Кито
(
ис.
San Francisco de Quito
) ? кечуа ?нд?стер?н?? астанасы.
Эквадорды?
астанасы Кито
О?т?ст?к Американы?
солт?ст?к-батыс б?л?г?нде,
Андыда?ы
тауаралы? ?азанш???ырда,
Пичинча
жанартауынан алыс емес жерде, оны? О??ст?к беткей?нде те??з де?гей?нен 2818 м би?кт?кте орналас?ан. ?аладан
экватор?а
дей?нг? ?ашы?ты? 24 км. Кито мен оны? айналасыны? климаты
таулы экваторлы?
.
?аланы? те??з де?гей?нен елеул? би?кт?г? б?л жерде
тропикт?к ысты?
ты? болмайтынына жа?дай жасаса, экватор?а жа?ынды?ы жылды? температураны? ??былуын т?мендетед?. Кито аума?ында
жауын-шашын м?лшер?
жылына 1100-ден 1200 мм-ге дей?н болады, нег?з?нен, ол
?ырк?йектен
мамыр
айына дей?н н?сер жауындар т?р?нде т?сед?.
?ала ыл?алды б?рден ж?тып алатын, с?йт?п, эквадор?а т?н ?с?мд?ктерд?? к?б?н?? ?су?н ?иындататын жанартаулы? к?лд?? ?ст?не салын?ан. XV ?асырда аума?ты
?нд?стерд??
мал жаюы ?ш?н пайдалануы ?аз?рг? уа?ытта Китоны? айналасында аласа бойлы
б?таларды?
сирек ж?не ж?та? ормандарыны? ?алыптасуына ?кеп со?ты.
Кито хал?ыны? саны 1,5 млн адамнан асады. Астана т?р?ындарыны? 40%-ын
кечуа ?нд?стер?
, 40%-ын испан-?нд?с метистер?, 10%-?а жуы?ын негрлер мен еуропалык ж?не азиялы? елдерден шы??андарды? шамалы б?л?г? ??райды.
Мемлекетт?к т?л? ?
испан т?л?
, б?ра? жерг?л?кт? халы?ты? басым б?л?г? кечуа ?нд?стер?н?? т?л?нде с?йлескенд? арты? к?ред?. ?алада?ы д?нге сенуш?лерд?? к?пш?л?г?н католикт?к христиандар ??райды.
Кито б.з.д. I мы?жылды?ты? со?ында салынып, Киту ?нд?с мемлекет?н?? астанасы болып табылды. Оны XV ?асырда инктер басып алды.
1531
жылы капитан
Себастьян де Белалькасар
ежел?г? ?нд?с ?аласы орналас?ан аума?ты басып алып, оны? орнына
Сан-Францискода
Кито (кей?ннен ?ала атауы ?ыс?артыл?ан н?с?асында ?олданыла бастады) испан ?онысыны? кег?з?н ?алады.
Кито
?
О?т?ст?к Американы?
е? ?дем? ?алаларыны? б?р?, Онда д?ст?рлер мен м?дениеттерд?? толып жат?ан т?рлер? та?данарлы? т?рде ?йлес?м тапкан. ?ала архитектурасы испанды?, голланды? ж?не ??рылысты? ?нд?ст?к стильдер?н?? ?йлес?мд? ?штасуымен ерекшеленед?. ?ала шег?нде к?птеген м?дени-тарихи ескертк?штер са?тал?ан. Оларды? ?ш?нде XVII ?асырда?ы
собор
, ежелг? шеберлер оймыштар мен жапсырмалармен бай ?шекейлеген
монастырьлар
отарлы? кез?ндег? б?рнеше
зайырлы? ?имараттар
бар. Кито аума?ында орналас?ан
Сан-Франциско
,
Сан-Агустин
,
Ла-Кампания
мен
Санта-Доминго
ш?ркеулер?нде еск? м?с?ндер мен суреттер са?талады. XX ?асырда ?аз?рг? заман архитектурасыны? к?зге т?сер ?имараттары пайда болды.
Кито ? Эквадорды? м?дени, б?л?м беру орталы?ы.
?алада Эквадорды?
Католикт?к университет?
, Эквадорды? Орталы? университет?, 24 мамыр атында?ы ?йелдер колледж?, ?йелдерд?? педагогикалы? институты, ?лтты? политехникалы? мектеп, журналистер дайындауды? Латынамерикалы? орталы?ы, музыкалы? ?лтты? академиясы, К?ркем?нер мен хореография орталы?ы ж?мыс ?стейд?.
?алада б?р?атар м?ражайлар: Орталы? университет м?ражайы, ?нерд?? ?лтты? м?ражайы, ?нер мен тарихты? ?алалы? м?ражайы, археология мен этнография м?ражайы, "Антонио Сантьяго" антропологиялы? м?ражайы, археологиялык м?ражай, минералогия м?ражайы орналас?ан. "Банко сентраль дел Экуадорды?" жанында к?ркемсурет галереясы бар.
[1]
- Мадрид
,
Испания
[2]
- Буэнос-Айрес
,
Аргентина
- Богота
,
Колумбия
- Манагуа
,
Никарагуа
- Луисвилл
,
Кентукки
,
А?Ш
[3]
- Корал Гейблс
,
А?Ш
[3]
- Ванкувер
,
Канада
- Ла Пас
,
Боливия
- Краков
,
Польша
[4]
- Сурабая
,
Индонезия
, (2011 ж. 5 ш?лдеден)