한국   대만   중국   일본 
Guinea-Bissau - Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia Jump to content

Guinea-Bissau

Manipud iti Wikipedia, ti nawaya nga ensiklopedia
(Naibaw-ing manipud iti Guine-Bissau )
Republika ti Guinea-Bissau
Republica da Guine-Bissau    ( Portuges )
Wagayway ti Guinea-Bissau
Wagayway
Kayarigan ti Guinea-Bissau
Kayarigan
Napili a pagsasao: 
"Unidade, Luta, Progresso"   (Portuges)
"Kaykaysa, Rigat, Progreso"
Nailian a kanta:  
Esta e a Nossa Patria Bem Amada    (Portuges)
Daytoy ti Inay-ayattayo a Pagilian
Lokasion ti  Guinea-Bissau  (nangisit nga asul) – idiay Aprika  (napusasaw nga asul ken nangisit a maris-dapo) – idiay ti Kappon ti Aprika  (napusasaw nga asul)
Lokasion ti   Guinea-Bissau    ( nangisit nga asul )

? idiay Aprika    ( napusasaw nga asul ken nangisit a maris-dapo )
? idiay ti Kappon ti Aprika    ( napusasaw nga asul )

Lokasion ti Guinea-Bissau
Kapitolio
ken kadakkelan a siudad
Bissau
11°52′N 15°36′W  /  11.867°N 15.600°W  / 11.867; -15.600
Opisial a sasao Portuges
Mabigbig a nilian a sasao Kreol ti Akinngato a Guinea
Grupgrupo ti etniko
Nagan dagiti umili Bissau-Guineano [1]
Gobierno Unitario a semi-presidensial a republika
? Presidente
Umaro Sissoco Embalo
? Kangrunaan a MInsitro
Rui Duarte de Barros
Lehislatura Nailian nga Asemblia ti Tattao
Wayawaya manipud iti Portugal
? Nairangarang
24 Septiembre 1973
? Nabigbig
10 Septiembre 1974
Kalawa
? Dagup
36,125 km 2 (13,948 sq mi) ( Maika-134 )
? Danum (%)
22.4
Populasion
? Karkulo idi 2018
1,874,303 [2] [3] ( Maika-148 )
? Densidad
46.9/km 2 (121.5/sq mi) ( Maika-154 )
GDP   ( PPP ) Karkulo idi 2018
? Dagup
$3.391-bilion [4]
? Tunggal maysa a tao
$1,951 [4]
GDP   (nominal) Karkulo idi 2018
? Dagup
$1.480-bilion [4]
? Tunggal maysa a tao
$851 [4]
Gini   (2002) 35
kalalainganna
HDI   (2017) increase 0.455 [5]
ababa  ·  Maika-177
Kuarta Pranko CFA ti Laud nga Aprika ( XOF )
Sona ti oras UTC ( GMT )
Pagmanehuan kanawan
Kodigo ti panagtawag +245
Kodigo ti ISO 3166 GW
TLD ti internet .gw

Ti Guinea-Bissau ( Portuges : Guine-Bissau ), opisial a ti Republika ti Guinea-Bissau ( Portuges : Republica da Guine-Bissau [???puβlik? ð? ?i?n? βi?saw] ), ket ti pagilian iti Laud nga Aprika a mangsakup iti 36,125 kuadrado kilometro (13,948 sq mi) ken agraman iti nakarkulo a populasion iti 1,874,303. [2] [3]

Ti Guinea-Bissau ket parte idi ti pagarian ti Gabu , ken parte pay ti Imperio a Mali . Nagtaltalinaay dagiti parte daytoy a pagilian aginggana idi maika-18 a siglo, bayat a dagiti dadduma ket tinurayan babaen ti Imperio a Portuges manipud idi maika-16 a siglo. Idi maika-19 a siglo, daytoy ket nakolonisado a kas Guinea a Portuges . Kalpasan ti wayawaya a nairangarang idi 1973 ken nabigbig idi 1974, ti nagan ti kapitoliona iti Bissau , ket nairaman iti nagan ti pagilian tapno mapawilan iti pannakaiyallilaw iti Guinea (dati a Guinea a Pranses ). Ti Guinea-Bissau ket addaan iti pakasaritaan iti saan a natalged a politiko manipud iti nawayaan, ken maymaysa laeng ti nabutosan a presidente ( Jose Mario Vaz ) ti nagballigi a nagserbi iti napno a lima a tawen a termino.

14% laeng ti populasion ti makasao iti saan a kreolisado a Portuges , a naitakder a kas opisial ken nailian a pagsasao. Adda ti Portuges iti panagtultuloy a kreol iti Crioulo , ti maysa a kreol a Portuges nga insasao babaen dagiti kagudua ti populasion (44%) ken adda iti dakdakkel a bilang dagiti agsasao iti daytoy a kas maikadua a pagsasao. Dagiti nabati ket agsasaoda kadagiti nadumaduma a patneng a pagsasao ti Aprika. Adda dagiti nadumaduma a relihion iti Guinea-Bissau ken adda met maysa ti kaaduan. Ibagbaga ti CIA World Factbook (2018) nga adda dagiti agarup a 40% dagiti Muslim, 22% dagiti Kristiano, 15% dagiti Animista, ken 18% dagiti di naikeddeng wenno sabali. Ti per-capita a dagup ti domestiko a produkto ket maysa kadagiti kababaan iti lubong .

Dagiti nagibasaran [ urnosen | urnosen ti taudan ]

  1. ^ "Guinea-Bissau" ? Field Listing: Nationality. Naiyarkibo 2015-06-26 iti Wayback Machine The World Factbook 2013?14. Washington, DC: Central Intelligence Agency, 2013. Naala idi 15 Hulio 2015.
  2. ^ a b " "World Population prospects ? Population division" " . population.un.org . United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division . Naala idi Nobiembre 9, 2019 .
  3. ^ a b " "Overall total population" ? World Population Prospects: The 2019 Revision" (xslx) . population.un.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division . Naala idi Nobiembre 9, 2019 .
  4. ^ a b c d "Guinea-Bissau" . International Monetary Fund. Naiyarkibo manipud iti kasisigud idi 11 Nobiembre 2018 . Naala idi 18 Oktubre 2018 .
  5. ^ "2016 Human Development Report Summary" (PDF) . United Nations Development Programme. 2016. pp. 21?25. Naiyarkibo (PDF) manipud iti kasisigud idi 18 Hulio 2017 . Naala idi 21 Marso 2017 .

  Daytoy nga artikulo ket agilaklak-am  iti material ti publiko a dominio manipud kadagiti website wenno dagiti dokumento ti CIA World Factbook .

Adu pay mabasbasa [ urnosen | urnosen ti taudan ]

  • Abdel Malek, K.,"Le processus d'acces a l'independance de la Guinee-Bissau", In : Bulletin de l'Association des Anciens Eleves de l'Institut National de Langues et de Cultures Orientales, N°1, Avril 1998. ? pp. 53?60
  • Forrest, Joshua B., Lineages of State Fragility. Rural Civil Society in Guinea-Bissau (Ohio University Press/James Currey Ltd., 2003)
  • Galli, Rosemary E, Guinea Bissau: Politics, Economics and Society , (Pinter Pub Ltd., 1987)
  • Lobban Jr., Richard Andrew and Mendy, Peter Karibe, Historical Dictionary of the Republic of Guinea-Bissau , third edition (Scarecrow Press, 1997)
  • Vigh, Henrik, Navigating Terrains of War: Youth And Soldiering in Guinea-Bissau , (Berghahn Books, 2006)

Dagiti akinruar a silpo [ urnosen | urnosen ti taudan ]

Dagiti midia a mainaig iti Guinea-Bissau iti Wikimedia Commons
Pakaammo ti panagbiahe idiay Guinea-Bissau manipud iti Wikivoyage (iti Ingles)

Nagsasabtan : 12°N 15°W  /  12°N 15°W  / 12; -15