты. Б?р рет?нде Н??? тайпасынан ж?з адам б?рден оны? себепкерл?г?мен Исламды ?абылдады ^[9] . Муаз ибн Ж?б?л Пай?амбар ?айтыс болып, ?бу Б?к?рд?? халифалы?ы т?сында Йеменнен оралды. ?ал?ан ?м?р?н Сирияда ?тк?з?п Иорданияда оба ?ндет?не шалды?ып, неб?р? отыз сег?з жасында д?ниеден озды ^[10] .

Дерекк?здер [ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

1. ↑ Араб википедиясы
2. ↑ Мусн?д, 2, 190; Т?жрид тержумеси, 9,401; 10,22.
3. ↑ Усдул-?аба, 7, 194-197.
4. ↑ Тирмизи, мана?ыб: 33; Т?жрид тержумеси, 1, 84.
5. ↑ Таба?ат, 3: 583-590.
6. ↑ Усдул-?аба, 7, 197.
7. ↑ Таба?ат, 3, 583-590.
8. ↑ Бухари, зекет, 1.
9. ↑ Таба?ат, 3:584.
10. ↑ М, ?с?д, Ислам тарихы, ауд. А.Л.Казанжы-О.Казанжы, Истанбул, 1983, 833.