Д?ни экстремизм
Ислам
??ндылы?тарын са?тау жолында ?ндеу таста?ан ?здер?н?? п?к?рлестер?н д?ни принциптерд? б?зушылар деген айыптаулармен к?н?лайды. Д?ни-саяси экстремизм болса, ?рт?рл? д?ни п?к?рлерге нег?зделген?не ?арамай, оларды? ?с-?рекеттер? ?ылмысты? ?стер кодекс?н?? баптарына с?йкес келед?. Я?ни, д?ни-саяси экстремизм - д?ттеген саяси ма?саттарына ?ол жетк?зу ?ш?н, д?нд? ?ал?ан ете отырып ?рекет етуш?, д?нге еш?андай ?атысы жо? ?с-?имыл. Бас?аша ата?анда -
терроризм
(ла?кест?к). М?ндай ?рекеттер к?б?не мемлекетт?? ??рамын к?шпен ?згертуге немесе ?к?метт? басып алу?а ба?ытталады. ?ау?пт? жа?дай?а айнал?ан осындай ?рекеттерд? ?ске асыру, к?б?не ?арулы топтар ??рып, ?зара ?ш?кт?ру ?д?стер?н ?олдану ар?ылы д?н ж?не ?лтты? ?айшылы?тарды ?оздырумен, сондай-а? адам ???ын жаппай б?зумен ?атар ж?ред?.
М?ндай шектен шы??ан
экстремизм
?рт?рл? мемлекетт?? ?лтты? ?ау?пс?зд?г?не н??сан келт?р?п ?ана ?оймай, д?наралы? жа?дайды? ушы?уына да себепкер болуда. Экстремистер ?ай д?нн?? атынан белсенд?л?к танытса, б?р?нен де к?п зиян шегет?н сол д?н. Саяси экстремизм тек саяси м?дден? ?ана к?здейд?. Олар адамдарды? д?нге деген ??рмет? мен сен?м?н ?з ма?саттарына ке??нен пайдалана отырып, д?н ?ш?н ?рекет ет?п ж?ргендей к?р?нуге тырысады.
Д?ни-саяси экстремизм ?детте еш?андай ымыраны мойындамай, орта? кел?с?мнен бас тартады, ешк?мд? жа?тырмайды, т?пт? оларды ?олдап ж?рген д?н ?к?лдер?н?? п?к?р? болса да еш?андай саяси п?к?рлермен санаспайды. Д?ни экстремизм ?ш?н
≪Харам мен халал≫
(арам мен адал),
≪?з??е ?ала?аны?ды бас?а?а да ?ала≫
деген ?а?идалар болмайды. Оларды? басты ?аруы ?ат?гезд?к пен шап?ыншылы?. Сонымен ?атар д?ни ант?а байлап ?ой?ан адамдарды? экстремист?к ?атардан шы?а ?оюы ?те ?иын.
Экстремизмд? айыптау, егер
??ран
ж?не
с?ннет
нег?з?нде болмаса, онда адасушы м?сылмандар айыптауды мойындамайды, бос с?з ?атарында ?абылдайды. К?н?л?лер айыптаушыларды - надан, жала?ор рет?нде аз?ыруы да м?мк?н.
Ислам шари?атымен
амал ет?п, бас?а?а ?лг? бола б?лу, ?р? шари?ат талаптарын орындау, ?ркениетт? ?о?ам орнатуда?ы аса сен?мд? жол екен?н т?с?нд?ре б?лу - д?ни эктремизмге ?арсы ?олданар е? ?лкен ?ару. ?лемдег? ??былыстарды? ?андайы болмасын ?з?нд?к пайда болу ы?тималды?ына ба?ыттал?ан ?серге нег?зделе отырып, ережелер мен за?дар?а с?йенген себептер? мен салдары бар. Б?л за?дылы?тар ?атарына тек философиялы? ой-п?к?р т?жырымдары ?ана емес, еш к?д?кс?з ?абылдануы б?йырыл?ан Ила?и за?дылы?тар да жатады.
[1]
- ↑
Ислам. Энциклопедиялы? аны?тамалы?. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС,
2010
ISBN 9965-26-322-1
