La blokuso di Berlin esis la klozado di terala aceso al urbo Berlin dal Sovietiani , de la 24ma di junio 1948 til la 12ma di mayo 1949 . Ca blokuso afektis precipue la westo dil urbo, regiono okupita dal Usani , Franci e Britaniani , qui impozis monetala reformo por stabligar ekonomiale lia okupo-zono, per remplaso di la devaluita Reichsmark dal Deutsche Mark . Ca stabligo-procedo, e l'adopto dil programo Marshall plufortigis ekonomiale la westala zono di Germania , dum ke l'estala zono restis povra e mustis durar la pago di indemni a Sovietia pro la milito. Altralatere, la monetala reformo impedis la neformala komerco inter l'esto e la westo di Germania, e ca komerco esis esencala por l'ekonomio dil estala zono.

Kom reakto, Sovietiana autoritatozi komencis impedar choseala e ferovoyala aceso de westala Germania a West-Berlin , por preventar la fugo di Reichsmark -i a ca zoni. Ye la 23ma di junio 1948, Sovietiani anuncis sua propra monetala reformo en estal Germania, per la kreo dil Ostmark . L'ocidentala povi protestis, tamen li agnoskis l'existo di Ostmark . Ye la sequanta dio, Sovietiani blokusis omna aceso terala, ferovoyala e fluviala, ed anke l'interrupto di furniso di elektro a westala Berlin. Lia skopo esis ke westala federiti abandonus lia okupo-zoni en Berlin. Sovietiani pregis ke li provizus omna vari bezonita da Berlin, ma la federiti refuzis to.

Lor, West-Berlin havis cirkume 2 milion habitanti, qui ne povis transvivar multa tempo sen recevar nutrivi e karbono del ocidento. Do, westala federiti decidis transportar ca vari per transportoavioni . L'unesma ek li, modelo Douglas C-47 Skytrain , tervenis en Berlin ye la 25ma di junio 1948, an l'aeroportuo Tempelhof. Altra aviono-modeli, exemple la modelo Douglas C-54 Skymaster , ank uzesis.

La blokuso Sovietiana finis ye la 12ma di mayo 1949 . Tamen, Usani e Britaniani duris transportar vari per avioni til la 30ma di septembro ca yaro. Usan avioni transportis 1 783 573 tuni di vari (76,40% ek la totalo), kontre ke Britanian avioni transportis 541 937 tuni, o 23,30% ek la totalo. Entote, 278 228 flugi transportis 2 334 374 tuni, di qui 2/3 esis karbono . Dum la kulmino dil procedo, 2 avioni tervenis en Berlin ye singla minuto. ^[1] Usa perdis 17 avioni, kontre ke Britaniani perdis 8 avioni pro acidenti dum l'operaco. ^[2]

Referi [ redaktar | redaktar fonto ]