Амур ?абыланы
Аманды? к?й?
Жойылу ?ауп?ндег?лер ( IUCN )
?ылыми топтастыруы
Д?ниес?: Жануарлар Жама?аты: Хордалылар Табы: С?тк?рект?лер Сабы: Carnivora Т??ымдасы: Мысы?т?р?зд?лер К?ш? т??ымдасы: Pantherinae Тег?: Panthera Т?р?: Амур ?абыланы
?ш-ес?мд? атауы
Panthera tigris altaica Конрад Якоб Темминк , 1884
Distribution of the Siberian tiger (in red)

Амур ?абыланы ( лат. Panthera tigris altaica ) - Мысы?т?р?зд?лер т??ымдасыны? жойылу?а ?ау?пт?, жылдан жыл?а саны азайып бара жат?ан биологиялы? т?р?. Б?л - ?те сирек кездесет?н жануар. Уссурий тайгасында оларды? б?рнеше ж?з? ?ана ?алды

Амур ?абыланыны? ?зге ?абыландардан ерекшел?г? к?п. Амур ?абыланыны? тер?с?ндег? те?б?лдерд?? т?с? ?ара болады. Те?б?лдер? ?те жи? орналас?ан. Оны? ?зын ая?тары мен ?зын ж?н? ?арлы, аязды климат?а бей?мделген. Амур ?абыланы 6 метр ал?а, 3 метр жо?ары?а сек?ре алады. Ж?н? ж?мса?,?алы? келед?. Жазда шамамен 2.5 см, ашы? сары, ?аны? т?ске енед?. ?ыста 7-см ге дей?н ?зарады да,ашы? сары т?стен алтын т?стес ре? берет?н сар?ыш ?ызыл т?ске ауысады. Денес?н?? ?зынды?ы - 107-136 см. Аталы?ыны? орташа салма?ы 32-48 кел?, аналы?ыны? орташа салма?ы 25-43 кел? болады. Амур ?абыланы 23 жыл?а дей?н ?м?р с?ред?.

?абыландар, нег?з?нен, жекедара ж?ред?. Азы? ?здеуге к?б?несе т?нде шы?ады. ?р ?абылан ?з?не жетк?л?кт? м?лшерде ?орек табылатын жерд? иемденед?. Ондай жерд?? к?лем? жер бедер? мен ?орект?? к?птеп кездесу?не байланысты кейде 1-2 ша?ырым ?ана болуы м?мк?н. ?абылан жемт?г?не б?лд?рмей кел?п, б?рнеше метр жерден сек?р?п бас салады. ?абыландар 3 ай буазды? мерз?мнен кей?н 1-3 к?ш?к туады. К?ш?ктерд? 2 айдан кей?н ?ндер?нен шы?ады. Амур ?абыланы ел?к, марал, б?кен, ?оян, борсы?, к?д?рд?? ет?н жейд?.

Амур ?абыланы Ресейд?? о?т?ст?к шы?ысында, Солт?ст?к Кореяда, Манчжурияда, Амур ?зен?н?? а??арларында кездесед?. ?абылан Амур ?зен?н?? ??рмет?не осылай атал?ан. Ол "?иыр Шы?ыс ?абыланы", С?б?р ?абыланы" деген аттармен де белг?л?. ^[1]