Georg Friedrich Handel
(
Angle
,
George Frideric Handel
), naskis en
Halle
ye la
23ma di februaro
1685
, e mortis en
London
ye la
14ma di aprilo
1759
. Il esis kompozisto qua rezidis dum multa yari en
Britania
.
La genitori di la kompozisto esis Georg Handel, kirurgiisto en Halle evante 63 yari ye la nasko, e Dorothea, duesma spozino di Georg. Yuna Georg havis intereso pri muziko, e kom puero il recevis lecioni de
Friedrich Wilhelm Zachow
, orgenisto ye la Merkato-kirko en Halle, pri pleado di
orgeno
,
violino
e
hoboyo
, e pri
kontrapunto
.
La patro di la kompozisto deziris ke il esez legisto; pos la morto di sua patro en 1697 il duris studiar por la legala profesiono ye la universitato di Halle, e samtempe il esis orgenisto di la Katedral-kirko en Halle.
Il abandonis legala studiado pos un yaro ed en 1703 il translojis a
Hamburg
. Il docis pri muziko e pleis en la orkestro di la opero-domo di la urbo. Il skribis sua unesma
opero
Almira
en Hamburg; ol esis pleata en 1705 ed esis sucesoza. En 1706 il voyajis ad
Italia
; il rezidis en
Roma
e divenis amiko di influiva aristokrati. Il skribis
oratorii
e
kantati
, ed altra ekleziala muziko. Divenante famoza, ilua opero
Agrippina
esis sucesoze pleata en
Venezia
en 1710. Il translojis a
Hanover
, kom muzikestro ye la korto di Georg Ludwig, Elektero di Hanover; ilca esis fratulo di Princo Ernst August di Hanover, quan il renkontrabis en Italia. Georg Ludwig expektis divenar rejo
George la 1ma di Granda Britania
, pro la aranjuro di 1701 pri la sucedo: il esis decendanto di
James 1ma di Anglia
.
Georg Ludwig grantis a Handel permiso vizitar
London
por ula periodo. Ilua unesma opero produktita en London,
Rinaldo
, pleesis en
1711
. Pos plura monati il retrovenis a Germania e skribis plusa muziko en Hanover.
De 1712 il rezidis en London, ube il establisis su; il skribis du Italiana operi. En 1715, ye la morto di rejino
Anne di Granda Britania
, Georg Ludwig divenis rejo. La bone-konocata Aquo-muziko skribesis por rejala okaziono sur la fluvio Thames, frue en la regno di George.
De 1717 til 1720 il esis kompozisto por la Komto di Carnarvon ye la rurala rezideyo di la komto, por qua il kompozis plura verki. De 1720 til 1728 il okupesis pri produktar operi en London. Permananta opero-centro esis establisata: la Rejala Akademio di Muziko, di qua la rejo esis patrono. Il vizitis Germania e selektis plura opero-kantisti; la plu multa venis de la korto di
Dresden
. Il kompozis serio de operi, inkluzanta
Giulio Cesare
en 1724, qui pleesis en la Haymarket-teatro.
La Rejala Akademio di Muziko faliis en 1728; Handel duris kun sua propra opero-kompanio. Ilua opero
Alcina
pleesis en 1735. Ilua kompanio duris til 1735; publika suporto en London di Italiana operi diminutis. Il komencis skribar oratorii, en la Angla linguo; tala verki atraktis plu granda audantaro. Exempli esas
Saul
ed
Israel in Egypt
. Il kompozis la
Concerti Grossi
op. 6, kontenanta dek-e-du peci, intencita por pleo inter la akti di oratorii.
Il esis invitata kompozar verko por almonala koncerto en
Dublin
,
Irlando
. Il arivis en Dublin por serio de sis koncerti en novembro 1741, ed ilua famoza korala verko
The Messiah
(La Mesio) esis unesmafoye pleata en ta urbo ye
13 di aprilo
1742
; la sejorno en Irlando esis sucesoza.
En London, il duris skribar oratorii, exemple
Samson
en 1743. En 1744 esis
Semele
, klasikala dramato por koncert-pleado, e simile
Hercules
en
1745
.
Judas Maccabeus
e
Solomon
pleesis en 1747.
En
1748
il skribis la bone-konocata muziko por pirotekniko-expozo, rejala okaziono por celebrar la
Kontrato di Aix-la-Chapelle
. En la lasta yari di Handel il kompozis min ofte; ilua lasta kompozuro esis la oratorio
Jephtha
, pleata en 1752. Ilua vidado falieskis. Il mortis en
1759
; plura mil personi asistis la funero.
Il havis mordema esprito; il esis nepacienta e kelkatempe iracoza; il nultempe esis mariajata; il havis amiki ye alta nivelo di socio.