한국   대만   중국   일본 
Noam Chomsky - Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia Jump to content

Noam Chomsky

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
Noam Chomsky
Ni Chomsky, a nagbisbisita ti Vancouver, Kanada idi Marso2004
Nayanak ( 1928-12-07 ) Disiembre 7, 1928 (tawen 95)
Philadelphia , Pennsylvania
Nagnagan Avram Noam Chomsky
Alma mater Unibersidad ti Pennsylvania (BA 1949, MA 1951, PhD 1955)
Panawen Maika-20 / Maika-21 a siglo a pilosopia
Rehion Lumaud a pilosopia
Pagadalan Heheratibo a lingguistika , Analitiko a pilosopia
Kangrunaan a pagirayan
Lingguistika   · Sikolohia
Pilosopia ti pagsasao
Pilosopia ti isip
Politika   · Etika
Nalatak a kapanunotan
Heneratibo a gramatika , unibersal a gramatika , pangdaliasatan a gramatika , gobierno ken pangbedbedan , X-bar a teoria , pagsasarunuan a Chomsky , nawaya a testo ti gramatika , Dihital nga awan inggana , dagiti pamunganayan ken dagiti parametro , Minimalista a programa , ramit a panagala ti pagsasao , panglaw ti panagparugso , Chomsky?Schutzenberger a teorama , Chomsky a Kadawyana porma , propaganda a modelo [1]
Nakaimpluensiaan
Naimpluensiaan
[ urnosen iti Wikidata ]

Ni Avram Noam Chomsky ( / ? n o? m ? t? ? m s k i / ; nayanak idi Disiembre 7, 1928) ket maysa nga Amerikano a linguistiko , pilosopo , [6] [7] ti kognitibo a sientista , lohiko , [8] [9] historiador , politikal a kritiko , ken aktibista . Isu ket maysa a Propesor ti Instituto ken Propesor ( Emeritus ) iti Departamento ti Lingguistika ken Pilosopia idiay MIT, nga idiay ket nagtrabtrabaho iti sumurok a 50 a tawtawen. [10] Iti maipatinayon kadagiti obran ti lingguistika, isu ket nagsursurat kadagiti maipanggep ti gubat , politika , ken masa a midia , ken isu ti nagsursurat kadagiti 100 a liblibro. [11] Segun ti Pangsurotan ti Dakamat Dagiti Arte ken Dagiti Kinataon idi 1992, ni Chomsky ket nadakamatan idi a kas maysa a kaaduan a taudan ngem ti sinoman a sibibiag nga eskolar manipud idi 1980 aginggana idi 1992, ken isu idi ti maikawalo a kaaduan a nadakamatan a taudan para iti amin. [12] [13] [14] [15] Isu ket naipalpalawagan idi a kas maysa a prominente a pigura ti kultura, ken nabutosan idi a kas ti "kalaingan a publiko nga intelektual iti lubong" idi 2005 a panagbutos. [16] [17]

Ni Chomsky ket naibagbaga idi a kas ti "ama ti moderno a lingguistika" [18] [19] ken maysa a nangruna a pigura iti analitiko a pilosopia . [6] Ti obrana ket naka-impluensia kadagiti pagobraan a kas ti siensia ti kompiuter, matematika, ken sikolohia. [20] [21] Isu ket naipammadayawan a kas ti nangpartuat wenno kimmaduaan a nagpartuat ti Chomsky a pagsasarunuan , ti teoria ti unibersal a gramatika , ken ti Chomsky?Schutzenberger a teorama .

Kalpasan ti pannakaipablaak ti immuna a librona iti lingguistika, ni Chomsky ket nagbain a prominente a kritiko ti Gubat ti Bietnam, ken manipud idin ket nagtutuloy a nagipabpablaak kadagiti libro iti panagdillaw ti politiko. Isu ket naindayegan a naamammuan para kadagiti panagdillawna iti Ganganaet nga annuroten ti Estados Unidos , [22] estado a kapitalismo [23] [24] ken ti kaaduan anaamammuan a midia ti damdamag . Ti bukodna a panagdillaw ti midia ket nangiraman ti Panagpataud ti Konsepto: Ti Politikal nga Ekonomia ti Masa a Midia (1988), a kimmaduaanna a sinurat kenni Edward S. Herman , ti maysa a panagusig a nangipalpalawag ti teoria ti propaganda a modelo para iti panagusig ti midia. Nangipalpalawag kadagiti paniriganna a kas ti "tradisonal nga anarkista, nga adda dagiti taudan iti Panangilawlawag ken klasiko a liberalismo", [25] ken kankanayon a mangikadkadua iti anarko-sidikalismo ken libertariano a sosialismo .

Dagiti nagibasaran [ urnosen | urnosen ti taudan ]

Paammo [ urnosen | urnosen ti taudan ]

  1. ^ Kanan Makiya, Fouad Moughrabi, Adel Safty, Rex Brynen, "Sursurat para iti Editor" iti Warnakan ti Panagadadal ti Palestina , Warnakan ti Panagadadal ti Palestina babaen ti JSTOR (Tom. 23, Blng. 4, Kalgaw, 1994, pp. 196?200). Naala idi Disiembre 4, 2007. Nangruna nga inadaw a sasao: "Iti panid 146 iti librok, Nalawag nga inamponko ti propaganda a modelo a pinarang-ay ni Noam Chomsky kenni Edward Herman..."
  2. ^ Noam Chomsky (Septiembre 22, 2011). Ni Noam Chomsky iti Responsibilidad dagiti Nasirib : Redux . Maanagan dagiti Kapanunotan. Ti pasamak ket mapasamak iti 09:23 . Naala idi Oktubre 16, 2011 .
  3. ^ Barsky, Robert F. "Chomsky ken Bertrand Russell" . Noam Chomsky: Ti Biag ti Sumuppiat . Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-01-10 . Naala idi Oktubre 29, 2011 .
  4. ^ Chomsky, Noam (1996). Pannakigubatan ti Klase: Panagsalsaludsod kenni David Barsamian . Londres: Pluto Press. pp. 28?29. Ti pudno a kinaipangruna nga obra niCarey a ti immuna a ganetgetna ken aginggana itan ti kangrunaan a ganetget a nangiyeg ti daytoy iti publiko a panakadlaw. Daytoy ket adda ti adu nga implunsiana kadagiti obra nga inaramidko.
  5. ^ "Archive copy" . Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2013-05-28 . Naala idi 2013-02-08 . {{ cite web }} : Panagtaripato ti CS1: naiyarkibo a kopia a kas titulo ( silpo )
  6. ^ a b "Noam Chomsky" Naiyarkibo 2015-02-13 iti Wayback Machine , babaen ni Zoltan Gendler Szabo, iti Diksionario dagiti Moderno nga Amrikano a Pilosopo, 1860?1960 , ed. Ernest Lepore (2004). "Ti intelektual a biag ni Chomsky ket nabingbingay ti nagbaetan dagiti obrana iti lingguistika ken dagiti politikal nga aktibismo, nga umay a maikatlo ti pilosopia. Nupay kasta, ti impluensiana ket adu kadagiti agus-usig a pilosopo gapu kadagiti tallo a banag. Umuna, ni Chomsky ket kaaduan a nagparawad kadagiti kangrunaan a metolohiko a panagiyalis kadagiti siensia ti tao, a nangiliklikud manipud ti agdama a emperisimo iti tengnga ti maika-20 a siglo: panagkukua iti sikolohia, estruksionalismo iti lingusitika ken posibitismo iti pilosopia. Maikadua, dagiti naipaspasayaat a librona iti panagurnos (Chomsky (1957, 1965)) ket nangipatakder ti naikonsepto a kammasapulan para iti maysa a baro a, kognitibista nga arngian ti lisguistika ken nangited kadagiti pilosopo ti baro a pagibatayan para iti panagpanpanunot ti pagsasao ti tao ken ti isip. Ken ti kanungpalan, isu ket kankanayon a nagsalsalaknib kadagiti pannakaimatanganna kadagiti amin a mangal-ala, a nakibingbinglay kadagiti nangruna a suppiatan kadagiti nangruna a pigura iti analitiko a pilosopia..."
  7. ^ Ti Cambridge Diksionario ti Pilosopia (1999), "Chomsky, Noam," Unibersidad ti Cambridge a Pagmalditan, pg. 138. "Chomsky, Noam (naiyanak 1928), preeminente nga Amerikano a lingguista, pilosopo, ken politikal nga aktibista. Adu kadagiti kangrunaan nga inparawad ni Chomsky iti pilosopia, a kas ti nakaimpluensia a panaglikud ti panagkukua... ket nagtaud manipud kadagiti nasayaat a panagibagbagana ken panagisalsalaknib pagbanagan dita ngato..."
  8. ^ Edwin D. Reilly (2003). Dagiti sitio iti Kompiuter ken Teknolohia ti Pakaammo . Greenwood Publishing Group. pp. 43?44. ISBN   978-1-57356-521-9 . Idi 1956, ti lohiko a ni Noam Chomsky ket nangipakita nga adda laeng dagiti uppat a pagiddiatan ti porma ti tesis a gramatika ti Church-Turing, a daytoy ket, iti agpabpababab nga urnos ti kinasayaat, a tinawtawaganna kadagiti gramatiko ti Kita 0, 1, 2, ken 3.
  9. ^ H. L. Somers (2003). Sergei Nirenburg; H. L. Somers; Yorick Wilks (dagiti ed.). Dagiti Panagbasbasa ti Panagipatarus ti Makina . MIT Press. p. 68. ISBN   978-0-262-14074-4 . Napanpanunotko a daytoy ket makaanayen a panagayat tapno adda ti naisalsalaysayan a panangipakita, a naipangpangrun a daytoy a panakitaldiapan ket gapu ti maysa a baro a nangruna a, a saan a naibagbaga a rebolusionario, a pannakaimatangan ti patakder ti pagsasao, a kinaudi a naparaigidan babaen ti linguista ken lohiko a ni Noam Chomsky [2], ken mabalinto a, iti bukodna nga isasaruno ken panawen, daytoy ket maipabalinto iti maysa a baro a pamay-an ti panagipatarus ti makina, a dagitoyto ket narikrikut ngem dagiti naamammuanen ket dagitoyto ket nasaysayaato nga epektibo.
  10. ^ "MIT Departamento ti Lingguistika: Tattao: Pakultad: Noam Chomsky" . Web.mit.edu . Naala idi Agosto 16, 2011 .
  11. ^ "Books" . chomsky.info. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2012-03-13 . Naala idi Agosto 30, 2011 .
  12. ^ "Noam Chomsky" . Web.archive.org. Mayo 28, 2010. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2010-05-28 . Naala idi Agosto 16, 2011 .
  13. ^ "Ni Chomsky ket Kampion ti Panagdakamat" . Opisina ti Damdamag ti MIT. Abril 15, 1992 . Naala idi Septiembre 3, 2007 .
  14. ^ Hughes, Samuel (Agosto 2001). "Bitla!" . the Pennsylvania Gazette. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2007-09-29 . Naala idi Septiembre 3, 2007 . Segun ti kinaudu a panagsukimat babaen ti Instituto para iti Sientipiko a Pakaammo, ni laeng Marx, Lenin, Shakespeare, Aristoteles, ti Biblia, Plato, ken Freud ket ti kaaduan a nadakdakatan kadagiti akademiko a warnakan ngem ni Chomsky, nga inabakna ni Hegel ken Cicero.
  15. ^ Robinson, Paul (Pebrero 25, 1979). "Ti Parikut a Chomsky". The New York Times. Naukoman iti termino ti bileg, sakup, nobilidad ken impluensia ti panunotna, ni Noam Chomsky ket isu ti kangrunaan nga intelektual a sibibiag ttatta nga aldawy. Isu pay ket makariro a nanbingbingay nga intelektual .
  16. ^ http://www.guardian.co.uk/world/2005/oct/18/books.highereducation
  17. ^ Matt Dellinger, "Dagiti mangeg ken Makitkita: Noam Chomsky", The New Yorker , Link , 3-31-03. Naala idi 1-26-09
  18. ^ Fox, Margalit (Disiembre 5, 1998). "Ti Nagbalbaliw a Noam Chomsky ket Agpalpalaka" . New York Times . Naala idi Agosto 2, 2008 . ... Ni Noam Chomsky, ama ti moderno a lingguistika ken kaaduan ti impluensia nga agsansanay; …
  19. ^ Thomas Tymoczko, Jim Henle, James M. Henle, Nasam-it a Rason: Ti Pagobraan a Pagsurotan ti Moderno a Lohika , Birkhauser, 2000, p. 101.
  20. ^ Michael Sipser (1997). Pangyuna para iti Teoria iti Panagbilang . PWS Publishing. ISBN   0-534-94728-X .
  21. ^ "Ti Milenio a Gandat ti Kognitibo a Siensia" . Cogsci.umn.edu. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2011-10-11 . Naala idi Agosto 16, 2011 .
  22. ^ "Ti Saan a Naikarkaro a Kaaduan ti Nailaklako , Publishers Weekly , 5-5-03. Naala idi 05-03-11. "Kontrobersial a politikal nga obra ni Chomsky...ket nagbalin nga isu ti kaaduan a nailaklako."
  23. ^ "Archive copy" . Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2015-09-23 . Naala idi 2013-02-08 . {{ cite web }} : Panagtaripato ti CS1: naiyarkibo a kopia a kas titulo ( silpo )
  24. ^ Arnove, Anthony (Marso 1997). "Iti Perspektibo: Noam Chomsky" . Internasional a Sosialismo . Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 2019-05-24 . Naala idi Oktubre 29, 2011 .
  25. ^ Chomsky (1996), pp. 71.

Bibliograpia [ urnosen | urnosen ti taudan ]

Dagiti akinruar a silpo [ urnosen | urnosen ti taudan ]

Dagiti midia a mainaig ken ni Noam Chomsky iti Wikimedia Commons
Dagiti inadaw a sasao a mainaig ken ni Noam Chomsky iti Wikiquote (iti Ingles)
Dagiti obra a mainaig ken ni Noam Chomsky iti Wikisource (iti Ingles)

Naala manipud iti " https://ilo.wikipedia.org/w/index.php?title=Noam_Chomsky&oldid=399187 "