Майкл Фарадей
а?ылш.
Michael Faraday
(22 ?ырк?йек
1791
? 25 тамыз
1867
) ? а?ылшын физиг?, химик ж?не физико-химик. 1791 жылы 22 ?ырк?йекте
Лондон
ма?ында шебердi? отбасында д?ниеге келген. Г.Дэвидi? ?ам?орлы?ыны? ар?асында Корольдiк ассоциациясына ассистент ?ызмет?не алынды.
Фарадейд?? портрет?, суретш? Томас Филлипс
1821
жылы ол магниттi? токта?ы ?ткiзгiш бойымен айналатынын ж?не токта?ы ?ткiзгiштi? магнит бойымен айналатынын ба?ылап,
электр ?оз?алт?ышты?
ал?аш?ы моделiн жасады.
1831
жылы барлы? т?ра?ты ж?не айнымалы ток генераторларыны? ж?мысы негiзделген ?
электромагниттiк индукцияны
ашты.
1824 жылы
Фарадей Корольдiк ?о?амыны? м?шесi болып сайланды, ал
1825 жылы
Корольдiк ассоциация зертханасыны? (лабораториясыны?) директоры болды.
1833 жылдан
Корольдiк институтты? химиядан Фуллерлiк профессоры болып
1862 жыл?а
дейiн iстедi.
Фарадейдi? жариялан?ан лекциялары ке? таралды. ?лкен т?жiрибелiк деректерге с?йенiп, Фарадей ол кезде белгiлi электр “т?рлерi", “жануарды?", “магниттiк", термоэлектрлiк, гальваникалы? электрлiк ж?не бас?аларды? ?рнектелетiнiн д?лелдедi. Электр тогыны? т?здарды?, ?ыш?ылдарды? ж?не бас?аларыны? ?оспаларынан ?туi оны электр тогыны? таби?атын ашу?а итермеледi. Зерттеу н?тижесiнде
1833 жылы
электролиз
(Фарадей) за?ын ашты.
1845 жылы
Фарадей жары?ты?
поляризация
жазы?ты?ыны? магнит ?рiсiнде айналу ??былысын (
Фарадей эффектiсiн
) бай?ады. Сол жылы
диамагнетизмдi
ашты, ал
1845 жылы
?
парамагнетизмдi
ашты. Ол бiрнеше ??ымдарды енгiздi ? ?оз?ал?ышты? (1827ж.),
катод
,
анод
,
иондар
,
электролиз
,
электродтар
(
1834
ж.);
вольтметрдi
ойлап тапты (1833ж.).
1830 жылдары
?рiс ??ымын ?сынды,
1845 жылы
ал?аш рет “электромагниттiк ?рiс" терминiн пайдаланды, ал
1852 жылы
?рiс концепциясыны? формуласын жазды. Фарадей электр ж?не магнетизмнен негiзгi е?бектерiн Корольдiк ?о?ам?а ? Электрден т?жiрибелiк зерттеулер (Experimental Researches in Electricity) ? атты баяндамалар сериясы ретiнде тапсырып отырды.
Фарадей 1867 жылы 25 тамызда
Хэмптон-Кортта
?айтыс болды.
