Ассирия (жа?а ассириялы?, айсорлы?) т?л?
? (Ассирия т?л?, Modern Assirian language) семит-хамит т?лдер ?улет?н?? арамей тобыны? солт?ст?к-орталы? ?шк? тобына к?ред?,
жал?амалы
(агглютинативт?) т?рдег? белг?лерд? б?р?кт?рет?н ?опарылма (флективт?) т?лдерге жатады.
Референтт? халы?: ассириялы?тар (айсоры, асори), ?з атауы ? сураи, сондай-а? халдеи. Жазба сирия жазуы нег?з?нде ?ш модификацияда бар: эстрангела,
серто ж?не несториан. Ассирия т?л?нде ассирия, урмия ж?не архаикалы? мосуль диалект?лер? бар.
Нег?зг? т?ратын ел? ж?не ?оныстану тарихы
[
??деу
?|
?айнарын ??деу
]
Ассириялы?тарды?
ата-бабалары ? арамейлер. Алды??ы Азияда?ы арабтарды?, кей?н?рек мо??олдарды? жаулап алулары н?тижес?нде ассириялы?тарды?
к?пш?л?г? ассимиляциялан?ан. 3 миллион?а жуы? ассириялы?тар нег?з?нен
Иран
,
Ирак
,
Мысырда
т?рады. КСРО-да 1989 жыл?ы халы? сана?ы бойынша 26 160 ассириялы? болды: Ассириялы?тарды? к?п б?л?г?
Ресей
Федерациясында (36,8%),
Грузияда
(23,7%),
Арменияда
(22,8%),
Украинада
(10,5%) т?рды.
Ассирия т?л?
?
?аза?станда?ы
ассириялы? диаспорасыны? эндогенд?к т?л?. 1999 жыл?ы сана?та ?аза?стан ассириялы?тарыны? ?ост?лд?л?к д?режес? мынадай т?рде аны?талды: б?рт?лд?лер ? 202 адам (54,4%), к?пт?лд?лер ? 169 адам (45,6%).
?аза?стан Республикасында ?абылдан?ан ≪?о?амды? б?рлест?ктер туралы≫ За?ны? нег?з?нде 1991 жылы Ассирия м?дени орталы?ы ??рылды ж?не т?ркелд?. ?аза?стан хал?ы Ассамблеясыны? ?олдауымен жексенб?л?к мектеп ашылды, онда халы?ты? т?л?, м?дениет?, тарихы, салт-д?ст?рлер? о?ытылады; ≪Ниневия≫ би ансамбл?
??рылды, ассириялы?тар туралы телевизиялы? ба?дарлама дайындалды.
[1]
- ↑
Э.Д. С?лейменова, Д.Х.А?анова, Н.Ж.Шаймерденова ≪?аза?стан т?лдер?: ?леуметт?к лингвистика аны?тамалы?ы≫: К?тап.?Алматы: ≪Издательство Золотая Книга≫ ЖШС, 2020 ж. 107-бет.