Kwivri

P?l??na Wikipediya
Kwivri

Kwivri n??t? p?kp?ndaa n? pala n??y?? ŋg? paya? se p?r?nz? (bronze) y?. ?l?, s?n? y? Kwivri n? et?ŋ pa-n??t? p?kp?ndaa n? p?p?s? p?r?nz? n??y??.

Takay?s? ma? taa l?, paya? p?r?nz? n??y?? ???? se ??r?? (airain). Mb? paya? se kampanolozii (campanologie) y?, p?-t?m?y? lab? taa l?, p?r?nz? k? n??t? nd? p?kp?ndaa n? poluki ?gaŋgala y?.

Kwivri

N??t? nd? nd? p?kp?ndaa n? pala p?r?nz? n??y??. N??t? nd? p?kp?ndaa y?, nd?? y? : Kwivri n? alimiiniy??m n? pl??m (plomb) n? periliy??m (beryllium) n? maŋgan?z? n? tuŋgist??n (tungstene). N??t? nd? nd? nd?, t?-taa l?, Kwivri k?l?na ??? p?r?nz? taa. P?t?y? p?r?nz? tam m?n?? y?, Kwivri k? h??l?? 60 mpilim. Hal? k?p?z?? k?tal? h??l?? 95 mb? y?. Pap?z?? pana ???? p?r?nz? taa silisiy??m (silicium) n? f?s?f?r? n? s?ŋk? paz? paz?.


N??t? nd? nd? nd? palab?na p?r?nz? y?, t??m?? kal?k?da?, t??w??k??, p?t? ???? l?, t??p?k? ka?. ?l?, wondu nd? palab?na p?r?nz? n??y?? y?, yee palak?-t? n? t?m?y? l?m taa k?y?, t?p?z?? t?w??k? yaa t?p??. N??t? nd? t?h?ŋ laatriki miŋ p?d??f?y?. N??t? nd? ???? pakay??na asiyee n??y?? y??. Weyi ?lak? p?r?nz? y?, paya?-? se p?r?nziyee (bronzier).

Kuviri k? kp?l? kp?l?k?? t? p?t? weyi ?-n?? maya? k?y? 29 n? y?sa? maya? k?y? Cu. P?k? n??l?m p?y?. P?t?naa ca?y? kpata taa l?, kuviri n? liidiye n? sika po-lona k? k?y?md?y?. ?w? t?t? p???? taa, ?tak?l? ??? ?l? ?w?? paa fezuu ŋg? l? k?-taa. Sak?y? taa ?y? k?l?na-? lab?na? t?m?y? ?z? ?k?? n??l?m wonuu y?. Kuviri k? n??l?m p?t?naa weyi ?w?na t?l?m ???? ?z? sika n? Os?m?y?m.

Nab?y? naa taa l? paya-? se kuviri k?s?m?? ŋg? ?s? ha? taa l?, p?k? kuviri n? z?ŋk? n? pat???-? h??? se s?t? s?m?ŋ kuviri. P?k? t?y?ŋ n??l?m p?y? mb? l?, ?m?? latriki miŋ n? p?t?ŋna p?y?? n? ?-t?ma ??? sak?y?. Palak?na t?m?y? kuduyiŋ ma? taa n? ?w? kp?nd?t? sak?y? taa, kuviri kp?nd?? wonduu taa.

Kuviri, n?n?n?? t? n??l?m wonuu k?lab?na?, ?k? n??l?m wonuu k?b?n?? ŋg? ?y? kaalab?na t?m?y? kpem y?. ?k?l?? miŋ sa? p?c? eyoli, p?w? k?l?? yem se papas? kal?k?da? kuviri taa p?t?ŋna paa ?e?a n?? taa miŋ y??, mb? panaa l??l?.

Paana kuviri t? yoluu ?ooo hoohoo k? helim mizisi taa Iran p?? taa Sialh 3 k?b?njaaz? kp?l?k?? lone y??, p?k? p?nz? agbaba 5 h?k? al?waat? p?c? pal?l? Yeesuu Kr?st?, mb? y? p?tal? p?nz? kudokiŋ l?b?. P?nz? tal? kudokiŋ lo?o pohuyuu n??l?m t?t? se p?sa n? pal?z? kuviri y? w? k?y?m?m Eurasi h??l?ŋ t?ŋga n? Afrika n? ???? ?z? Sinai malasite y? k? Egipiti k?b?n?? t? ?en?e pohuya? t?t?? n?m p?n?t?na p?nz? 4500 p?c? pal?l? Yeesuu Kr?st?.