Костюм

Уикипедия ? ашы? энциклопедиясынан алын?ан м?л?мет
Навигация?а ?ту ?здеуге ?ту

Костюм ( фр. costume , итал. costume, с?збе-с?з ? ?дет-??рып ), театрда ? режиссерл?к ой?а с?йкес актерд?? сахналы? образ жасауда пайдаланатын ки?м-кешег?, т?рл? ?шекей, т.б. заттары; спектакльд? к?ркемдеуд?? ма?ызды ??рамдас б?л?ктер?н?? б?р?.


Костюм ? ?тк?р ?леуметт?к, сатиралы? , гротеск?л?к , трагедиялы?, ертег?л?к, т.б. образдар д?ниес?н жасауда?ы театр суретш?с? шы?армашылы?ыны? жеке б?р саласы. Костюм сахналы? образды? ?лтты?, ?леуметт?к ерекшел?г? мен м?нез-болмысын ай?ындай т?сед?. Суретш?лер спектакльге ?ажетт? ки?м ?лг?лер?н жасайды. М?ндай шы?армашылы? процесс кез?нде ?рб?р ки?мн?? ?андай матадан т?г?лет?нд?г?, ?лшем? мен ?лг?с? ?ата? ескер?лед?. Костюм актерге сахна кей?пкер?н?? ?шк? жан д?ниес?н ашу?а к?мектесед?. Костюмге ?осымша ?ажетт?л?к рет?нде бет-ж?зд? арнайы опалау ( грим ) мен шашты ?лг?леу ?олданылады.

Костюм ?уелден д?ст?рл? ?дет-??рып пен ойын-сауы?та, ежелг? д?у?р мен орта ?асырлар театрларында, Шы?ысты? классиклы? театрында ( Жапония , ?ытай , ?нд?стан , т.б.) пайдаланыл?ан. Ежелг? д?у?рдег? ж?не одан кей?нг? театр т?рлер?нде Костюм шартты немесе ?з д?у?р?не лайы?ты ?лг?де болды. Француз драматург? Мольер пьесаларын ?ой?анда, сол заманында?ы т?рл? адамдар тобыны? ки?м ?лг?лер?н пайдаланды. Вольтер Костюмн?? тарихи д?лд?г?не назар аударды, оны кез?нде актриса Клерон ( 1723 ? 1803 ) ?олдады. Актер Ф.Ж. Тальманы? ки?м-кешег? суретш? Ж.Л. Давидты? эскиз?мен т?г?лд?. 19 ?асырды? 2-жартысында нем?ст?? Мейнинген театры Костюм ?нер?н?? дамуына ед?у?р ы?пал етт?. Пьесада бейнеленген заман мен орта?а, сахналы? ?а?арманны? м?нез-болмысына сай Костюм ?лг?лер?н жасауда М?скеу к?ркем академиялы? театрыны? (МХАТ) ?ызмет? зор ы?пал жасады. В.М. Васнецов, А.Н. Бенуа (1870 ? 1960), К.А. Коровин (1881 ? 1939), М.А. Врубель, А.Я. Головин (1863 ? 1930) сынды орыс суретш?лер? театр декорациясы ?нер?не, оны? ?ш?нде Костюмге к?п к???л б?лд?. Ал Шы?ыста?ы д?ст?рл? классикалы? театрды? к?ркемд?к т?с?лдер?не орай ?рб?р Костюм символды? нег?зде жасалды (?ара?ыз Шы?ыс ?ркениет? ). Спектакльге арнап Костюм дайындайтын ж?не актерд?? ки?ну?не к?мектесет?н театр ?ызметкер?н костюмер деп атайды. Кинода Костюм дайында?анда кинопленка мен материалды? ерекшел?г? ескер?л?п, оны? ?са? детал?не дей?н д?л беру талап ет?лед?. ?аза?станда Костюм к?с?би театр мен кино ?нер?н?? пайда болып, ?ркендеу тарихымен ты?ыз байланысты. Л.М. ?ожы?ова, ?.?. ?ожы?ов, И.Б. Бальхозин , А.И. Ненашев, С.Романов, Э.В. Чарномский, Г.Исмайылова, Е.Т?я?ов , т.б. к?рнект? суретш?лер ?аза? театры мен кино ?нер? тарихында Костюм ?нер?н?? дамуына да елеул? ?лес ?осты. [1] [2] [3] [4]

Дерекк?здер

[ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]
  1. Бояджиев Г.Н., История западноевропейского театра от возникновения до 1789 ж., М. ? Л.,1941;
  2. Мерцалова М.Н., История костюма, М.,1972;
  3. Захаржевская Р.В., Костюм для сцены, ч. 1, М., 1973.
  4. ?аза? Энциклопедиясы , 11 - том