М?хтар ?абыл?лы ?блязов

Уикипедия ? ашы? энциклопедиясынан алын?ан м?л?мет
Навигация?а ?ту ?здеуге ?ту

М?хтар ?абыл?лы ?блязов
Мұхтар Қабылұлы Әблязов
М?хтар ?блязов, 2019
Лауазымы
Ту
Ту
≪?аза?станны? демократиялы? та?дауы≫ ?оз?алысыны? басшысы
20 с?у?р 2017 жылдан бастап
?зашары лауазым ?айта ??рылды ; ?алымжан Бад?лжан?лы Жа?иянов (2001?2002)
Ту
Ту
?аза?стан энергетика, индустрия ж?не сауда министр?
Ту
Ту
с?у?р 1998 ? ?азан 1999
Президент Н?рс?лтан Назарбаев
Премьер-Министр Н?рлан Бал?ымбаев
?асым-Жомарт То?аев
?зашары Асы?ат Жаба?ин
?збасары Владимир Школьник
?м?рбаяны
Маманды?ы к?с?пкер , саясаткер , банкир , ?алым - физик
Д?н? агностицизм
Д?ниеге келу? 16 мамыр 1963 ( 1963-05-16 ) (61 жас)
Ванновка [1] , Т?рк?стан облысы
Ж?байы Алма Шалабаева
Балалары Мадина, Мадияр, Алуа, Алдияр
??деу   Үлгі құжаттамасын қараңыз

М?хтар ?абыл?лы ?блязов ( 16 мамыр 1963 , Ванновка [2] , Т?рк?стан облысы ) ? ?аза?станды? мемлекетт?к, саяси ж?не ?о?ам ?айраткер?, к?с?пкер ж?не банкир , ?аза?станны? б?рын?ы энергетика, индустрия ж?не сауда министр? (1998 с?у?р ? 1999 ?азан), б?рын?ы БТА банк? директорлары ке?ес?н?? т?ра?асы. ≪ ?аза?станны? Демократиялы? та?дауы ≫ оппозициялы? ?оз?алысыны? жетекш?с?. ?з?н ≪ ?аза?станда?ы наразылы? шараларыны? басшысы≫ деп атайды [3] .

2007 жылды? маусымында ?аза?стан сотыны? ?к?м?мен ?йымдас?ан ?ылмысты? топ ??рып, банк м?лк?н за?сыз пайдаланып, ?ызметт?к м?мк?нд?г?н асыра пайдалану ар?ылы ?ым?ыру деректер? бойынша сырттай 20 жыл бас бостанды?ынан айырыл?ан. [4] [5]

2022 жылды? ?а?тарында Францияны? Парижд?к сот ?к?м? бойынша а?тал?ан [6] .

?м?рбаяны

[ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

1963 жылды? 16 мамырында Т?рк?стан облысыны? Ванновка [2] ауылында д?ниеге келген. Шы??ан руы ?ожа [7] .

1986 жылы М?скеу физика-инженерл?к институтын (МФИИ) ≪физик-теоретик≫ маманды?ы бойынша т?мамда?ан. Институттан кей?н инженер, к?ш? ?ылыми ?ызметкер ж?не ?аза? мемлекетт?к университет?н?? инженер? ?ызмет?н ат?арды. 1990 жылы МФИИ аспирантурасына ?абылданып, ж?мысынан ?з ерк?мен кет?п, бизнеспен ш??ылданды.

1991 ? 1993 жылдар аралы?ында ≪Мадина≫ ШК директоры болды. (Мекеме оны? сол кездег? жал?ыз ?ызыны? ??рмет?не аталды).

1993-1997 жылдары аралы?ында ?аза?станды? ≪Астана-Холдинг≫ холдингт?к компаниясыны? ??рылтайшысы, нег?з?н ?алаушы ж?не президент? болды. Мекеме ?ртарапты ?ызмет ат?арып, бидай тасымалынан бастап банк саласымен ш??ылданды. 1998 жылы ≪Банк Туран ?лем≫ А? акцияларын мемлекет тендерге шы?арды. ≪Астана-Холдинг≫ мемлекетке акцияларды алу бойынша е? жо?ар?ы ?сыныс жасады (72 млн.доллар). Б?ра?, ?блязовта осыншама ?аржы болмады. Тендер ?ткен б?р аптадан кей?н несиел?к кел?с?мшарт жасалып, сол уа?ытта мемлекетт?? менш?г?ндег? банкты? 765 миллион те?гес? жекеменш?к т?л?аны? пайдалануына бер?лд?. Осылайша, мемлекетт?? акциялар ?оржыны мемлекетт?? ?аржысынмен алынды [8] .

?аза?станны? Демократиялы? та?дауы (ДВК)

[ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

2001 жылды? ?араша айында ДВК (?аза?станны? Демократиялы? та?дауы) к?шбасшылары М?хтар ?блязов пен ?алымжан Жа?иянов "?аза?станны? Демократиялы? та?дауы" ?оз?алысын ??р?анды?ын жариялады. ??рылтайшыларды? ?ш?нде б?лардан б?лек:

Осы саяси ?оз?алысты? ??рамына ?аза?станнны? сол кездег? бил?к басында?ы адамдар, облыс бас?арушылары, парламент депутаттары, ?р? бизнесмендер тобы, танымал ?о?амды? белсенд?лер, журналистер ж?не ?зге де мемлекет азаматтары к?рген болатын. Б?л ?аза?станны? бил?г?н?? да?дарысына ?келд?. Саяси ?оз?алыс м?шелер? мемлекетт?к орындарынан алынды ж?не ?ылмысты? ?удалау?а тап болды. 2002 жылды? наурызында Аблязов пен Жа?ияновтар т?т?ындалды ж?не т?рмеге то?ытылды.

2002 жылды? 18 ш?лдес?нде Назарбаевты? б?йры?ымен сот Аблязовты жалпы режимдег? т?зеу колониясына 6 жыл?а бас бостанды?ынан айыру?а ?к?м кест?. Барлы? танымал Human Rights Watch , Amnesty International сек?лд? халы?аралы? ???ы? ?ор?аушы ?йымдар ?аза?стан бил?г?н?? ?рекет?н айыптады ж?не М?хтарды ар-?ждан т?т?ыны деп жариялады.

А?Ш-ты? Мемлекетт?к Департамент? М?хтар ?блязов?а ?атысты сот ?с? к?птеген процессуалды ?ателерге толы бол?анды?ын, д?лелдеуш? базаны? жетк?л?кс?зд?г?н ж?не сот к?рсетк?штер?н?? кел?спейт?н т?стары к?п бол?анды?ын сипаттады ж?не м?ны? нег?з?нде саяси астар жат?анды?ын к?рсетт?.

2003 жылды? 3 а?панында Еуропа Парламент? ?аза?стан?а М?хтар ?блязовты т?т?ыннан босату туралы талабы бар арнайы резолюцияны таратты.

Т?рмеде М?хтар Аблязов аса ?атты азаптау?а тап болды.

2003 жылды? 13 мамырында М?хтар ?блязов халы?аралы? ?йымдар мен институттарды? ы?палымен т?рмеден босап шы?ты.

Оппозициялы? ?оз?алыс м?шелер? мемлекетт?к лауазымдарынан алынды ж?не ?ылмысты? ?удалау?а ?шырады. 2002 жылды? наурыз айында ?блязов пен Жа?иянов т?т?ындалды ж?не т?рмеге то?ытылды.

2017 жылды? с?у?р?нде Facebook пара?шасында "?аза?станны? Демократиялы? та?дауы" ?оз?алысыны? ?айта жандан?аны туралы хабарлады.

Энергетика министр?

[ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

1997 жылды? маусым айынан бастап, ?блязов ≪ KEGOC≫ А?-ны? президент? ?ызмет?н ат?арды. Ал, 1998 жылды? с?у?р?нен 1999 жылды? ?азан айыны? аралы?ында сол кездег? ?Р премьер-министр? Н?рлан Бал?ымбаев ?к?мет?н?? т?сында энергетика, индустрия ж?не сауда министр? болды.

1999 жылды? ?азан айында, М?хтар ?абыл?лы отставка?а кет?с?мен о?ан ?атысты ?аражатты за?сыз иелену, табысын жасыру баптары бойынша айып та?ылып, ?с ж?рг?з?лд?. Тергеу барысында ?блязов 1998-1999 жылдары ≪KEGOC≫ А? ж?не Ек?баст?з ГРЭС-2 ресурстары жекеменш?к мекемелерд?? м?ддес? ?ш?н пайдаланыл?ан ?ылмысты? схема ??р?анды?ы ?шкереленд?. На?ты айт?анда, ≪Кегок≫ А?, Ек?баст?з ГРЭС-2 ж?не ?останайасбест ?нд?р?с орыны арасында?ы электр ?уаты ?ш?н ?лкен ?арыз ГРЭС-2-ге ?т?п кетт?. Осыны? кес?р?нен, ≪Кегок≫ А? 1998 жылы ж?не 1991 жылды? 1 то?санында 2 млрд.те?геге шы?ын?а батты (20 млн А?Ш долларынан астам) [8] .

2002 жылды? мамыр айында сот ?б?лязовты жалпы режимдег? т?зету мекемес?не 6 жыл бас бостанды?ынан айырды. Сонымен ?атар, келт?р?лген залалды? орнын толтырып, 2 жыл бойы мемлекетт?к ?ызметте бас?ару ?ызмет?нен шектед?. ?блязов 2003 жылды? 8 с?у?р?нде Президент жанында?ы ра?ымшылы? комиссиясына ?т?н?ш б?лд?р?п [9] , мамыр айында ?аза?стан Республикасыны? Президент? Н?рс?лтан Назарбаев ра?ымшылы? туралы жарлы??а ?ол ?айып, б?рын?ы министрд?? ары ?арай бас бостанды?ынан айыру жазасыны? ?к?м?н то?татты [10] .

БТА Банк?

[ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

2004 жылды? 19 желто?санында ≪Туран ?лем Банк?н??≫ бас?арма т?ра?асы Ержан Т?т?шев а? аулау барысында ?аза тапты. 2017 жылы М?ратхан То?мади ≪КТК≫ телеканалына с?хбаты барысында сол кезде ?б?лязовты? тапсырысы бойынша Татишевт? ?з? ат?анды?ын мойындады. ?ылмысты? н?тижес?нде ?блязов банк бас?армасын ?з ?олына алды [11] .

М?хтар ?блязов?а 2005-2009 жылдар арасында БТА Банк?нен ?аржы жым?ырды деген айып та?ылды. Жалпы келт?р?лген залал к?лем? кем дегенде 6 млрд. долларды ??рады. ?блязовты 2013 жылы Францияда т?т?ындады. 2014 жылды? ?а?тарында Францияны? т?менг? сатылы соты банкирд? экстрадициялау туралы жария етт?. Алайда, сол жылды? с?у?р?нде б?л ?к?м кассациялы? сотты? шеш?м?мен ?з к?ш?н жо?алтты. ?с Лионны? апелляциялы? сотында ?аралып, ?азанны? со?ында ресей тарапынан банкирд? экстрадиция туралы ?т?н?ш?н ?ана?аттандыру бойынша ?айта ?аралды. 2016 жылды? 9 желто?санында Францияны? мемлекетт?к ке?ес? М?хтар ?б?лязовты ресейге экстрадициялау туралы жарлы?ыны? к?ш?н жойды [12] . ?блязов Ресей, ?аза?стан ж?не Украина тарапынан ?ылмысты? ?удалауда. Б?ра?, оны экстрадициялау туралы с?раным тек Ресей ж?не Украина тарапынан бер?луде, себеб?, ?аза?стан мен Франция арасында м?ндай кел?с?м жо? [13] .

2017 жылды? с?у?р?нде Facebook пара?шасында ?блязов ≪?аза?станны? демократиялы? та?дауы≫ атты жа?а ?оз?алысты? ??рыл?анды?ын м?л?мдед? [14] .

2017 жылды? маусымында Алматыны? ?ылмысты? ?стер бойынша мамандандырыл?ан ауданаралы? соты ?б?лязовты к?н?л? деп тауып, оны сырттай 20 жыл бас бостанды?ынан айырды [15] . Бас бостанды?ынан айыру ?к?мен ?атар, сот оны? м?л?к?н т?рк?леп, 300 АЕК к?лем?нде айып п?л салды. Сонымен б?рге, банк саласында 3 жыл к?с?би ?рекеттерд? ж?зеге асыру?а тиым салды [16] . Осы ?с бойынша БТА банк?н?? б?рын?ы бас?арма басшысы Садуа?ас Мамеш ж?не бас?арма т?ра?асыны? б?р?нш? орынбасары ? несие комитет?н?? т?ра?асы Жа?сылы? Жарымбетов ?з к?н?ларын толы? мойындап, 5 жыл бас бостанды?ынан айырылды [17] . ?ст?? деректер?не с?йкес, ?блязов ??р?ан ?аржылы? схема 4 жыл ?атарынан ?олданыл?ан: банк б?рнеше миллионнан бастап, б?рнеше миллиард те?ге к?лем?нде ?айтарымсыз несиелерд? олигархты? ?з менш?г?ндег? астыртын компанияларды? есеп шотына аударып отыр?ан. ?ол?а т?с кен ?аржы?а ?блязов пен оны? сер?ктестер? Еуропа мен А?Ш-тан элиткалы? жылжымайтын м?л?ктерд? сатып алып, Африкада?ы ?нерк?с?п орындарын сатып алып отыр?ан. Жалпы ал?анда ?блязов ?аза?станнан 7,5 млрд. доллар к?лем?нде ?аржыны за?сыз шы?ар?ан [18] .

2017 жылды? ?арашасында халы?аралы? тергеу журналистикасыны? консорциумы (ICIJ) БТА Банк?н?? экс-бас?арма т?ра?асы М?хтар ?блязовты? атын атал?ан баяндаманы жариялады. Зерттеу барысында ?блязов ?аржыны ?з?н?? балдызы Сырым Шалабаев нег?з?н ?ала?ан CFJ Star Trust сынды ?зге де оффшорлы компаниялар ар?ылы иемден?п отыр?аны м?л?мделд?. ?блязов елден кеткен ек? жылдан кей?н Кайман аралдарында орналас?ан б?л компания ?з ж?мысын то?татып, к?п ?замай м?лде жабыл?ан [19] [20] .

Отбасы

[ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]

М?хтар ?блязов ?йленген, т?рт баласы бар (Мадина, Мадияр, Алуа ж?не Алдияр).

?йел? ? Алма Шалабаева (1966 жылды? 15 тамызында д?ниеге келген), ≪Математика≫ маманды?ы бойынша ?л-Фараби атында?ы ?аз?У тамамда?ан [21] .

?ызы Мадина 2007 жылды? ?ырк?йек айында ?аз?р Швейцарияда т?ратын Алматы ?аласыны? б?рын?ы ?к?м? Виктор Храпуновты? асыранды баласы ?лияс?а т?рмыс?а шы??ан [21] . Виктор Храпунов ?а ?атысты 2011 жылы ?ылмысты? ?с ашыл?ан. 2012 жылды? а?пан айынан бастап о?ан халы?аралы? ?здест?ру жарияланды [22] .

Мадияр ?блязов 2013 жылы ?лыбританияда мекендеу ?а?азын алды. Ол ?ш?н оны? ?кес? Мадиярды? Швейцария банк?ндег? есепшотына 1 миллион фунт стерлинг аударып, инвесторлы? виза алуына ы?пал жасады. Британды? кеден ?ызмет?не М?хтар ?блязов ?з?н?? ?лы Мадияр?а 1 млн. Фунт стерлингт? сый?а тарт?аны жайлы ??жат к?рсет?лд? [23] .

Фильмография

[ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]
  • ≪КазМунайДиаз≫ (2017)
  • ≪Драгоценности Семьи Назарбаева≫ (2018)
  • ≪Чем владеет семья Назарбаева≫ (2018)
  • ≪Как Назарбаев украл землю≫ (2018)
  • ≪Принцесса и нищие 1≫ (2019)
  • ≪Принцесса и нищие 2≫ (2019)
  • ≪Токаев ? он просто мебель!≫ (2019)
  • ≪Назарбаевы прячут капиталы≫ (2019)

Дерекк?здер

[ ??деу ?| ?айнарын ??деу ]
  1. ↑ Дерекк?з ?атес?: Жарамсыз <ref> тег?; no text was provided for refs named :0
  2. ↑ a b 1:21 минуты .
  3. ↑ Оппозиционер Аблязов заявил, что является ≪лидером протестов≫ в Казахстане - Газета.Ru | Новости   (орыс.) .
  4. ↑ tengrinews.kz Аблязов осужден на 20 лет лишения свободы   (орыс.) (7 июня 2017).
  5. ↑ Ridley, Kirstin . English judge says fugitive oligarch defrauded Kazakh bank BTA  (19 наурыз 2013). Тексер?лд? 24 ш?лден?? 2021.
  6. ↑ Парижский суд прекратил уголовное преследование опального казахского банкира Аблязова из-за истечения срока давности   (орыс.) .
  7. ↑ IAC EURASIA ? Болат Утемуратов : Великий и Ужасный М?ра?аттал?ан 24 ?азанны? 2020 жылы.
  8. ↑ a b Мухтара Аблязова экстрадируют из Франции . Zakon.kz (30 ?азан 2014). Тексер?лд?, 10 ?а?тар 2018.
  9. ↑ Мухтар Аблязов подал прошение о помиловании . Караван (10 с?у?р 2003). Тексер?лд?, 10 ?а?тар 2018.
  10. ↑ Президент РК подписал Указ о помиловании бывшего министра энергетики РК Аблязова . Караван (13 мамыр 2003). Тексер?лд?, 10 ?а?тар 2018.
  11. ↑ Муратхан Токмади назвал заказчика убийства Ержана Татишева . Forbes Kazakhstan (25 ?азан 2017). Тексер?лд?, 10 ?а?тар 2018.
  12. ↑ Госсовет Франции отказался выдавать России экс-банкира Аблязова . РИА Новости (9 желто?сан 2016). Тексер?лд?, 9 желто?сан 2016.
  13. ↑ Суд в Алма-Ате приговорил экс-банкира Аблязова к 20 годам лишения свободы . Тексер?лд?, 1 а?пан 2018.
  14. ↑ Аблязов объявил о создании нового ≪Демвыбора Казахстана≫ . Радио Азаттык (20 с?у?р 2017). Тексер?лд?, 10 ?а?тар 2018.
  15. ↑ В Казахстане заочно приговорили экс-банкира Аблязова к 20 годам тюрьмы . runews24.ru. Тексер?лд?, 7 маусым 2017.
  16. ↑ Суд в Алма-Ате приговорил экс-банкира Аблязова к 20 годам лишения свободы . РИА Новости (7 маусым 2017). Тексер?лд?, 10 ?а?тар 2018.
  17. ↑ Аблязов осужден на 20 лет лишения свободы . Tengri News (7 маусым 2017). Тексер?лд?, 10 ?а?тар 2018.
  18. ↑ Судебный марафон закончен: Аблязова осудили на 20 лет . КТК (7 маусым 2017). Тексер?лд?, 10 ?а?тар 2018.
  19. ↑ Мухтар Аблязов отказался комментировать данные ICIJ . Zakon.kz (7 ?араша 2017). Тексер?лд?, 1 а?пан 2018.
  20. ↑ Mukhtar Ablyazov, Data from: Paradise Papers   (а?ыл.) . ICIJ. Тексер?лд?, 1 а?пан 2018.
  21. ↑ a b Что известно о семье Мухтара Аблязова . Nur.kz (16 наурыз 2017). Тексер?лд?, 1 а?пан 2018.
  22. ↑ Иск Казахстана против Виктора Храпунова рассмотрят в США (31 наурыз 2017). Тексер?лд?, 1 а?пан 2018.
  23. ↑ David Pegg The ‘golden visa’ deal: ‘We have in effect been selling off British citizenship to the rich’   (а?ыл.) . The Guardian (4 July 2017). Тексер?лд?, 1 а?пан 2018.
≪ https://kk.wikipedia.org/w/index.php?title=М?хтар_?абыл?лы_?блязов&oldid=3332295 ≫ бет?нен алын?ан