Б?л ма?ала Ресей Федерациясы парламент?н?? ?аз?рг? т?менг? палатасы туралы. Ресей империясыны? парламент? ?ш?н Мемлекет басшысы ма?аласын к?р???з.

Ресей Федерациясыны? Мемлекетт?к Думасы орыс. Государственная Дума Российской Федерации
8-ша?ырылым
Мемлекет	Ресей
Т?р?
Т?р?	Парламентт?? т?менг? палатасы
Сайлану мерз?м?	4 жыл
Басшылы?ы
Т?ра?асы	Вячеслав Володин , ЕдРо 5 ?азан 2016 жылдан бер?
Т?ра?аны? б?р?нш? орынбасары	Александр Жуков , ЕдРо 21 желто?сан 2011 жылдан бер?
??рылымы
Фракциялары	?к?мет (325):        Б?рт?тас Ресей : 325 ?зге партиялар (125):        РФКП : 56        ?д?л Ресей : 28        РЛДП : 23        Жа?а адамдар : 15        ?с?м партиясы : 1       Партиясыз: 1
Сайлауы
Дауыс беру ж?йес?	Аралас ж?йе
Со??ы сайлауы	17?19 ?ырк?йек 2021
Жиналыс залы
Штаб-п?тер?	1-?й, Охотный ряд к?шес?, М?скеу , Ресей
Тарихы
??рылуы	1993 жыл
?зашары	РКФСР Жо?ар?ы Ке?ес?
duma.gov.ru
State Duma
Б?л ?лг?н?:  к?ру   ?   тал?ылау   ?   ??деу

Мемлекетт?к Дума ( орыс. Государственная Дума , кейде ?ыс?артылып орыс. Госдума ) ? Ресей Федерациясы Федералды? жиналысы атты парламент?н?? т?менг? палатасы.

Ресей Думасы ?аз?рг? 8-ша?ырылымыны? 450 депутаты 2021 жыл?ы парламент сайлауы н?тижес?нде сайлан?ан, депутаттар арасында 6 т?рл? саяси партияны? ?к?лдер? бар. ^{[1] [2]} Думаны? 2016 жылдан бер? т?ра?асы ? ≪ Б?рт?тас Ресей ≫ м?шес? Вячеслав Володин .

Дума с?з? Ежелг? Русь заманынан бер? ?рт?рл? ке?есш? ж?не ?к?лд? органдар?а ?атысты ?олданылатын (мысалы боярлы? дума ). Ал Мемлекетт?к Дума аталатын орган ал?аш рет 1905 жылы б?к?лресейл?к за? шы?арушы орган рет?нде пайда болды. Ресей империясыны? Мемлекетт?к думасы 1917 жыл?а дей?н ?ызмет ет?п, а?пан т??кер?с?нен кей?н таратылды.

КСРО мен РКФСР -да жо?ары за? шы?арушы органны? функциялары ти?с?нше КСРО Жо?ар?ы Ке?ес?не (1937?1991) ж?не РКФСР Жо?ар?ы Ке?ес?не (1938?1993), ал 1989 жылдан бастап КСРО халы? депутаттарыны? съез?не ж?не Ресей халы? депутаттарыны? съез?не ж?ктелд?.

1993 жыл?ы ?ырк?йек-?азан о?и?аларыны? бастау н?ктес? бол?ан Президент Борис Ельцинн?? №1400 ≪Ресей Федерациясында?ы конституциялы? реформаны кезе?-кезе??мен ж?рг?зу туралы≫ Жарлы?ы Съезд? ж?не Жо?ар?ы Ке?ест? таратып, жа?а парламент жасап, сайлау ?тк?зуд? ?арастырды. Жоспар бойынша Мемлекетт?к Дума осы жа?а парламентт?? т?менг? палатасы болатын ед?.

Одан кей?нг? о?и?аларды? н?тижес?нде 1993 жылы 12 желто?санда Ресейд?? жа?а Конституциясы ?абылдан?ан референдуммен б?р мезг?лде I-ша?ырылымда?ы Мемлекетт?к Думаны? сайлауы ?тт?. Конституция Федералды? Жиналыс палаталарыны? б?р? рет?нде Мемлекетт?к Думаны? м?ртебес?н ?амтамасыз етт?.

Мемлекетт?к Думаны? Ресей Конституциясында бек?т?лген ???ы?ы:

• Ресей премьер-министр?н та?айындау?а кел?с?м беру;
• Ресей ?к?мет?н?? ж?мыс н?тижелер? туралы, оны? ?ш?нде Мемлекетт?к Дума к?терген м?селелер бойынша жыл сайын?ы есептер?н ты?дау;
• Ресей Федерациясыны? ?к?мет?не вотум жасау;
• Ресей Орталы? банк? т?ра?асын ?ызметке та?айындау ж?не ?ызмет?нен босату;
• Есеп палатасы т?ра?асын ж?не аудиторларыны? жартысын та?айындау ж?не ?ызметтен босату;
• Федералды? конституциялы? за??а с?йкес ?рекет етет?н Адам ???ы?тары ж?н?ндег? у?к?лд? та?айындау ж?не ?ызмет?нен босату;
• Амнистия жариялау;
• Ресей президент?не импичмент жариялау (к?пш?л?кт?? ?штен ек?с? ?ажет).

2022 жыл?ы Ресейд?? Украина?а басып к?ру? себеб?мен 2022 жылды? 24 наурызында Мемлекетт?к дума депутаттарыны? 328-?не ж?не Мемлекетт?к Думаны? ?з?не А?Ш тарапынан санкциялар салын?ан ед?. ^{[3] [4]}

РФ Думасы VIII-сайланым н?тижелер?

Партия		б?р аудан бойынша						б?р- мандатты? округтарда		жалпы
		Дауыс саны	%	+/- %	Орындар	%	+/-	Орындар	+/-	Орындар	+/-	%	+/- %
	Б?рт?тас Ресей	28 064 258	49,82 %	▼ 4,38 %	126	56 %	▼ 14	198	▼ 5	324	▼ 19	72 %	▼ 4,22 %
	РФКП	10 660 599	18,93 %	▲ 5,59 %	48	21,33 %	▲ 13	9	▲ 2	57	▲ 15	12,67 %	▲ 3,34 %
	РЛДП	4 252 096	7,55 %	▼ 5,59 %	19	8,44 %	▼ 15	2	▼ 3	21	▼ 18	4,67 %	▼ 4 %
	?д?л Ресей	4 201 715	7,46 %	▲ 1,24 %	19	8,44 %	▲ 3	8	▲ 1	27	▲ 4	6 %	▲ 0,89 %
	Жа?а адамдар	2 997 676	5,32 %	т???ыш рет	13	5,78 %	▲ 13	0	?	13	▲ 13	2,89 %	т???ыш рет
	Зейнеткерлер партиясы	1 381 890	2,45 %	▲ 0,72 %	0	?	?	0	?	0	?	?	?
	Яблоко	753 280	1,34 %	▼ 0,65 %	0	?	?	0	?	0	?	?	?
	Ресей Коммунистер?	715 685	1,27 %	▼ 1 %	0	?	?	0	?	0	?	?	?
	≪ Жасылдар ≫	512 420	0,91 %	▲ 0,15 %	0	?	?	0	?	0	?	?	?
	Отан	450 437	0,80 %	▼ 0,71 %	0	?	?	1	?	1	?	0,22 %	?
	Бостанды? ж?не ?д?лет	431 559	0,77 %	т???ыш рет	0	?	?	0	?	0	?	?	?
	Жасыл альтернатива	357 855	0,64 %	т???ыш рет	0	?	?	0	?	0	?	?	?
	?с?м партиясы	291 483	0,52 %	▼ 0,77 %	0	?	?	1	▲ 1	1	▲ 1	0,22 %	▲ 0,22 %
	Азаматты? платформа	86 964	0,15 %	▼ 0,07 %	0	?	?	1	?	1	?	0,22 %	?
	Партиясыз							5	▲ 4	5	▲ 4	1,11 %	▲ 0,89 %
Жарамды бюллетеньдер		55 158 421	97,92 %	▼ 0,21 %
Жарамсыз бюллетеньдер		1 171 369	2,08 %	▲ 0,21 %
Жалпы саны		56 329 790	100 %	?	225	225	?	225	?	450	?	100 %	?
Сайлаушыларды? жалпы саны ж?не сайлау?а ?атысуы		109 204 319	51,68 %	▲ 3,8 %

1. ↑ Выборы депутатов Государственной Думы Федерального Собрания Российской Федерации восьмого созыва Wayback Machine м?ра?атында
2. ↑ Фракции   (орыс.) . Мемлекетт?к думаны? ресми сайты (7 июля 2023). Тексер?лд?, 7 ш?лде 2023.
3. ↑ Под санкции США подпали глава "Сбербанка" и вся Госдума РФ   (орыс.) . Deutsche Welle (24 марта 2022). Тексер?лд?, 25 а?пан 2023.
4. ↑ США ввели санкции против депутатов Госдумы и неё самой   (орыс.) . Азатты? радиосы (24 марта 2022). Тексер?лд?, 25 а?пан 2023.