한국   대만   중국   일본 
Frans?? t? kp?l? l?z?? ? Wikipediya Aller au contenu

Frans?? t? kp?l? l?z??

P?l??na Wikipediya

Frans?? t? kp?l? l??z? p?k? Frans?? cana? t?m al?waat? nd? kpa? pat?la? Aj?y? s?s?na, p?na? 1789 k? agooza fena? k?yak? 5 ŋg? wiye, n? Napoleon Bonaparte kewiya? kpela? tuzuu k? p?-?ja?? t? fenas? takaya? t? fena? k?l?la? al?waat? taa, kam?ŋ fena? k?yak? 9 p?na? 1799 taa.

Frans?? t? cana? t?m taa l?, p?k? keem al?waat? nat?y?, mb? p?y?? y? al?waat? t???z?na cana? kewiya? t?m n? t???z? ???? Frans?? ?ja?? taa w?ya? k???m kewiyitu t? t?m p?l?na ?yaa kpeekpe kewiya? t?b?? se pa?t? kewiya? n? p?t?ŋg? kajala? ?ja??. Al?waat? nd? t???za w?yaŋ kewitu n? sama? taa pa?t? y?? k?l?t? n? ?oŋ t?naa.

L??z?t? nd? t?-yebina Frans?? ?y? wa?? n? ?-y?? kand?? t?m nd? t?y??d?? k?maŋ w?t? t?m ?yaa h?k?ŋ taa pa?t? ?s?nda y??, t?y?? w?? t?m n? ?ja?? kewiyitu l?ma?z?y? ?oŋ mb? pal? n? ?ja?? ??na ?s?nda p?t?ŋna mba pal?za y? p?y??.

?yaa kudokuŋ m?n?ŋ sak?y? hi? s?m p?t? l?z?? kp?l? al?waat? nd? t?-taa, k?z? k?z? s?nd?? s?s?t? al?waat? (p?s?ta ?yaa 16594 n??ŋ) n? al?waat? nd? t?-taa pataka? se pekizina l?z?t? la?s?, k?z? k?z? vendee you al?waat? taa.

T?-t?? pa?z?? al?waat? l?, ?yaa mba paas??la Frans?? l?z?t? t? t?m y? posusa? ?ja?? t?ŋga taa k? l?z?t? waza?, ŋg? l?z?t? nd? tu-koyondina n?k?d?? mb? t?w?k?? y? p?-t?m. Frans?? kp?l? l?z?t? t? yoŋ, nd? tutukuna Er?p? kedeŋga t?ŋga y?, yeba n? pal?z? aj?y? l??na n? p?k?na ???? kamas? l?z?t? n? Er?p? taa aj?y? t? l?z?t? ????, n? p?t?n? payi mb? y? l?z?yaa l?ma?za t?m susuu kpa ?oŋ.

P?way? l?, p?t? yoŋ ?n? ??ala hal? ?k?? ?tal? Napoleon yoŋ. L?z?t? l?ma?z?y? nd? ??k?na nd?nj??l?y? sak?y? n? p?ca? ?eu ???? ?z? p???z?? ???? y? kpa??ŋ naal? weyi ?t?ŋga al?waat? nd? y? k? Frans?? ?ja?? ???? ?z? paa ?ja??.

Frans?? t? kp?l? l?z?? mb? p?l?na liidiye k?d??a? y?? y? p?t?ŋna ?z?ma Frans?? woba aj?y? t?-y?? w?? you Etaazuunii ?ja?? taa y?, p?k?na k?k??? n? nd?nj??laa k? ?oŋ t?naa n?m t?naa ?yaa (mb? p?y?? y? lambuu h?y?? taf?y? k?maŋ ?yaa n?m t?naa n? tan?m t?naa aj?y? ?yaa h?k? taa ŋg? ??c?na k?y? tan?m taa ?yaa t?m?y? lab? n? k?z?wa? kaaw? sak?y?). ?l?, tan?m t?naa ?yaa (?yaa m?n?? y?? l?, tan?m ?yaa kp?nda 97%) h?k?ŋ taa kaaw? t?ka? s?s? nakay? p?t?ŋna nesi t? t?ma lab? n? ageeta n? t?t? nd? t?-taa ŋw? y? ????.