Videz quo ligesas adhike (che utensili). - A pagino di yaro .

La 12ma di decembro esas la 346ma dio di la yaro (347ma en bisextila yari ) segun Gregoriala kalendario . Restas 19 dii til la fino di la yaro.

Dio [ redaktar | redaktar fonto ]

• En Rusia - Dio di la konstituco .
• En Mexikia - Festo di Nia Siorino de Guadalupe.
• Dio di Santa Ioanna de Chantal, por katolik-eklezio .

Eventi [ redaktar | redaktar fonto ]

• 884 - Imperiestro Karloman la 2ma mortas, e sucedesas da ilua kuzulo, Charles la Grasa, kom imperiestro di Frankia e rejulo di West-Francia ed Aquitania .
• 1254 - Italiana kardinalo Rinaldo di Jenne divenas papo Alexander la 4ma .
• 1653 - En Anglia , tale nomizita "parlamento di Barebone" o "parlamenteto" dissolvesas, pos decido da lua membri.
• 1787 - Pensilvania divenas la duesma Usana stato .
• 1897 - Urbo Belo Horizonte , la nuna chefurbo dil stato Minas Gerais , en Brazilia , inauguresas.
• 1898 - En Bolivia komencas interna milito .
• 1901 - Guglielmo Marconi recevas en Kanada l'unesma trans-Atlantika transmisado di radio .
• 1912 - En Curitiba , Parana , inauguresas Federala Universitato di Parana (UFPR), l'unesma federal universitato di Brazilia .
• 1915 - Che Republiko Chinia , lora prezidanto Yuan Shikai deklaras su imperiestro.
• 1956 - Japonia membreskas Unionita Nacioni .
• 1963 - Kenia nedependanteskas de Unionita Rejio .
• 1970 - Kosmosondilo Uhuru lansesas.
• 1975 - Carlos Arias Navarro , divenas chefminstro di Hispania.
• 1981 - En Salvador finas masakro di civili en la vilaji El Mozote, La Joya e Los Toriles. Cirkume 900 personi mortigesis dal militisti.
• 1988 - La koliziono di tri treni en Clapham, proxim London , produktas 35 morti e 100 vunditi. ^[1]
• 1991 - En Nigeria , la chef-urbo oficale transferesas de Lagos ad Abuja .
• 1996 - Uday Hussein vundesas serioze pro atento.
• 2012 - Nord-Korea lansas lua unesma artificala satelito .
• 2019 - En Aljeria eventas prezidantal elekti pos la renunco di Abdelaziz Bouteflika . ^[2] Abdelmadjid Tebboune elektesas prezidanto per 58,15% ek la voti.
• 2020 - La quanto di kazi di COVID-19 en tota mondo superiras 70 milioni.
• 2021 - Eventas plebicito pri la nedependo di Franca teritorio Nova-Kaledonia , kun la partopreno di 43,9% de la personi qui darfis votar. La nedependo rejektesis per 98,49% ek la voti. Separatisti boikotis la plebicito. ^[3]

Naski [ redaktar | redaktar fonto ]

• 1799 - Karl Briullov , Rusa piktisto (m. 1852)
• 1820 - Carolina Coronado , Hispana skriptisto (m. 1911)
• 1821 - Gustave Flaubert , Franca skriptisto (m. 1880)
• 1863 - Edvard Munch , Norvegiana piktistulo (m. 1944)
• 1866 - Alfred Werner , Germana kemiisto, Nobel-laureato (m. 1919)
• 1875 - Gerd von Rundstedt , Germana militisto (m. 1953)
• 1911 - Boun Oum , chefministro di Laos (m. 1980)
• 1914 - Patrick O'Brian , Britaniana skriptisto (m. 2000)
• 1915 - Frank Sinatra , Usana kantisto, aktoro e filmifisto (m. 1998)
• 1922 - Christian Dotremont , Belga piktisto (m. 1979)
• 1923 - Bob Barker , Usana prizentisto di televiziono (m. 2023)
• 1928 - Helen Frankenthaler , Usana piktistino (m. 2011)
• 1933 - Manu Dibango , Kamerunana muzikisto ^[4] (n. 1933)
• 1934 - Hilla Limann , prezidanto di Ghana (m. 1998)
• 1934 - Miguel de la Madrid Hurtado , prezidanto di Mexikia (m. 2012) ^[5]
• 1935 - Harvey James Alter , Usana mediko e virologiisto, Nobel-laureato
• 1937 - Connie Francis , Usana kantisto ^[6]
• 1940 - Dionne Warwick , Usana kantisto
• 1943 - Grover Washington Jr. , Usana saxofonisto (m. 1999)
• 1946 - Emerson Fittipaldi , Brazilian automobilisto
• 1948 - Marcelo Rebelo de Sousa , prezidanto di Portugal
• 1949 - Marc Ravalomanana , prezidanto di Madagaskar
• 1950 - Eric Maskin , Usan ekonomikisto, Nobel-laureato
• 1954 - Kader Abdolah , Iranana-Nederlandana skriptisto
• 1962 - Tracy Austin , Usana tenisistino
• 1963 - Juan Carlos Varela , prezidanto di Panama
• 1991 - Yelena Kokareva , Rusa gimnastikistino

Morti [ redaktar | redaktar fonto ]

• 1204 - Moshe ben Maimon , Maimonides , Juda filozofo naskinta en Hispania (n. 1135 o 1138)
• 1792 - William Hoare , Angla piktisto (n. 1707)
• 1792 - Denis Fonvizin , Rusa skriptisto (n. 1745)
• 1843 - Rejulo Willem la 1ma di Nederlando (n. 1772)
• 1877 - Jose de Alencar , Braziliana skriptisto del epoko Romantika (n. 1829)
• 1889 - Robert Browning , Britaniana skriptisto (n. 1812)
• 1890 - Francois Bocion , Suisa piktisto (n. 1828)
• 1894 - John Sparrow David Thompson , chefministro di Kanada (n. 1845)
• 1913 - Imperiestro Menelik la 2ma di Etiopia (n. 1844)
• 1960 - Christopher Hornsrud , chefministro di Norvegia (n. 1859)
• 1963 - Theodor Heuss , prezidanto di West-Germania (n. 1884)
• 1985 - Ian Stewart , Britaniana pianisto, muzikisto di la bando The Rolling Stones (n. 1938)
• 1989 - Roger Moureaux , Franca Idisto, redaktero di Progreso (n. ?)
• 1993 - Jozsef Antall , chefministro di Hungaria (n. 1932)
• 1997 - Ali Amini , chefministro di Iran (n. 1905)
• 1999 - Joseph Heller , Usana skriptisto (n. 1923)
• 2000 - Libertad Lamarque , Arjentinan aktorino (n. 1908)
• 2002 - Orlando Villas-Boas , Brazilian explorero e defensero di indijeni (n. 1914)
• 2003 - Heydar Aliyev , prezidanto di Azerbaijan (n. 1923)
• 2007 - Ike Turner , Usana muzikisto e kantisto (n. 1931)
• 2008 - Tassos Papadopoulos , prezidanto di Chipro (n. 1934)
• 2008 - Daniel Carleton Gajdusek , Usana mediko, Nobel-laureato (n. 1923)
• 2020 - Fikre Selassie Wogderess , chefministro di Etiopia (n. 1945) ^[7]
• 2020 - John le Carre , Angla skriptisto (n. 1931) ^[8]
• 2021 - Paulias Matane , generala guvernisto di Papua-Nova-Guina (n. 1931)

Referi [ redaktar | redaktar fonto ]