Jednostrana?ki sustav

Jednostrana?ki sustav (također i jednostrana?ki re?im ) je vrsta strana?kog sustava u kojem samo jedna stranka sudjeluje u vlasti , a drugima su zabranjene ili im nije dozvoljeno sudjelovanje za izborima .

Jednostrana?ki sustav je razli?it od nestrana?kog sustava , gdje uop?e ne postoje stranke. Osim toga, u nekim sustavima, nestrana?ki kandidati mogu sudjelovati u izborima.

U jednostrana?kom sustavu su druge politi?ke stranke naj?e??e onemogu?ene ili zabranjene, iako im je ponekad omogu?en rad i unaprijed ograni?eno sudjelovanje u vlasti kao ?to je bio slu?aj sa satelitskim strankama u biv?oj Isto?noj Njema?koj ili Poljskoj u doba socijalizma.

Također postoje dr?ave u kojima formalno postoje moderne demokratske institucije, uklju?uju?i vi?estrana?je, ali se u one zbog dugotrajne dominacije jedne stranke de facto smatraju jednostrana?kim dr?avama. Jedan od takvih primjera je Meksiko , koji je od 1929. do 2000. bio pod vla??u stranke PRI ( Partido Revolucionario Institucional , Institucionalna revolucionarna stranka)

Jednostrana?ki sustav se tradicionalno vezuje uz totalitarne oblike vladavine 20. vijeka vezane za kapititalisti?ki poredak (kao ?to su razni oblici fa?izma) ili socijalisti?ke pokrete (s raznim oblicima socijalizama, a ne?to kasnije su nastale u mnogim dr?avama Afrike i Azije nakon ?to su tokom procesa dekolonizacije u njima vlast preuzeli nacionalisti?ki pokreti za oslobođenje.

Kao prednost jednostrana?kih sistema u odnosu na vi?estrana?je se obi?no navodi ve?a politi?ka stabilnost u odnosu na vi?estrana?je, kao i bolja mogu?nost provođenja dru?tvenih i ekonomskih reformi. Kao mane se navode pojave tipi?ne za partitokraciju (jednosrana?ku ili vi?estrana?ku), a to je netransparentnost i neodgovornost prama građanima.