Birmingham
(
):([?b?ːrm?ŋ?m])
[2]
[3]
[4]
BUR| ming|?m
) ?
qala
ham sonı? menen birge,
Angliyada?i
Batıs Midlendlar
okruginda?i
metropoliten rayon
. Bul
Birlesken Korollıqta?i
ekinshi iri qala. Biraq, ekinshi iri qala bolıwına qaramastan, texnikalıq tarepten Ullı Britaniyada?ı e? iri
qala
saneladı, sebebi
London walayatina
(shama menen xalıq sanı 8,546,761) Ullı Britaniya hukimeti tarepinen heshqashan "
qala martebesi
" berilmegen;
London qalası
da,
Westminster qalası
da Birmingham?a qara?anda az xalıqqa iye.
Ullı Britaniya qalaları dizimin
kori? (Xalqı ustini boyınsha tartiplew)
[5]
.
Qala
1,145 million adamdı quraydı,
West Midlands
metropolitan okrugi
[6]
[7]
Birmingham
Birlesken Korollıqtı? ekinshi qalası” retinde belgili
[8]
[9]
[10]
[11]
[12]
.
Angliyanı? Batıs Midlandlar regioninda,
Londonnan
shama menen
100|mil
jaylasqan Birmingham
Midlandlardı?
socialliq, materiallıq, finanslıq ham sawda orayı esaplanadı. Ayriqsha tarepi sonda, Birminghamdan tek kishi daryalar a?ip otedi, tiykarınan
River Tame
jane onı? irmoqlari
River Rea
ham
River Koul
- olardan biri bawırlas tiykar?ı daryalar
Severn
,
shahar orayından
shama menen
20|mil
batısta jaylasqan.
Orta asirlerde
Uorvikshirde
tariyxtan
bazar qalashası
bol?an Birmingham XVIII asirde
Midlendlar bilimi
ham
Sanaat revolyuciyasi
dawirinde ilim, texnologiya jetiskenliklerin korgen ham ekonomikalıq rawajlanıw, zamanagoy
industrial jamiyetti?
koplegen tiykarların jaratqan qatar innovatsiyalardı islep shı?ar?an
[13]
. 1791-jıl?a kelip ol "dunyada?ı birinshi islep shı?arıw qalası" retinde tan alın?an
[14]
Birminghamni? har qıylı qanigelesken ham joqarı maman kasipler menen shu?ıllanatu?ın mi?la?an kishi ustaxanalari menen ajralıp turatu?ın ekonomikalıq doretiwshilik ham innovatsiyalardı? ajayıp darejesin xoshametlantirdi; bul XX asirdi? aqır?ı sheregine shekem dawam etiwi kerek bol?an parawanlıq ushın ekonomikalıq tiykar jarattı.
Wattli puw dvigateli
Birminghamda oylap tabıl?an
[15]
.
Socialliq jıldamlıqtı?
joqarı darejesi natiyjesinde
siyasiy radikalizm
madeniyatı da rawajlantirildi, bul madeniyat
Tobeas Attvudtan
Jozef Chemberlenge
shekem bol?an basshılar astında jardem beriwi kerek edi. Bul Britaniyada Londonnan sırtta te?i joq siyasiy tasir ham Britaniya demokratiyasını? rawajlanıwinda sheshiwshi rol oynaydı
[16]
. 1940-jıldı? jazınan 1943-jıldı? baharine shekem, Birminghamdi
Birmingham Blitsi
dep
atalıwshiGerman Luftwaffe
kushli bombardimon etdi. Qala infraduzimine jetkerilgen zalel rejeshiler tarepinen kozaba alıp barıl?an buzılıw dep tan alinip, ja?a qurılıs siyasatina qosımsha turde keyingi on jıllıqlarda ke? kolemli
qalani qayta tiklewine
alıp keldi.
Birmingem ekonomikasında hazirde
xizmat tarawı
ustinlik etedi
[17]
. Qala iri xalıq aralıq sawda, transport, usaqlap satıw sawdasi, konferenciya ham ilajlar orayı esaplanadı. Onı?
metropoliten ekonomikası
Birlesken Korollıqta?ı ekinshi iri mamleket
YaIM
$121,1 mlrdti quraydi (2014)
[18]
Onı? bes universiteti
[19]
soni? ishinde
Birmingem universiteti
, onı mamleket sırtında?ı e? iri
joqari talim
orayına aylantır?an
[20]
. Birmingemda?i iri materiallıq makemeler
Birmingem qalası simfonik orkestri
,
Birmingem korollıq baleti
,
Birmingem repertuar teatri
,
Birmingem kitapxanası
ham
Suwretlew korkem-oner shashtarezlik institutı
- xalıq aralıq abıroyı,
[21]
[22]
ham qalada janlı ham tasirli xalıq
sa?ati
,
muzika
adabiy
ham
pazandalik
sahnaları bar
[23]
[24]
[25]
Qala
2022-jil?i Oz-ara doslıq oyınlarina
da tabıslı miyman kutiwshilik etdi
[26]
[27]
2022-jıl ja?dayına kore, Birmingem Ullı Britaniyada?ı sırt ellikler e? kop keletu?ın ushinshi qala bolıp tabıladı
[28]
.
Birmingem
atı
Old English
ang|Beormingah?m
sozinen kelip shıqqan bolip
[29]
, uy yamasa [[lang|ang|
Beormingas
]] xalıq punkti - atı shın maniste “Beorma xalqi” degen manisti a?latıwshı ham anglo-sakson administraciyasını? daslepki boliniwinde sholkemlesken qawim yamasa urıwi
[30]
. Qawim atı menen atal?an
Beorma
anglo-sakslar jaylasip al?an waqıtta onı? basshısı, ulıwma awlad yamasa ta? qal?anday qawim ?ayratkeri bolıwı mumkin edi.
ang|-ingah?m
menen tawsılatu?ın jay atları aymaqtı? anglo-sakson kolonizatorlı?ını? daslepki basqıshlarında islengen baslan?ısh xalıq punktlerine tan bolıp, Birmingem, itimal, 7-asirdi? baslarında ameldegi bol?anlı?ın korsetedi
[31]
. Atirapta?ı atları
ang|-t?n
('ferma'),
ang|-menen tawsılatu?ın xalıq punktleri. l?ah
('to?aylardi tazalaw'),
ang|-worð
('qosimsha') ham
ang|-dala
('ashiq jer') tarepinen jaratıl?an ekilemshi xalıq punktleri bolıwı mumkin. Anglo-sakson xalqını? keyingi ke?eyiwi
[32]
geypara ja?daylarda, itimal, aldın?ı
Britaniya
saytlarında
[33]
ushirasadi.
Birmingem ayma?ında?ı
al?ashqi insan
iskerligi haqqında daliller eramız?a shekemgi 8000
[34]
menen
tas dawiri
mawsimlik xalıq punktleri, tungi a? partiyaları ham tereklerdi kesiw sıyaqlı to?ayda?ı ilajlardı korsetiwshi artefaktlar
[35]
. Kop
kuygan hoyuklar
zamanagoy adamlar
birinshi ret bul jerge
bronza dawirinde
intensiv turde ornalasip, dıyqanshılıq penen shu?ıllanlı?in, ya?nıy eramızdan aldın?ı 1700-jıllar arasında xalıqtı? sezilerli, biraq qısqa muddetli a?ımı juz bergenligin korsetedi. ham eramız?a shekemgi 1000, itimal, kelspewshilik yamasa atirapta?ı immigratsiya natiyjesinde juzege kelgen
[36]
I asirde
Britaniyanı Rimler basıp alıwı
, Birmingem platosini? to?aylı mamleketi aldın?a jıljıp kiyatır?an Rim legionlari ushın tosıq boladı
[37]
, ulken
Metchli qor?anın qur?anlar
zamanagoy
Edgbaston
ayma?ında AD 48
[38]
, jane onı
Rim jolları
[39]
- ↑
?Lord Mayor of Birmingham, Councillor Maureen Cornish JP“
. Qaraldı: 1-iyun 2022-jıl.
- ↑
Ulgi:Web
- ↑
oxfordlearnersdictionaries. com/definition/english/birmingham? q=Birmingham ?Birmingham“
. Qaraldı: 2020-jıl 4-sentyabr.
- ↑
Ulgi:Web
- ↑
org. uk/uk-cities-by-population/ ?Ullı Britaniya qalaları xalıq sanı boyınsha 2022“
(en).
populationdata
. Qaraldı: 2-iyul 2022-jıl.
- ↑
Web deregi| bet=P01 Xalıqtı dizimge alıw 2021: Jınsı boyınsha adettegi xalıq sanı, jergilikli hukimet sholkemleri Angliya ham Wels|url=
https://www
. ons.gov. uk/file?Uri=/peoplepulationandcommunity/populationandmigration/populationestimates/datasets/populationandhouseholdestimatesinglandandwalescensus2021/census2021/census2021 firstresultsenglandwales1. xlsx|baspaxana=taxminan </ac=2020 -jılda Milliy Statistikalıq ma?lıwmatlar bolimi. Ullı Britaniyada|kengroq metropolitan ayma?ı]]}}
- ↑
Web deregi|last=White|first=Richard|date=2021|bet=Metropolitan ayma?ı xalqı|url=
https://worldpopulationreview
. com/world-cities/birmingham-population|access-date=31 yanvar 2022-jıl|ish=Dunya xalqı|baspaxana=|page=|format=}}
- ↑
business-live. co. uk/economic-development/cameron-birmingham-englands-second-city -8645642 ?Kameron: Birmingham-Angliyanı? ekinshi qalası“
. BusinessLive (16-fevral 2016-jıl).
- ↑
britain-magazine. com/carousel/birmingham-englands-second-city/ ?Angliyanı? ekinshi qalası : Birmin gham“
. Britain Magazine (24 may 2013-jıl). Qaraldı: 2022-jıl 21-iyul.
- ↑
lonelyplanet. com/articles/top-things -to-do-ın- birmingham-england ?Birminghamdagi e? qızıqlı 15 zat“
(28-yanvar, 2022-jıl).
- ↑
express. co. uk/news/politics/1628053/boris-johnson-brexit-commonwealth-latest-news-ont ?Baris Brexit Britaniyanı? " qayta tiklengan" menen munasabetlerdi bekkemlew qabiletin al?ıslaydı Oz ara doslıq“
. The Express (20 -iyun 2022). Qaraldı: 2022-jıl 21-iyul.
- ↑
birminghammail. co. uk /sport/football/football-news/gary-lineker-aston-villa-birmingham-23792877 ?'Jerkenish'- Gari Lineker ham Mixa Richards Aston villa ham Birmingham Siti haqqında kelisip aldılar“
. Birmingham Mail (2022-jıl 26 -aprel). Qaraldı: 2022-jıl 21-iyul.
- ↑
harvnb|Uglow|2011|pp=iv, 860 -861; harvnb|Jons|2008|pp=14, 19, 71, 82-83, 231-232}}
- ↑
Xopkins 1989
, s. 26
harvnb error: no target: CITEREFXopkins1989 (
help
)
- ↑
Berg 1991
, ss. 174, 184, Kitaptan koshirip alın?an
harvnb error: no target: CITEREFBerg1991 (
help
)
- ↑
Uord 2005
, jacket
harvnb error: no target: CITEREFUord2005 (
help
)
- ↑
Web deregi| url=
http://www
. nomisweb. co. uk/reports/lmp/la/1946157186/report. aspx#tabjobs| bet=Xızmetkerlerdi? jumıs jayları (2012)| access-date=29 mart 2014-jıl| ish=Nomis - rasmiy miynet bazarı statistikası| baspaxana=Milliy statistika mekememesi}}
- ↑
vebdan koshirip alın?an| url=
http://www
. brookings. edu/research/interactives/global-metro -monıtor -3| bet=Global qala YaIM 2014| baspaxanachi=Brookings Institutıon| kiriw sanesi=18-noyabr 2014 jıl| url-status=dead| archive-url=
https://web
. archive. org/web/20130605135349/
http://www
. brookings. edu/research/interactives/global-metro -monıtor -3| archive-date= 5 iyun 2013 jıl}}}}
- ↑
birmingham.gov. uk/info/20014/schools_and_learning/1022/universities_in_birmingham ?Birmingemdagi universitetler - Birmingem qala ke?esi“
. Birmingem qala ke?esi. Qaraldı: 25 mart 2021-jıl.
- ↑
centreforcities. org/assets/files/09 -12-17%20 Birmingem%20 University%20 Challenge.pdf ?University Challenge: Birmingemda bilimler ekonomikasın rawajlandırıw“
. Qalalar orayı (2009). 11-noyabr 2013-jılda tup nusqadan
archive. org/web /20131111215357/http://www. centreforcities. org/assets/files/09 -12-17%20 Birmingem%20 University%20 Challenge.pdf arxivlendi
. Qaraldı: 11 noyabr 2013.
- ↑
{{
Ja?alıqlar deregi
}} ulgisinen paydalanıwda
title=
parametri belgileniwi kerek
.
- ↑
com/england/birmingham/the-barber-institute-of-fine-arts ?Suwretleytu?ın korkem oner shashtarezlik institutı“
. 3-iyul 2011-jılda tup nusqadan
archive. org/web/20110703140935/http://www.johansens. com/england/birmingham/the-barber -institute-of-fine-arts arxivlendi
. Qaraldı: 31 yanvar 2011 jıl.
- ↑
Baha
independent. co. uk/arts-entertainment/music/features/forget -madchester-its-all-about-the-btown-scene-8207631. html ?Madchesterni unut, hammesi B-Town saqnası haqqında“
.
?arezsiz
. ?arezsiz Ja?alıqlar ham Media (13-oktyabr 2012-jıl). 12-aprel 2019-jılda tup nusqadan
archive. org/web/20190412174617/http://www. arts-co. com/ assets/pdfs/MattPrice.pdf arxivlendi
. Qaraldı: 11-noyabr 2013-jıl.
- ↑
{{
Ja?alıqlar deregi
}} ulgisinen paydalanıwda
title=
parametri belgileniwi kerek
.
- ↑
{{
Ja?alıqlar deregi
}} ulgisinen paydalanıwda
title=
parametri belgileniwi kerek
.
- ↑
birmingham2022. com / ?Birmingem 2022 Oz ara doslıq oyınları uyi“
.
B2022
.
- ↑
Koshirip alın?an ja?alıqlar| url=
https://www
. independent. co. uk/sport/nigel- huddleston-glasgow-ben-birmingham-city-council-gold-coast-b2139065. html|bet=Birmingem Oz ara doslıq oyınların " tolıq qabıl etken" Olimpiada?a miyman kutiwshilik etiwi mumkin edi|ish=The Independent|sane=6 -avgust 2022-jıl|kiriw sanesi=12 2022-jıl avgusti}}
- ↑
[https: //www. ons.gov. uk/peoplepopulationandcommunity/leisureandtourism/articles/traveltrends/2021#overseas-residents-visits -to-the-uk ?Sayaxat tendentsiyaları - Milliy statistika basqarması“]
.
www. ons.gov. uk
. Qaraldı: 16-avgust 2022-jıl.
- ↑
Gelling 1956
, s. 14
harvnb error: no target: CITEREFGelling1956 (
help
)
- ↑
Gelling 1992
, s. 140
harvnb error: no target: CITEREFGelling1992 (
help
)
- ↑
Gelling 1956
, ss. 14?15
harvnb error: no target: CITEREFGelling1956 (
help
)
- ↑
Torp 1950
, s. 106
harvnb error: no target: CITEREFTorp1950 (
help
)
- ↑
Harvnb|Bassett|2000|p=7}}
- ↑
Hodder 2004
, s. 23
harvnb error: no target: CITEREFHodder2004 (
help
)
- ↑
Hodder 2004
, ss. 24?25
harvnb error: no target: CITEREFHodder2004 (
help
)
- ↑
Hodder 2004
, ss. 33, 43
harvnb error: no target: CITEREFHodder2004 (
help
)
- ↑
Thorpe, H.
. {{{title}}}
, Nyu-York.
ISBN
0-85409 -607-8
.
- ↑
Hodder 2004
, s. 51
harvnb error: no target: CITEREFHodder2004 (
help
)
- ↑
Ulgi:Cite jurnalı