Жабайы шош?а
, ?абан, до?ыз (
лат.
Sus scrofa
) ?
с?т?орект?лер
класыны?
ж?пт?я?тылар
отрядына жататын
жануар
.
?ызылорда облысыны?
?амыс-??ра?ты ?опалар мен батпа?ты жерлер?нде, ?зен а??арларында к?п кездесед?. Денес? ?р?, ек? б?й?р? ?ысы??ы, мойыны жуан, басы с?й?р, т?мсы?ы конус т?р?зд? к?лдене?нен кес?лген болып келед?. ?шында ж?п т?я?ы бар, ая?ы мы?ты, екеу? жа?сы жет?лген т?рт сауса?ы болады. ??ла?ы ?лкен ж?не жалпа?, к?з? к?шкентай, танауы та??ы. Денес?н ?алы? ?ылшы? бас?ан.
Аталы?ыны? ар?асында жалы болады. Жынысты? жа?ынан 18 ? 20 айда жет?лед?. К?йлеуге т?су? тамызды? ортасынан желто?сан?а дей?н созылады. Аналы?ы (мегеж?н?) 4 ? 10 торай туады. Т?стер? к?п, б?дырлы. ?арыны ж?ктелмеген, к?й?с ?айтармайды. ?орек та?дамайтын жануар, топыра?ты ?азып ??рт-??мырс?а, ?с?мд?к тамырлары, ?лулар ж?не ?са? тыш?андармен ?оректенед?.
До?ыз ? к?с?пт?к ма?ызы бар а?, ет?, тер?с?, ?ылшы?ы пайдаланылады. Орта есеппен ?р До?ыз 50 кг ет, 10 кг май, 250 дм
2
тер? ж?не 0,5 кг ?ылшы? беред?.
[1]
?абан
Сол?ст?к Африка
мен
Еуразияда
тарал?ан,
ТМД
айма?ында,
Балты?
жа?алауынан
?иыр Шы?ыс?а
дей?н кездесед?. Аталы?тарыны? азу т?стер? ?те ?р? ж?не жо?ары, сырт?а ?арай ?ай?ы. Денес?н ?р? ?ылтан ?апта?ан. Ересек ?абан шош?аларынын т?с? ко?ыр, торайларыны? тер?с?нде ?зынан орналас?ан а? жола?тары бар. ?р? ?абандарды? ?зынды?ы 2 м, салма?ы 300 кг. Топтасып ?м?р с?ред?. К?йлеу кез?нде, жекелей т?рш?л?к етед?. Орташа 4-6 торай табады. ?й шош?асыны? ар?ы тег?. К?с?пш?л?к жануар.
[2]
- ↑
≪?аза?стан≫: ?лтты? энциклопедия / Бас редактор ?. Нысанбаев ? Алматы ≪
?аза? энциклопедиясы≫
Бас редакциясы, 1998
ISBN 5-89800-123-9
- ↑
Орысша-?аза?ша т?с?нд?рме с?зд?к:
Биология
/ Жалпы редакциясын бас?ар?ан профессор Е. Арын ?
Павлодар
:
2007
- 1028 б.
ISBN 9965-08-286-3
