In
fisica
,
energie
es un quantita observat indirectmen. It es sovente comprendet quam li capabilita de un
fisic sistema
far
labor
a altri sistemas fisic.
[1]
[2]
Pro que labor es definit quam un
fortie
actet tra un distantie (un
longore
de spatie), energie es sempre equivalent al capabilita exerter tiras o pussas contra li basic forties de
natura
, along un via de un cert longore.
Li tot energie contenet in un cose es identificat con su
masse
, e energie (quam masse), ne posse esser creat o destructet. Quande
materie
(ordinari material particules) es changeat ad-in energie (tal quam energie de motion, o ad-in radiation), li
masse
del sistema ne changear in li processe de transformation. Tamen, mecanic limites mey exister por li quantita del materie de un cose changeabil ad-in altri tipes de energie e talmen ad-in
labor
sur altri sistemas. Energie, quam masse, es un
scalari
quantita fisic. In li
Sistema International de Unites
(SI), energie es mesurat in
joules
, ma in multi campes altri unites, p. ex.
kilowatt-hores
e
kilocalories
, es customari. Omni de tis unites es de labor, quel es sempre definit in terminos de forties e li distanties tra que li forties acte.
Alqual energie mey esser
transformat
ad-in alcun altri forme. Por exemple, omni tipes de potential energie es convertet ad-in kinetic energie quande li coses es dat
liberta de mover vers un diferent position (quam, p. ex., quande un cose cade ex un suporte). Quande energie es in un forme altri quam termic energie, it mey esser transformat con bon o mem perfect eficientie, a alqual energie, includente
electricita
o li production de nov particules de materie. Por termic energie, tamen, hay sovente limites al efficientie del conversion a altri formes de energie, quam descrit in li
duesmi lege de termodinamica
. In omni tal processes de
energic transformation
, li tot energie remane identic, e un transferte de energie de un sistema a unaltru, hay un perde de compensar por chascun ganie.
Ti principle, li
conservation de energie
, prim esset postulat in li tost 19th secul, e aplica a omni
isolat sistema
.
Benque li tot energie de un sistem ne changea durante tempor, su valore posse depende del
frame de referentie
. Por exemple, un sedent passagero in un movent aeroplane ha null kinetic energie relativ del aeroplane, ma positiv kinetic energie (e plu alt tot energie) relativ del
Terra
.
- ↑
"
Retrieved on 2010-Dec-05
." Faculty.clintoncc.suny.edu. Accesset 2010-12-12.
- ↑
"
Retrieved on 2010-Dec-05
." (PDF) Accesset 2010-12-12.